Bir şehrin ve bir devrin tanığı olarak İstanbul Pera Palas Oteli (1893-1923)
Istanbul Pera Palas Hotel as witness of a city and era (1893-1923)
- Tez No: 874276
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MURAT HANİLÇE
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, Turizm, Uluslararası İlişkiler, History, Tourism, International Relations
- Anahtar Kelimeler: İstanbul, Konaklama, Modernleşme, Orient Ekspres, Pera Palas, Istanbul, Accommodation, Modernisation, Orient Express, Pera Palace
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 281
Özet
ÖZET BİR ŞEHRİN VE BİR DEVRİN TANIĞI OLARAK İSTANBUL PERA PALAS OTELİ (1893-1923) DEMİR, Musa Doktora, Tarih Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Doç. Dr. Murat HANLİÇE Haziran 2024, xiv + 268 sayfa. Modern kent yaşamının oluşmasında önemli bir yere sahip olan oteller, Batı'da 18. yüzyılda, Osmanlı Devleti'nde ise 19. yüzyılın ortalarında açılmaya başlanmıştır. Türk kültür ve turizminin gelişmesinde önemli bir yere sahip olan ilk otellerin büyük çoğunluğu İstanbul'da yer almıştır. Bu otellerden birisi ve çalışmanın ana konusu olan Pera Palas Oteli, 19. yüzyılın sonlarına doğru günümüzdeki Beyoğlu'nda, eski adıyla Pera'da, inşa edilmiştir. Otel, uluslararası demiryolu şirketi Compagnie Internationale des Wagons-Lits tarafından açılmıştır. Şirket, seyahat kavramında bir ilke imza atarak 1883 tarihinde Paris ila İstanbul arası tren seferlerini başlatmıştır. Tarihe Orient Ekspres Treni olarak geçecek olan seyahatler kısa zamanda dünyanın birçok noktasına ulaşmıştır. Bu seyahatlerin bir sonucu olarak tren seferlerinin ulaştığı birçok bölgeye lüks ve modern oteller açılmıştır. Pera Palas Oteli, şirketin Doğu'da açtığı ilk otellerden birisi olma özelliğini taşımaktadır. Bu çalışma, otelin faaliyete girdiği tarihten Cumhuriyet'in ilan edildiği zamana kadarki dönem aralığını kapsamaktadır. Çalışmanın kaynaklarını Osmanlı arşiv belgeleri, yerli ve yabancı basındaki çıkan çeşitli haberler, otelin içerisinde geçtiği anı kitapları ve daha birçok araştırma ve başvuru eseri oluşturmaktadır. Beş bölümden oluşan çalışmanın ilk bölümünde otelin bulunduğu bölge olan Pera'nın tarihi ele alınmıştır. İkinci bölümde Pera Palas Oteli'nin kurulmasının asıl sebebi olan Orient Ekspres treni konu edilmiştir. Üçüncü bölümde Osmanlı Devleti'nde modern konaklama yapıları olan oteller üzerinde durulmuştur. Dördüncü bölümde Pera Palas Oteli'nin tarihi ve mimarı Vallaury'nin İstanbul mimarisine katkısı incelenmiştir. Beşinci ve son bölümde otelin İstanbul'un siyasi, sosyal ve kültürel atmosferinde meydana gelen değişimlerdeki rolü ele alınmıştır. 19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başlarında dünyada etkisi günümüze kadar süren siyasi gelişmeler meydana gelmiştir. Devlet ve toplumların yapısında köklü değişimlerin yaşanmasına sebep olan gelişmeler beraberinde sosyal, kültürel ve ekonomik değişimi de getirmiştir. Dünya siyasetinde önemli bir konuma sahip olan Osmanlı Devleti meydana gelen bu değişimin dışında kalamamıştır. Bu çalışmada dünya siyasi tarihinde meydana gelen önemli siyasi olayların Osmanlı Devleti'ne yansımaları Pera Palas Oteli üzerinden aktarılmıştır. Otel, Türk siyasi tarihinde önemli bir yer tutan bazı olaylara tanıklık etmiş; bazen de olaylarda bizzat rol oynamıştır. Otelin uluslararası bir kuruluşa bağlı olması kültürler arası etkileşimin gelişmesine katkı sağlamıştır. Bu çalışmayla otelde kalan önemli kişilerin gözlemleri ve hatıratlarından İstanbul'da meydana gelen gelişmelere farklı bir açıdan bakılmıştır. Otelin mimari ve teknik özellikleri, sunmuş olduğu hizmet ve getirmiş olduğu yeniliklerin İstanbul kent yaşamına katkısı ele alınmıştır. Modern İstanbul'un oluşmasında Pera Palas Oteli'nin oynadığı rol incelenmiştir. Konaklama başta olmak üzere otelin Osmanlı eğlence, giyim ve yeme-içme alışkanlıklarının değişmesi üzerine etkileri üzerinde durulmuştur. Çalışma bütün bu yönleriyle Osmanlı ve İstanbul kent tarihinin belirli bir kesitini ünlü bir otelin penceresinden gözler önüne sermeye gayret etmiştir. Diğer yandan bir seyahat aracı olan Orient Ekspres ve onun bir konaklama müessesesi olan Pera Palas'ı yeni bilgi ve belgelerle etraflıca ele alıp Türk turizm tarihinin önemli iki parçasına mütevazı bir katkı sunma uğraşısında olmuştur.