15-49 yaş kadınların aile planlaması yöntem tercihleri ve tercihlerini etkileyen faktörler
Family planning method preferences of women aged 15-49 and factors affecting their preferences
- Tez No: 873000
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DOÇ. DR. ÖZLEM POLAT
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Planlaması, Family Planning
- Anahtar Kelimeler: Aile planlaması, Aile planlaması yöntemleri, Kadın, Family planning, Family planning methods, Women
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: İstanbul Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Aile Hekimliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 75
Özet
Amaç: 15-49 yaş arası üreme çağı kadınlarından evli ve cinsel aktif olanların aile planlamasında hangi yöntemleri tercih ettikleri ve bu tercihlerine etki eden sosyodemografik, ekonomik, obstetrik, tıbbi ve çevresel faktörleri incelemek amacıyla bu çalışma planlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmamızda İstanbul Esenyurt 17 No'lu Aile Sağlığı Merkezi'ne kayıtlı 15-49 yaş arası olan kadınlardan 30.11.2023-01.02.2024 tarihleri arasında başvurusu olanlara 33 soruluk anket çalışması yapılmıştır. Kadınların yaş, medeni hal, eğitim seviyesi, sosyodemografik ve ekonomik durumları, yöntem tercihleri, obstetrik öyküleri, tıbbi öyküleri sorgulanmış ve istatistiksel olarak SPSS 27.0 programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Katılımcıların ortalama yaşının 34.6 olduğu, ortalama evlilik yaşının 22.3 olduğu, ortalama ilk gebelik yaşının 23.6 olduğu görülmüştür. En yaygın eğitim seviyesinin %28.5 (n:114) ile üniversite mezunu olduğu, katılımcıların %66.3'ünün (n:265) ev hanımı veya çalışmadığı, en yaygın gelir düzeyinin %53.5 (n:214) ile asgari ücret olduğu, katılımcıların %88.0'inin (n:352) çekirdek ailede yaşadığı belirlenmiştir. Katılımcıların %44.8'i (n:179) üç veya daha fazla kez gebelik yaşamış, %30'u (n:120) en az bir kez düşük yaşamış, %10.5'i (n:42) en az bir kez istemli kürtaj yaptırmış, %20.0'si (n:80) hayatlarında en az bir kez istemsiz gebelik yaşamıştır. Katılımcıların %65.5'i (n:260) şu anda bir aile planlaması yöntemi kullanmaktadır, %23.0'u (n:92) geri çekilme yöntemini, %22.0'si (n:88) kondom ve %19.5'i (n:78) rahim içi araç kullanmaktadır. Aile planlaması yöntemlerini ücretli olarak temin edenlerin oranı %33.5'tir (n:132). Sonuç: Çalışmamızın sonuçları eğitim seviyesi yükseldikçe evlilik yaşı ve ilk gebelik yaşının arttığını göstermektedir. Eğitim düzeyinin artmasıyla gebelik sayısının azaldığını, yaşayan çocuk sayısının azaldığını, düşük sayısının azaldığını ve istenen çocuk sayısının azaldığını göstermektedir. Eğitim seviyesi yüksek olan bireylerin kondom kullanma oranı, düşük eğitim seviyesine sahip olanlardan anlamlı derecede daha fazladır. Gelir seviyesi yüksek olan bireylerin evlilik yaşlarının ve ilk gebelik yaşının gelir seviyesi daha düşük olan bireylere kıyasla anlamlı derecede daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Benzer şekilde, gelir seviyesi yüksek olan grupta gebelik sayısı ve yaşayan çocuk sayısı anlamlı olarak daha düşüktür. Gelir seviyesi daha yüksek olan bireylerin aile planlaması yöntemi kullanma oranının anlamlı derecede daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Gelir seviyesi yüksek olan grupta kondom ve tüp ligasyonu gibi bazı aile planlaması yöntemlerini kullanma oranının anlamlı derecede daha yüksek olduğu görülmüştür. Çalışmanın bulguları, modern aile planlaması yöntemlerinin kullanımının istenen düzeyde olmadığını ve aile planlaması tercihleri üzerinde eğitim seviyesi ve gelir düzeyinin belirgin etkileri olduğunu göstermektedir. Başta birinci basamakta çalışan aile hekimi ve hemşireler olmak üzere tüm sağlık çalışanlarının bireyleri kendilerine uygun modern aile planlaması yöntemleriyle ilgili bilgilendirmeleri ve kullanımını teşvik etmeleleri önemlidir. Ayrıca aile planlaması hizmetlerine erişimde eşitsizliklerin azaltılması için sosyal politikalarda ve sağlık hizmetlerinde gerekli düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
