Doğu Türkı̇stanlı Muhammed Zerı̇f'ı̇n Zerı̇f adlı tefsı̇rı̇nde ahkâm ayetlerı̇ne yaklaşım
East Turkistani Muhammad Zarif's approach to ahkam verses in his commentary on Zarif
- Tez No: 874884
- Danışmanlar: PROF. DR. BAHADDİN DARTMA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Tafsir, Muhammed Zarif, Tafsir-i Zarîf, ahkam verses, the sciences of the Quran
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Bu çalışmada, Uygur Türkçesinde yazılan ilk tefsir niteliğine sahip olan ve Doğu Türkistan'da 1925-1955 yılları arasında yaşamış Özbek kökenli Doğu Türkistanlı bir müfessir olan Muhammed Zarîf (ö. 1958) tarafından kaleme alınıp Türkiye'de neşredilen Tefsir-i Zarif adlı eserindeki ahkâm ayetlerine yaklaşımı, mukayeseli olarak değerlendirilmiştir. 1925-1955 yıllarında Çağatay lehçesi ile yazılmış olup, ilk defa 30. cüz Kaşgar'da toplumun namaz Sûrelerinin anlamı ve tefsirlerini öğrenmesine kolaylık sağlamak için yayınlanmıştır. Sonraki dönemde bölgeye hâkim olan siyası idârenin baskısı nedeniyle tefsirin yazılması tamamlansa bile yayımlanamamıştır. Bu çalışma, bir giriş, iki ana bölüm ve bir sonuç kısmından oluşmaktadır. Giriş kısmında, çalışmanın amacı, yöntemi ve XX. yüzyılda Doğu Türkistan'daki dini ve siyasi durumlar ele alınmaktadır. İlk bölümde; müfessirin kişiliği, faaliyetleri ve akademik yeterliliği incelenmiş, eserleri tanıtılmıştır. İkinci bölümde; müfessirin ahkam ayetlerine yaklaşımı ve klasik eserlerle mukayeseli olarak anlatılıp Muhammed Zarif'in bu alandaki görüşleri incelenmiştir. Bu çalışmamda Uygur Çağatay lehçesinde yazılmış olan ve daha sonra Uygur yazısıyla ilk tefsir olma özelliğini taşıyan Doğu Türkistanlı Uygur Türkü Muhammed Zarif'in Zarif adlı tefsirindeki ahkam ayetlerine yaklaşımları ile ilgili görüşlerinin değerlendirilmesi hedeflenmektedir. Anahtar Kelimler: Tefsir, Muhammed Zarif, Tefsir-i Zarîf, ahkam ayetler, Kur'ân ilimleri.
Özet (Çeviri)
In this study, the approach to the ruling verses in his work Tafsir-i Zarif which is the first tafsir in Uyghur Turkish and was written by Muhammed Zarîf (d. 1958), an East Turkestan commentator of Uzbek origin who lived in East Turkestan between 1925 and 1955 and was published in Turkey, is comparatively analyzed. has been evaluated. It was written in 1925-1955 with Chagatay writing and for the first time 30 Juz has been published in Kashgar to make it easier for society to learn the meaning and wording of prayer verses. In the following period, even if the spelling of the exegesis was completed due to the pressure of political situations, it could not be published. This work consists of Introduction, ii main part and conclusion. In the introductory section, the purpose, method and religious and political situations are mentioned in East Turkestan in the XX century. In the first part, the personality, activities and scholarly identity of the mufassir were investigated and his works were introduced. In the second part, the mufassir's approach to the ahkam verses is explained in comparison with the classical works and Muhammad Zarif's views on this subject are presented. In this study, it is aimed to evaluate the views of the Uyghur Turk from East Turkestan, Muhammad Zarif, who was written in Uyghur Chagatai script and later became the first tafsir in the current Uyghur script, on the approaches to the ahkam verses in his tafsir Muhammed Zarif.
Benzer Tezler
- Muhammed Zarîf'in tefsirinde Nesh'e yaklaşımı
The approach towards Naskh (Abrogation) in the interpretation of Zarif
SUOFEIYA MA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM GÖRENER
- Çağatay şairi Harâbâtî'nin Fakr-nâmesi (İnceleme, çeviriyazı, dizin, ek dizin, tıpkıbasım)
The Fakr-nâme of Chagatai poet Harâbâtî (Language analysis, transcription, index, additional index, facsimile) - Произведение «Факр-нâме» Чагатайского Поэта Харâбâти(Анализ, транскрипция, индекс, дополнительный индекс, факсимиле) - Чагатай акыны Харâбâтинин 'Факр-нâмеси'(Анализ, транскрипция, индекс, кошумча индекс, факсимиле)
RECEP YÜRÜMEZ
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AYDIN
- Muhammed Burhâneddîn-i Belhî'nin Farsça rubaileri- İnceleme-metin-çeviri
Persian rubaiyat of Muhammed Burhaneddin Belhi analysis- Text-translation
MEHMET ALİ ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Doğu Dilleri ve EdebiyatıKırıkkale ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF ÖZ
- Hamdullah Muhammed Tarım'ın Türkistan Tarihi - Türkistan 1931 – 1937 İnkılâp Tarihi adlı eserinin tenkitli transkripsiyonu
Criticizing transcription of Hamdullah Muhammad Tarım's work named as Turkestan History - Turkestan 1931 - 1937 History of Revolution
AILI YIKEMU
- Muhammed Sadık Kaşgarî'ye göre doğu Türkistan
Мухаммед садык кашгар-и боюнча чыгыш туркстан
KADİR TUĞ
Doktora
Türkçe
2013
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM KODAMAN