Sınır kişilik özelliklerinde bağlanma, kendine zarar verme davranışı, bilişsel kontrol ve esnekliğin incelenmesi
An investigation of attachment, non-suicidal self-injury, cognitive control and flexibility in borderline personality traits
- Tez No: 873391
- Danışmanlar: PROF. DR. BAYRAM MERT SAVRUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: sınır kişilik özellikleri, bağlanma, güvensiz bağlanma, kendine zarar verme davranışı, bilişsel kontrol ve esneklik, borderline personality traits, attachment, insecure attachment, non-suicidal self-injury, cognitive control and flexibility
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Maltepe Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 173
Özet
Bu araştırmanın amacı, sınır kişilik özellikleri, güvensiz bağlanma boyutları, intihar niyeti taşımayan kendine zarar verme davranışı, bilişsel kontrol ve esneklik kavramları arasındaki korelasyonu incelemektir. Bu doğrultuda klinik olmayan bir örneklemde, 18-65 yaş aralığında olan 461 katılımcıya ulaşılmıştır. Veri toplama amacıyla Demografik Bilgi Formu, Borderline Kişilik Envanteri (BDE), Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri-II (YİYE-II), Kendine Zarar Verme Envanteri (KZVDDE) ve Bilişsel Kontrol ve Esneklik Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, sınır kişilik özellikleri ve güvensiz bağlanma arasında pozitif yönde ilişki bulunmaktadır. Güvensiz bağlanma düzeyinin sınır kişilik özelliklerini anlamlı bir şekilde yordadığı görülmektedir. Bunun yanı sıra, klinik olmayan bu örneklemde kendine zarar verme davranış riski ele alınarak davranışın varlığı ve işlevlerin alt boyutları incelenmiştir. Güvensiz bağlanma boyutlarının kendine zarar verme işlevlerini yordadığı görülmektedir. Bunun yanı sıra, sınır kişilik özellikleri ile hem kendine zarar verme işlevi hem de otonom işlev alt boyutu arasında pozitif yönde güçlü seviyede ilişki gözlenmiştir. Kendine zarar verme işlevleri ve değişkenler arası korelasyon incelendiğinde; literatür bulgularındaki birincil işlev olan affekt regülasyon yerine, belirgin olarak kendini cezalandırma, kişiler arası sınırlar, intikam alma işlevlerinin araştırma değişkenleriyle ilişkisi ön plana çıkmaktadır. Bununla birlikte, bilişsel kontrol ve esneklik düzeyi ile hem sınır kişilik özellikleri hem de güvensiz bağlanma düzeyi arasında negatif yönde ilişki gözlenmiştir. Kaygılı bağlanma boyutu ve bilişsel kontrol ve esnekliğin alt boyutu olan duygular üzerinde kontrol arasında negatif yönde güçlü seviyede ilişki bulunmuştur. Tüm bunlara ek olarak, güvensiz bağlanma düzeyi ve kendine zarar verme işlevleri arasındaki ilişkide sınır kişilik özelliklerinin düzenleyici bir rolü olduğu görülmektedir. Çalışmanın bulguları, sınır kişilik özelliklerinde güvensiz bağlanma boyutları, kendine zarar verme davranışı varlığı ve bilişsel kontrol ve esneklikte zorlanma arasındaki ilişkiye işaret etmektedir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to examine the correlation between borderline personality traits, insecure attachment dimensions, non-suicidal self-injury, cognitive control and flexibility. In this regard, the research consists of a total of 461 participants, between the ages of 18-65 in a non-clinical sample. Demographic Information Form, Borderline Personality Inventory (BPI), Experiences in Close Relationships Inventory-II, Inventory of Statements About Self-Injury (ISAS), and Cognitive Control and Flexibility Scale were used for data collection. According to the research findings, a significant positive correlation has been observed between borderline personality traits and insecure attachment. It appears that the level of insecure attachment significantly predicts borderline personality traits. In addition, the presence of the behavior and sub-dimensions of functions were examined by considering the risk of self-injury in the non-clinical sample. It appears that insecure attachment dimensions predict self-injury functions. The results revealed that there is a positive and strong correlation between borderline personality traits and both the self-injury function and the autonomous function sub-dimension. According to the examination of the findings relative to self-harm functions and correlations between variables, instead of affect regulation, which is the primary function in the literature findings, self-punishment, interpersonal boundaries, and revenge are the functions that stand out. The results indicate a negative correlation between the level of cognitive control and flexibility with both borderline personality traits and insecure attachment level. Besides, the results revealed that there is a significant negative and strong correlation between the anxious attachment dimension and control over emotions sub-dimension. In addition to all this, it appears that borderline personality traits have a moderating role in the association between insecure attachment level and self-injury functions. The findings of the study indicate a correlation between borderline personality traits, insecure attachment dimensions, the presence of self-injury, and difficulty in cognitive control and flexibility.
Benzer Tezler
- Reddedilme duyarlılığı, kişilerarası çatışma çözme stilleri ve bağlanmanın karanlık üçlü kişilik özellikleri ile ilişkisi: Erken dönem uyumsuz şemaların aracı rolü
The relation of dark triad personality traits with rejection sensitivity, interpersonal conflict resolation stylies and attachment: The mediating role of early maladaptive schemas
DUYGU YÜREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Psikolojiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE SEVİNÇ TOK
- Narsistik kişilik özellikleri ve bağlanma stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: Bingöl Üniversitesi örneği
Investigation of the relationship between narsistic personal properties and attachment styles: Example of Bingöl University
ALEV TAZE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. REYHAN BAHÇİVAN SAYDAM
- Bağlanma stili, kişilik özellikleri, anne baba tutumları ve ergenlerin kimlik gelişimi arasındaki ilişki
The relationship between attachment style, personality traits, parental attitudes and identity development of adolescents'
MELİKE KIRCALİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİDEM KÜT
- Üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım alma tutumlarının bağlanma stilleri, kişilik özellikleri ve bazı sosyo demografik değişkenler açısından incelenmesi
The examination of university students' attitudes toward seeking psychological help according to attachment styles, personality traits and some socio demographic variables
EMİNE ÜLKEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimKaradeniz Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE ODACI
- Özel sektördeki yöneticilerin ve çalışanların bağlanma stilleri, kontrol odağı, iş doyumu ve beş faktör kişilik özellikleri
Investigate private sector managers and workers? attachment styles, locus of control, job satisfaction and big five personality traits.
SELCEN DEMİRKAN