Geleneksel tandır evlerinin ısıtma ekonomisine etkisinin incelenmesi: Van ili Özalp kırsalı örneği
Investigation of the effect of traditional tandir houses on heating economy: The example of Van province Ozalp rural
- Tez No: 872816
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞEFİKA ERGİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 162
Özet
Barınma kavramının geçici mağaralardan yerleşik hayata dönüşümü ile geleneksel konut; iklim, topografya, ulaşılabilir yapı malzemeleri gibi yerel değişkenlerin kısıtlamaları çevresinde çeşitlenmiştir. Geleneksel mimariyi, mimar ve mühendislerin dahil olmadığı, deneme-yanılma yolu ve tecrübe ile ortaya çıkarılan yapılar oluşturur. Geleneksel mimarinin ana unsuru olan kırsal mimarideki konutlar, yıllar süren birikim ve deneyimler sonucu, özgün nitelikleriyle, bulunduğu bölgeye fiziksel ve sosyal olarak en iyi uyumu sağlar. Fiziksel çevreyle uyum içindeki konutların iklimsel özellikler, kullanıcıya bağlı özellikler ve yapıya dair özellikler etrafında şekillenmesi enerji giderlerinin düşürülmesine olanak sağlar. Bu bağlamda, Van ili kırsalında yer alan konutlarda planlanan tandır evleri, yerel halk için sosyal ve kültürel bir mekân olmasının yanı sıra pişirme, su ısıtma ve ısınma giderlerini kapsayan ısıtma ekonomisine katkıda bulunur. Kırsal mimaride kullanılan yerel malzeme ve teknikler, bölgenin iklimine uygun tasarım stratejileri gibi ögeler kırdan kente göç, seri üretim inşaat faaliyetleri gibi nedenlerle kaybolmaktadır. Çalışmaya konu olan kerpiç tandır evleri terk edilmekte, mevcut durumundaki tandır evlerinin bakım ve onarımları gerçekleştirilmemektedir. Bu durum ısıtma ekonomisine katkı sağlayan bir mekânın avantajlarının yanı sıra bölge için kültürel bir değerin kaybolması problemini doğurmaktadır. Çalışmada, Van ili kırsalında yer alan tandır evlerinin bitişik mekanlara ısıl etkisi üzerinden ısıtma ekonomisine katkısı nicel olarak ortaya çıkarılarak kullanımının yitirilmemesi amaçlanmıştır. Mollatopuz Mahallesi'nde yer alan Mollatopuz ve Seyrantepe yerleşimlerinden 7 adet tandır evi ısıl performans ve ısıtma enerjisi yükleri açısından incelenmiştir. İncelenen 7 adet konut plan tipine göre sınıflandırılmış, 4 adet konuta ait sıcaklık analizleri ve ısıtma enerjisi yükleri DesignBuilder yazılımı ile simüle edilmiştir. Analizlerden edilen sonuçlara göre Van ili Özalp ilçesi Mollatopuz Mahallesi'nden incelenen kerpiç konutların bulundurduğu tandır evleri bitişik odaların sıcaklık ve yıllık ısıtma enerjisi yüklerinin düşürülmesine olumlu etki etmektedir. Hem enerji krizine bir iyileştirme hem de kültürel değerlerin sürdürülebilmesi amacıyla kırsal konutların belgelenmesi, özgün niteliği ile korunması sağlanmalıdır.
Özet (Çeviri)
With the transformation of the shelter concept from temporary caves to settled life, traditional housing has diversified around the constraints of local variables such as climate, topography, and available building materials. Traditional architecture is characterized by structures created by trial and error and experience without the involvement of architects and engineers. Rural dwellings, which are the main element of traditional architecture, provide the best physical and social adaptation to the region with their unique qualities through years of accumulation and experience. Houses in harmony with the physical environment are shaped around climatic features, user-related features, and building-related features, allowing energy costs to be reduced. In this context, the tandır houses planned in the houses located in rural Van province contribute to the heating economy, which includes cooking, water heating, and heating costs, as well as being a social and cultural space for the local people. Elements such as local materials and techniques used in rural architecture, and design strategies suitable for the climate of the region are being lost due to reasons such as rural-urban migration and mass production construction activities. The adobe tandır houses that are the subject of the study are abandoned, and the maintenance and repairs of the existing tandır houses are not carried out. This situation creates the problem of the loss of cultural value for the region as well as the advantages of a place that contributes to the heating economy. In this study, the contribution of tandır houses in rural Van province to the heating economy through their thermal effect on adjacent spaces was quantitatively revealed and it was aimed to prevent their loss of use. Seven tandır houses from Mollatopuz and Seyrantepe settlements in the Mollatopuz Neighborhood were examined in terms of thermal performance and heating energy loads. The 7 houses were classified according to plan type and the temperature analysis and heating energy loads of 4 houses were simulated with DesignBuilder software. According to the results of the analyses, the tandır houses in the adobe houses examined from the Mollatopuz Neighborhood of Özalp District of Van Province have a positive effect on reducing the temperature and annual heating energy loads of the adjacent rooms. To both ameliorate the energy crisis and sustain cultural values, rural houses should be documented and preserved in their original quality.
Benzer Tezler
- Geleneksel Türk evi tipolojileri ile iklim ilişkisinin kullanıcı termal konforuna etkisi ve enerji etkin tasarım kriterleri açısından incelenmesi
The effect of traditional Turkish house typologies and climate relationship on user thermal comfort and examination in terms of energy efficient design
SEVİM KILIÇ
- Geleneksel Kemah evlerinde tandır kültürü ve pişirme-saklama kapları
Tandoori culture in the tradational Kemah houses and cookers and food storage boxes
MUHAMMED EMİN DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Halk Bilimi (Folklor)Atatürk ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALDUN ÖZKAN
- Social sustainability and co-housing: A reading over Sedad Hakki Eldem's studies on traditional Turkish house typologies
Sosyal sürdürülebilirlik ve ortak konut: Sedad Hakkı Eldem'in geleneksel Türk evi tipoloji çalışmaları üzerinden bir inceleme
AYŞEN ÇERŞİL
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUALLA ERKILIÇ
- Neoliberal subjectification through family medicine model in Turkey: An online ethnography
Türkiye'de aile hekimliği modeli ve neoliberal öznellik inşası
EMİNCAN FİDAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Siyasal BilimlerGalatasaray ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
DR. CEMİL YILDIZCAN
- An Overview of traditional houses in hot-ario regions of Iran with concentration on Yazd province
İran'ın kuru-sıcak bölgelerinde özellikle Yazd Eyaleti'ndeki geleneksel evlerin incelenmesi
R.MAHMOUD PARHİZKAR