Yaşlı bireylerde yaşam kalitesi ile kronik hastalık öz yönetimi arasındaki ilişki ve sağlık hizmetlerinden beklentileri: Erzincan ili örneği
The relationship between quality of life and self-management of chronic disease in elderly individuals and their expectations in health services: The case of Erzincan province
- Tez No: 874910
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATMA KANTAŞ YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sağlık Kurumları Yönetimi, Health Care Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Hamidiye Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 81
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı, yaşlı bireylerin yaşam kalitesi ve kronik hastalık öz yönetimi arasındaki ilişkiyi belirlemek ve bu bireylerin sağlık hizmetlerinden beklentilerini saptamaktır. Gereç ve Yöntem: Nicel araştırma yöntemlerinden kesitsel ve tanımlayıcı tasarımda olan bu çalışmada, veri toplama aracı olarak; sosyo-demografik veri formu, Avrupa Sağlık Etki Ölçeği (EUROHIS), Yaşlılar için Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Modülü (WHOQOLD-OLD), Kronik Hastalık Öz Yönetim Ölçeği ve araştırmacı tarafından geliştirilen Sağlık Hizmetlerinden Beklenti Ölçeği kullanılmıştır. Erzincan merkez ve ilçelerinde 65 yaş ve üstü bireyleri kapsayan bu çalışmada, minimum örneklem büyüküğü 394 kişi baz alınarak tabakalı örneklem yöntemi kullanılmıştır. Veriler, araştırmacı tarafından yüz yüze Ekim 2022 ve Haziran 2023 dönemlerinde toplanmıştır. Veriler SPSS for Windows 25.00 ve AMOS 24.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Sosyodemografik sorular için frekans tablosu oluşturulmuştur. Anketler doğrulayıcı faktör analizleri yapılarak örneklemde geçerlilik ve güvenilirliliği Cronbach's alpha ve Birleşik güvenilirlik ile Açıklanan ortalama varyans (AVE) değerleri hesaplanarak ölçümlenmiştir. Ayrıca bu çalışma kapsamında Sağlık Hizmetlerinden Beklenti (SHB) adı verilen bir ölçek geliştirme çalışması da yapılmıştır. Analizler alfa=0,05 seviyesinde uygulanmıştır. Bulgular: Araştırmaya Erzincan ilinde yaşayan 65 yaş ve üzeri 394 (K=210, E=184) birey katılmıştır. Katılımcıların, büyük çoğunluğu yalnız (%45) ve ailesiyle (%42) yaşamakta olup, katılımcıların %98,7'sinin kronik hastalığı vardır. Ölçeklerin aritmetik ortalamaları; Yaşam Kalitesi Ölçeği K=3,32±.44, E=3,33 ±.46, Avrupa Sağlık Etki Ölçeği K=2,78±.77, E=2,91±.76, Kronik Hastalık Öz Yönetim Ölçeği K=2,91±1,03, E=3,36±.95 ve Sağlık Hizmetlerinden Beklenti Ölçeği K=5,24±.39, E=5,22±.39 olarak tespit edilmiştir. Erkeklerde, kronik hastalık öz yönetimi ölçeği ortalaması kadınlara göre yüksek, yaş ilerledikçe kronik hastalık öz yönetimi ve yaşam kalitesi ölçeği puan ortalaması düşmektedir. Eğitim durumuna göre hemşirelerden ve kendisinden beklentiler, kronik hastalık öz yönetiminde ve yaşam kalitesinde anlamlı farklılar söz konusudur. Katılımcıların kronik hastalık öz yönetimleri ile yaşam kaliteleri arasında (r=304; p
Özet (Çeviri)
Aim: The aim of this study is to determine the relationship between quality and chronic disease self-management of elderly individuals and to determine the expectations of these individuals from health services. Materials and Methods: As a data collection tool in the study; sociodemographic data form, European Health Impact Scale (EUROHIS), World Health Organization Quality of Life Module for the Elderly (WHOQOLD-OLD), Chronic Disease Self-Management Scale and the Health Services Expectations Scale developed by the researcher were used. Data were analyzed using SPSS for Windows 25.00 and AMOS 24.0. A frequency table was created for sociodemographic questions. Confirmatory factor analyzes were performed on the surveys and their validity and reliability in the sample were measured by calculating Cronbach's alpha and composite reliability and Average Variance Explained (AVE) values. In addition, within the scope of this study, a scale development study called Expectations from Health Services (SHB) was also conducted. Analyzes were applied at alpha=0.05 level. Results: 394 researchers (210 women, 184 men) participated in the research. Chronic diseases were detected in 389 people. The highest prevalence rate of chronic diseases is hypertension at 44.30%, and the lowest is cardiovascular diseases at 11.70%. In the study, there was a positive significant relationship between the chronic disease self-management of the participating individuals and their European health impact quality of life (r = 197; p < 0.05), and a positive relationship between their chronic disease management and their quality of life (r = 304; p < 0.05). It was determined that there was a significant one-way relationship and a significant inverse relationship between their expectations from health services and their chronic disease self-management (r=341; p
Benzer Tezler
- Obezite hastalarında yaşam kalitesi ve anksiyete ilişkisi
Quality of life in obesity patients and relationship with anxiety
SEYİTALİ SİNAN DAĞBAKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiBağımlılık Danışmanlığı ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL ERYILMAZ BEYTAŞ
- Yaşlılarda öz savunuculuk ve yaşam kalitesi yönünden sosyo-ekonomik eşitsizlikler
Socio-economic inequalities in terms of self-advocacy and quality of life among the elderly
FEYZA KOCAKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halk SağlığıLOKMAN HEKİM ÜNİVERSİTESİHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELGİN AKIN
- Stomalı bireylerin öz bakım gücü, öz yeterlilik ve yaşam kalitesi düzeylerinin değerlendirilmesi
Evaluation of self-care agency, self-efficacy and quality of life levels of individuals with stoma
SEVGİ IŞKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Genel CerrahiHaliç ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVİN KANAN
- Yaşlı bireylerde kronik hastalığa uyumun maneviyat ve yaşam kalitesi ile ilişkisi
The relationship of adjustment to chronic disease with spirituality and quality of life in elderly individuals
ELANUR TEKMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HemşirelikAtatürk ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK KILIÇ
DOÇ. DR. DERYA ADIBELLİ
- Samsun Tekkkeköy ilçesinde yaşayan 65 yaş üzeri kişilerin yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi
The evaluation of the life qualities of people over 65 years old living in Samsun in Tekkeköy
HÜLYA DOĞAN
Doktora
Türkçe
2011
Halk SağlığıOndokuz Mayıs ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENNUR DABAK