Objective: This study was planned to investigate the family planning methods preferred by married and sexually active women of reproductive age between 15-49 years and the sociodemographic, economic, obstetric, medical and environmental factors affecting these preferences. Materials and Methods: In this study, a 33-question questionnaire was administered to women aged 15-49 years who were registered to Istanbul Esenyurt Family Health Center No. 17 between 30.11.2023-01.02.2024. Women's age, marital status, education level, sociodemographic and economic status, method preferences, obstetric history, medical history were questioned and statistically evaluated using SPSS 27.0 program. Results: The average age of the participants was 34.6 years, the average age at marriage was 22.3 years, and the average age at first pregnancy was 23.6 years. The most common education level was university graduate with 28.5% (n:114), 66.3% (n:265) of the participants were housewives or unemployed, the most common income level was minimum wage with 53.5% (n:214), and 88.0% (n:352) of the participants lived in nuclear families. 44.8% (n:179) of the participants had three or more pregnancies, 30% (n:120) had at least one abortion, 10.5% (n:42) had at least one voluntary abortion, and 20.0% (n:80) had at least one unintended pregnancy. 65.5% (n:260) of the participants were currently using a family planning method, 23.0% (n:92) were using the withdrawal method, 22.0% (n:88) were using condoms and 19.5% (n:78) were using intrauterine devices. The rate of those who obtained family planning methods for a fee was 33.5% (n:132). Conclusion: The results of our study show that as the level of education increases, the age at marriage and the age at first pregnancy increases. It shows that the number of pregnancies decreases, the number of living children decreases, the number of abortions decreases and the number of desired children decreases with increasing education level. The condom use rate of individuals with higher education level is significantly higher than those with lower education level. It was found that the age at marriage and the age at first pregnancy were significantly higher for individuals with higher income levels compared to those with lower income levels. Similarly, the number of pregnancies and the number of living children were significantly lower in the group with higher income levels. The rate of family planning method use was significantly higher among individuals with higher income levels. The rate of use of some family planning methods such as condoms and tubal ligation was significantly higher in the group with higher income level. The findings of the study show that the use of modern family planning methods is not at the desired level and that education level and income level have significant effects on family planning preferences. It is important that all healthcare professionals, especially family physicians and nurses working in primary care, inform individuals about modern family planning methods that are suitable for them and encourage their use. In addition, necessary arrangements should be made in social policies and health services to reduce inequalities in access to family planning services.
Benzer Tezler
- Kars ili, Susuz ilçe merkezine bağlı aile planlaması yöntemi kullanan 15-49 yaş grubu evli kadınlarda kullanılan yöntem ve yöntem seçimini etkileyen faktörler
The method of family planning used by the married women between the ages of 15 and 49, and the factors affecting the preference of the method from Kars province Susuz town
BETÜL ERSÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Aile PlanlamasıKafkas ÜniversitesiEbelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM KARABULUTLU
- Üreme çağı kadınlarının kontraseptif yöntem tercihlerine etki eden faktörlerin belirlenmesi
Determining the factors affecting the contraceptive method preferences of reproductive-age women
SEDA NUR MUTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HemşirelikHasan Kalyoncu ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FERİDE YİĞİT
- 15-49 yaş kadınlarda sağlık okuryazarlığı ve kontrasepsiyon tercihlerinde etkili olan faktörlerin belirlenmesi
Determination of factors effecting health literacy and contraception preferences in women aged 15-49
MELİKE NUR ŞAHAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiAfyonkarahisar Sağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. NAZLI ŞENSOY
- Isparta il merkezindeki kadınlarda kontraseptif kullanımında etkili demografik ve sosyokültürel faktörler
Demographic and sociocultural factors related with contraseption usage among women in provience of Isparta
EBRU KATIRCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2008
Aile PlanlamasıSüleyman Demirel ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KURTULUŞ ÖNGEL
- Doğurgan çağdaki kadınların aile planlaması konusundaki bilgi ve uygulamaları (Esertepe gecekondu bölgesinde bir araştırma)
Başlık çevirisi yok
ATİLA GÜMÜŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1989
DemografiHacettepe ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. IŞIL BULUT