Kınalızade Hasan Çelebi Tezkiretü'ş-Şu'ara (inceleme-tenkitli metin) (2 cilt)
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 87534
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA İSEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 2189
Özet
vın ÖZET Kınalızöde Hasan Çelebi Tezkiresi veya Tezkiretü'ş-şu'arö olarak bilinen eser, Şehl, Latifi, Ahdî ve Âşık Çelebi Tezkirelerinden sonra Anadolu'da h.994/m.l585- 86 tarihinde Kınalızöde Hasan Çelebi tarafından kaleme alınmıştır. Tezkire, beş ana kısımdan oluşan bir mukaddime, sultan şairler, şehzade şairler ve asıl şairler olmak üzere üç fasıl halinde düzenlenmiş; birinci ve ikinci fasılda yer alan padişah ve şehzade şairler kronolojik, üçüncü fasılda bulunan şairler ise alfabetik olarak sıralanmıştır. Tezkirenin üçüncü faslmda çoğunlukla alim ve bilgin şairler bulunmaktadır. Kınalızöde Hasan Çelebi, eserinde altı yüz kırk şairin biyografisine yer vermiş; önceden yazılmış olan tezkirelerde bulunmayan yeni yüz yirmi iki şair biyografisini eserine ilave etmiştir. Kınalızöde Hasan Çelebi Tezkiresi üzerine hazırladığımız Doktora Tezi çalışması, inceleme ve metin olmak üzere iki bölüm halinde düzenlenmiştir. Birinci bölüm üç kısımdan oluşmaktadır. Çalışmanın birinci kısmında, Hasan Çelebinin hayatı, arkadaş çevresi, edebî kişiliği, eserleri, ikinci kısmında Hasan Çelebiye gelinceye kadar Türk tezkireciliğinin gelişimi ve Tezkire nin tanıtılması, eserin dil ve üslubunun özellikleri üzerinde durulmuştur. Üçüncü kısmı, fiş çalışmasının sonunda ortaya çıkan malzemeye dayanarak biyografik bilgi ve değerlendirmeler ile edebî şahsiyetle ilgili bilgi ve değerlendirmelere ayrılmış; alt bölüm ve başlıklar ise bu bölümleri ilgilendiren malzemeler dikkate alınarak düzenlenmiştir. İkinci bölüme geçmeden önce yapılan çalışma ve incelemelerden elde edilen yorum ve değerlendirmelerle ilgili bir sonuç ve bibliyografyaya yer verilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümü, Kınalızöde Hasan Çelebi Tezkiresinin tenkitli metnine ayrılmıştır. Bu bölümde, ilk olarak Tezkire'nin Türkiye ve yurt dışı kütüphanelerinde bulunan yazma nüshalarının (doksan yedi) tavsifi verilmiştir. Yurt dışı nüshalarının tavsifinde katalog bilgilerinden faydalanılmıştır. Tenkitli metin hazırlanırken Türkiye kütüphanelerindeki altmış dört yazma nüshadan SüleymaniyeIX Ktp. Tezrcüman Gazetesi Yazmaları 161 nolu yazma hariç (bu numarada başka bir eser mevcuttur) hepsi gözden geçirilmiş ve bunlardan müellif hattının (İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi, No: Ty.1737) yanısıra üç nüsha (Topkapı, Revan, No: 1451; Topkapı, Hazine, No:1270; Süleymaniye Kütüphanesi, Hamidiye, No:1062) tenkitli metnin kurulabilmesi için seçilmiştir. Dört nüshanın karşılaştırılması sonucunda müellif hattında beş yüz altmış yedi şair bulunurken altı yüz lark şair biyografisine ulaşılmış ve böylece de dört nüsha üzerinde çalışmanın isabetli ve yerinde olduğu açıkça ortaya çıkmıştır. Dört nüshanın varak numaralan metin üzerinde gösterilirken nüsha farkları sayfa sonlarında verilmiş; tarafımızdan yapılan metin tamirleri 0 işareti ile gösterilmiş ve şahıs, eser ve yer isimlerinden oluşan ayrıntılı bir dizinle de çalışma zenginleştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
