Türkiye'de yetişen bazı Stachys l. ve Teucrıum l. taksonları üzerinde farmakognozik araştırmalar
Pharmacognostical investigations on some Stachys l. and Teucrium l. taxa growing in Turkey
- Tez No: 871300
- Danışmanlar: PROF. DR. HAYRİYE GÜLÇİN SALTAN İŞCAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Pharmacy and Pharmacology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Farmakognozi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 296
Özet
Geleneksel olarak tedavide yer alan bitkiler araştırıldığında, bazı bitkilerin epilepsi, anksiyete gibi nörolojik rahatsızlıklarda kullanıldığı görülmektedir. Lamiaceae familyasına ait olan Stachys ve Teucrium cinsinin bazı taksonlarının santral sinir sistemi üzerinde özellikle epilepsi ve/veya anksiyete tedavisinde kullanım potansiyeli bulunmaktadır. Bu çalışma kapsamında; Stachys ve Teucrium cinsine ait Stachys byzantina C. Koch, Stachys officinalis L. Trevisan subsp. balcanica (P. W. Ball) Bhattacharjee, Stachys cretica L. subsp. anatolica Rech., Teucrium chamaedrys L. subsp. chamaedrys ve Teucrium montanum L. taksonlarının santral sinir sistemi üzerine etkilerinden yola çıkılarak; pentilentetrazol ile indüklenen akut nöbet epilepsi modeli ile oluşturulan antikonvülsan aktivite ve davranış testleri temeline dayanan anksiyolitik aktivite etki kapasiteleri in vivo olarak deneysel hayvan modelleri ile aydınlatılmıştır. Deney protokolü gereğince, öncelikli olarak bitkisel materyalden sulu etanol ile hazırlanan total ekstrelerin aktivite tayini yapılmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda; total ekstreler arasında, antikonvülsan ve anksiyolitik aktiviteleri bakımından en yüksek etkiyi gösteren S. byzantina ekstresidir. Takiben, S. byzantina ekstresinden; sırasıyla petrol eterli, etil asetatlı ve sulu alt ekstreler elde edilmiştir. Alt ekstreler de aynı aktivite modelleri ile değerlendirilmiş ve etki bakımından en aktif alt ekstrenin bitkinin geleneksel kullanımına da uygun olarak sulu ekstre olduğu tespit edilmiştir. Sulu ekstre, Silika jel kolon kromatografisi ile fraksiyonlarına ayrılarak, elde edilen fraksiyonların biyolojik aktivitesi tayin edilmiştir. Yaptığımız bu çalışma ile dünya genelinde halk arasında epilepsi ve/veya anksiyete tedavisinde kullanılan S. byzantina bitkisinin topraküstü kısımlarından Biyolojik Aktiviteyle Yönlendirmeli Fraksiyonlandırma (BAYF) ile dört bileşik izole edilmiştir ve izole edilen bileşiklerin yapıları spekstroskopik yöntemler ile aydınlatılmıştır. İzole edilen bileşiklerin yapıları, 4'-O-metilhipoaletin-7-O-[6“'-O-asetil-β-D-allopiranozil-(1→2)]-β-D-glukopiranozit ve 5-kafeoilkinik asit (klorojenik asit), Verbaskozit (Akteozit) ve Luteolin 7-O-β- glukozit olarak belirlenmiştir. Bu bileşiklerden 4'-O-metilhipoaletin-7-O-[6”'-O-asetil-β-D-allopiranozil-(1→2)]-β-D-glukopiranozit ve Luteolin 7-O-β- glukozit S. byzantina'dan ilk kez izole edilmiştir. Bileşikler de aktivite açısından değerlendirilmiş ve tedavide umut vadedici sonuçlar elde edilmiştir. Bu sonuçlar, S. byzantina total ekstresinin, sulu alt ekstrenin ve fraksiyonlarının ayrıca izole edilen klorojenik asitin önemli ölçüde antikonvülsan aktivite sergilediğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Traditionally usage of many diseases, plants have also been used in the treatment of neurological diseases, including epilepsy and anxiety. Stachys and Teucrium taxa, which have an important place in this family, have been used for many years for various purposes. It is seen that there is a potential for usage of epilepsy and/or anxiety on the central nervous system for the chosen taxa we among these uses. First of all, an ethanol:water (70:30) mixture was used to extract the dried aerial parts of S. byzantina, S. officinalis subsp. balcanica, S. cretica subsp. anatolica, T. chamaedrys subsp. chamaedrys, and T. montanum. The PTZ model of seizures and the elevated plus maze test were used to examine the extracts for anticonvulsant and anxiolytic properties, respectively. S. byzantina extract was shown to be the most effective total extract for both activities. Furthermore, petroleum ether, ethyl acetate and aqueous sub-extracts were obtained from the S. byzantina extract, respectively. Sub-extracts were also evaluated with the same activity models. It has been determined that the most active sub-extract in terms of effect is the aqueous extract, which is also suitable for the traditional usage of the plant. By using Silica gel column chromatography to separate the aqueous extract into fractions, the biological activity of the resulting fractions was assessed. In this study, four compounds were isolated from the aerial parts of the S. byzantina plant by using bio-guided fraction and the structures of the isolated compounds were determined by spectroscopic method. The structures of the isolated compounds are 4'-O-methylhypoaletin-7-O-[6“'-O-acetyl-β-D-allopyranosyl-(1→2)]-β-D-glucopyranoside and 5-caffeoylquinic acid (chlorogenic acid), Verbascoside (Acteoside) and Luteolin 7-O-β-glucoside. Of these compounds, 4'-O-methylhypoaletin-7-O-[6”'-O-acetyl-β-D-allopyranosyl-(1→2)]-β-D-glucopyranoside and Luteolin 7-O-β-glucoside were first isolated from S. byzantina. Compounds were also evaluated for activity and promising therapeutic results were obtained. These results showed that S. byzantina total extract, aqueous extract, fractions, as well as isolated chlorogenic acid have exhibited significantly effective anticonvulsant activity.
Benzer Tezler
- Türkiye'de yetişen bazı lathyrus taksonları üzerinde farmakognozik araştırmalar
Başlık çevirisi yok
HAJAR HEYDARİ
Doktora
Türkçe
2015
Eczacılık ve FarmakolojiAnkara ÜniversitesiFarmakognozi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRİYE GÜLÇİN SALTAN
- Türkiye'de yetişen bazı alchemilla türleri üzerinde farmakognozik araştırmalar
Pharmacognostical studies on some alchemilla species growing in Turkey
EKİN KURTUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eczacılık ve FarmakolojiAnkara ÜniversitesiFarmakognozi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM BAHADIR ACIKARA
- Türkiye'de yetişen bazı Scorzonera l. türleri üzerinde farmakognozik araştırmalar
Pharmacognostical studies on some Scorzonera l. species growing in Turkey
ÖZLEM BAHADIR
Doktora
Türkçe
2009
Eczacılık ve FarmakolojiAnkara ÜniversitesiFarmakognozi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLÇİN SALTAN ÇİTOĞLU
- Türkiye'de yetişen bazı Eryngıum L. türleri üzerinde farmakognozik araştırmalar
Pharmacognostic studies on some Eryngium L. species growing in turkey
SİNEM ASLAN ERDEM
Doktora
Türkçe
2009
Eczacılık ve FarmakolojiAnkara ÜniversitesiFarmakognozi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT KARTAL
- Türkiye'de yetişen bazı Cirsium miller türlerinde karyolojik bir araştırma
A karyologic investigation at some Cirsium species growing in Turkey
TUBAY KAYA