Demoralizasyon Ölçeği'nin Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması
Turkish validity and reliability study of Demoralization Scale
- Tez No: 873497
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ ERCAN ALTINÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Demoralizasyon, Geçerlik, Güvenirlik, Kanser, Depresyon, Umutsuzluk, Yaşam Kalitesi, Demoralization, Validity, Reliability, Cancer, Depression, Hopelessness, Quality of Life
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Rumeli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Bu araştırma Demoralizasyon Ölçeği'nin Türkçe'ye uyarlanması, geçerlik ve güvenirlik kriterlerinin tespit edilmesi amacıyla yapılmıştır. Ölçeğin dil uyarlaması kapsamında alanında uzman kişilerce madde çevirileri yapılmış ve tekrar orijinal diline çevrilerek anlamsal bütünlüğü kontrol edilmiştir. Uyarlama çalışması doğrultusunda araştırma boyunca dört çalışma yürütülmüştür. Birinci çalışma da (n=300),“pilot uygulama”gerçekleştirilmiş ve ölçeğin Türkçe maddelerinde revizyona gidilerek son form elde edilmiştir. İkinci çalışma (n=385) kapsamında açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri ile iç tutarlık güvenirliği incelenmiş; üçüncü çalışma ise test-tekrar test güvenirlik analizlerinin yapılması için gerçekleştirilmiştir (n=30). Dördüncü çalışmada (n=213) ölçüm araçlarından elde edilen puanların çeşitli demografik değişkenler ile farklılaşma düzeyleri incelenmiş ayrıca uyum geçerliği ve ayırt edici geçerlik analizleri yapılmıştır. Araştırma kapsamında ilk olarak Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sağlık, Uygulama ve Araştırma Hastanesi'nin Radyasyon Onkolojisi ile Ruh Sağlığı ve Hastalıkları bölümü Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi Bilim Dalı'na başvuran kanser hastalarından (n=103) veri toplanmıştır. Ayrıca ayırt edici geçerlik kapsamında sağlıklı yetişkinlerden (n=110) online form aracılığıyla veri toplanmıştır. Araştırma kapsamında Demoralizasyon Ölçeği, Beck Depresyon Envanteri, Beck Umutsuzluk Ölçeği, Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği, Hasta Sağlık Anketi-9, Ölüme Karşı Tutum Ölçeği ve araştırmacı tarafından sosyodemografik bilgileri ölçmek amacıyla her iki örneklem grubu için geliştirilen iki farklı Sosyodemografik Özellikler Veri Formu kullanılmıştır. Toplanan veriler IBM SPSS 22 ve LİSREL 8.51 programları ile analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda Demoralizasyon Ölçeği'nin geçerlik ve güvenirlik kriterlerini karşıladığı saptanmıştır. Toplam varyansın %44,85'ini açıklayan, 16 maddeden oluşan tek faktörlü yapı kabul edilmiştir. Uyarlama çalışması sonrasında yapılan uyum geçerliği incelemesinde literatürde daha önce geliştirilmiş olan ölçeklerle anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Klinik gruba ve klinik olmayan gruba uygulanan ölçüm araçlarından elde edilen sonuçlar; cinsiyete, medeni duruma, yaşa, eğitim durumuna ve ekonomik duruma göre farklılaşmıştır. Araştırma sonuçları ilgili literatür çerçevesinde tartılarak öneriler ve klinik implikasyonlar sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study was conducted to adapt the Demoralization Scale into Turkish and to determine its validity and reliability criteria. Within the scope of the language adaptation of the scale, item translations were made by experts in the field and the semantic integrity was checked by translating it back to its original language. According to the adaptation study, four studies were conducted throughout the research. In the first study (n=300), a“pilot application”was conducted and the final form was obtained by revising the Turkish items of the scale. In the second study (n=385), exploratory and confirmatory factor analyses and internal consistency reliability were examined; the third study was conducted to conduct test-retest reliability analyses (n=30). In the fourth study (n=213), the differentiation levels of the scores obtained from the measurement tools with various demographic variables were examined, and convergent validity and discriminant validity analyses were conducted. Within the scope of the study, data were first collected from cancer patients (n=103) who applied to the Radiation Oncology and Consultation Liaison Psychiatry Departments of the Department of Mental Health and Diseases of Eskişehir Osmangazi University Health, Practice and Research Hospital. In addition, data were collected from healthy adults (n=110) through an online form for discriminant validity. Demoralization Scale, Beck Depression Inventory, Beck Hopelessness Scale, World Health Organization Quality of Life Scale, Patient Health Questionnaire-9, Attitude Towards Death Scale and two different Sociodemographic Characteristics Data Forms developed by the researcher for both sample groups were used to measure sociodemographic information. The collected data were analyzed with IBM SPSS 22 and LISREL 8.51 programs. As a result of the analysis, it was determined that the Demoralization Scale met the validity and reliability criteria. A one-factor structure consisting of 16 items explaining 44.85% of the total variance was accepted. In the concurrent validity analysis conducted after the adaptation study, significant relationships were found with previously developed scales in the literature. The results obtained from the measurement tools applied to the clinical group and the non-clinical group differed according to gender, marital status, age, educational status and economic status. The results of the study are discussed within the framework of the relevant literature and recommendations and clinical implications are presented.
Benzer Tezler
- Kardiyoloji hastalarında duygudurum özelliklerinin, öfke ifade tarzının değerlendirilmesi ve psikosomatik araştırmalar için tanı ölçütleri(DCPR) ile karşılaştırılması
The mood characteristics in the cardiology patient, evaluation of anger expression and comparison with the diagnostic criteria for psychosomatic research
SALİHA GÜMÜŞ
- Primer psikiyatrik tanısı olan hastalarda psikosomatik araştırmalar için tanı ölçütleri (dcpr)
Diagnostic criteria for psychosomatic research syndromes in patient with primary psychiatric disorder
MAHMUT GÜRBÜZ
- Eğitim örgütlerinde değişim yorgunluğu, eğitim politikaları bağlamında moral yitimi ve iş performansı arasındaki ilişki
The relationship among change fatigue, demoralization in educational policy context and job performance in educational organizations
İBRAHİM LİMON
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENAY SEZGİN NARTGÜN
- Bir üniversite hastanesinde araştırma görevlisi olarak çalışan hekimlerin mesleki değer algısı ile sağlıkta şiddete maruziyet durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between the perception of professional value of physicians working as research assistants in a university hospital and their exposure to violence in health
IRAZ AY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiNecmettin Erbakan ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE KÜÇÜKCERAN
PROF. DR. NAZAN KARAOĞLU
- Lise öğrencilerinde siber zorbalık ve siber mağduriyet sıklığı ve bunların anksiyete ve depresyon ile ilişkisinin incelenmesi: Konya örneği
Investigation of cyber bullying and victimization frequency and their relationship with anxiety and depression in high school students: a case of Konya
SEMA DURNA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Aile HekimliğiNecmettin Erbakan ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZAN KARAOĞLU