SUMMARY The work known as Tezkiretü'ş-şufarö or as Tezkire of Kınalızöde Hasan Çelebi was written by Kınalızöde Hasan Çelebi in 994/1585-86 after Sehl, Latifi, Ahdî and Âşık Çelebi Tezkires. The Tezkire consists of a preliminary containing five main sections and it was devised as three episodes in the form of shahzöde poets, sultan poets and essential poets. The padishahs and shahzöde poets of the first and second episodes are listed chronologically while the poets of the third episode are listed alphabetically. The learned and philosopher poets take place in the third section of the Tezkire. Kınalızöde Hasan Çelebi mentioned the biographies of 640 poets in this work and he added 122 new poets who were not mentioned in previous Tezkires. This doctoral dissertation concerns the Tezkire of Kınalzıdöde Hasan Çelebi and is organized in two chapters, which contain an analysis and the text respectively. The first chapter consists of three sections. In the first section, the life, friend circles, literary character and works of Hasan Çelebi were investigated. In the second section, the historical development of Turkish Tezkires up to Hasan Çelebi were studied and the so-called Tezkire was introduced in terms of stylistic and linguistic features. The third section was allocated to the information and evaluation about the literary character in the light of the indexical data at hand. The rub-tithes and sections were organised according to the materials relevant to these sections. Before starting the second chapter, a conclusion and a bibliography derived from the investigations were also provided. The second chapter of the research was devoted to the critical heat of Kınalızöde Hasan Çelebi Tezkire. In mis chapter, the 97 different versions of the manuscripts found in Turkish. Libraries were reviewed and three versions (Topkapı, Revan No: 1451; Topkapı, Hazine No: 1270; Süleymaniye, Hamidiye No: 1062) were selected for the composition of the critical text. As a result of comparing four versions, 567 poets were biographies of 640 poets were accessed with the conclusion that the fourXI versions were rightly chosen. The access numbers of the four versions were shown in the text with the differences of the versions attached at the ends of pages, my individual corrections of the text were indicated by ( ) mark, and the study was enriched with a detailed index incorporating the names of persons, books and places. T.C. YÜKSEKÖ?RETİM UHLI Ö0*,;*TASYÜN MERKEZİ
Benzer Tezler
- Kınalızâde Hasan Çelebi'nin Tezkiretü'ş-Şu'arâ adlı eseri (Bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük: Elif ile sad harfleri arası)
The contextual index and functional dictionary of Kinalizâde Hasan Çelebi's Tezkiretü'ş-Şu'arâ (From the letters alif to sad)
ASİYE ATALAY
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
- Kınalızâde Hasan Çelebi tezkiresi (Tezkiretü'şşuarâ I. cilt)'nde hikâye unsurları: Şahıs, mekân, zaman
Story elements in the collection of biographies of Kinalizâde Hasan Çelebi (Tezkiretu's-suara, volume I): Person, place, time
ATİKE KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihÇukurova Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN ÖZTÜRK
- Kınalızade Hasan Çelebi'nin Tezkiretü'ş-şu Ara'sı üzerinde bir sentaks çalışması
Başlık çevirisi yok
ABDURRAHMAN TAKİRDAROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EFRASİYAP GEMALMAZ
- Kınalızade Hasan Çelebi'nin tezkiretü'ş-şuara'sı üzerine bir sentaks çalışması
Başlık çevirisi yok
ABDURRAHMAN TARİKDAROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EFRASİYAP GEMALMAZ
- Gülistân-ı Vâhidî (İnceleme-transkripsiyonlu metin)
Gülistân-i Vâhidî (Analysis-transcriptional text)
FATMA ÖZÇAKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürk Dünyası Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. AHMET TOPAL