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT ISTANBUL PERA PALAS HOTEL AS A WITNESS OF A CITY AND AN ERA (1893-1923) Ph.D, Department of History DEMİR, Musa Supervisior: Assoc. Prof. Murat HANİLÇE June 2024, xiv + 268 pages. Hotels, which have an important place in the formation of modern urban life, started to be opened in the 18th century in the West and in the Ottoman Empire in the mid-19th century. The majority of the first hotels, which have an important place in the development of Turkish culture and tourism, were located in Istanbul. One of these hotels and the main subject of this study, the Pera Palas Hotel, was built towards the end of the 19th century in present-day Beyoğlu, formerly known as Pera. The hotel was opened by the international railway company Compagnie Internationale des Wagons-Lits. In 1883, the company started train services between Paris and Istanbul, a first in the concept of travelling. The journeys, which will go down in history as the Orient Express Train, soon reached many parts of the world. As a result of these journeys, luxurious and modern hotels were opened in many regions reached by train services. Pera Palas Hotel is one of the first hotels opened by the company in the East. This study covers the period from the opening of the hotel to the proclamation of the Republic. The sources of the study are Ottoman archive documents, various news in the local and foreign press, memoirs in which the hotel is mentioned, and many other research and reference works. The first part of the study, which consists of five chapters, deals with the history of Pera, the region where the hotel is located. In the second part, the Orient Express train, which was the main reason for the establishment of Pera Palas Hotel, is discussed. The third chapter focuses on hotels, which were modern accommodation structures in the Ottoman Empire. The fourth chapter analyses the history of Pera Palas Hotel and the contribution of its architect Vallaury to the architecture of Istanbul. The fifth and final chapter analyses the role of the hotel in the changes in the political, social and cultural atmosphere of Istanbul. In the late 19th and early 20th centuries, political developments took place in the world, the effects of which have lasted until today. These developments, which caused radical changes in the structure of states and societies, also brought social, cultural and economic changes. The Ottoman Empire, which had an important position in world politics, could not stay outside this change. In this study, the reflections of important political events in the world political history on the Ottoman Empire are presented through the Pera Palas Hotel. The hotel has witnessed some events that have an important place in Turkish political history; sometimes it has played a role in the events itself. The fact that the hotel was affiliated with an international organisation contributed to the development of intercultural interaction. In this study, the observations and memoirs of important people who stayed at the hotel are analysed from a different perspective. The architectural and technical features of the hotel, the services it offered and the contribution of the innovations it brought to the urban life of Istanbul are discussed. The role of Pera Palas Hotel in the formation of modern Istanbul is analysed. The effects of the hotel on the change in Ottoman entertainment, clothing and eating and drinking habits, especially accommodation, are emphasised. In all these aspects, the study has endeavoured to reveal a certain section of Ottoman and Istanbul urban history through the window of a famous hotel. On the other hand, it has endeavoured to make a modest contribution to two important parts of Turkish tourism history by discussing the Orient Express, a means of travel, and Pera Palas, its accommodation establishment, in detail with new information and documents.
Benzer Tezler
- Şehzade ve Süleymaniye Külliyeleri'nde su mimarisi
Water architecture in Sehzade and Suleymaniye Complexes
FEYZA AYKUTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
MimarlıkFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. M. LÜTFİ YAZICIOĞLU
- Kentsel-kırsal arayüzde tarım olgusu ve kentsel tarım
Agriculture fact and urban agriculture in the urbanrural interface
ÖZGEHAN SUNA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET TERCAN
- Exploring the possibilities of geospatial big data manipulation using NoSQL
NoSQL kullanarak mekansal büyük veri işleme olanaklarının araştırılması
EZGİ ERGİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ÖZGÜR DOĞRU
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU