Kızıldeniz'de ticari faaliyetler (1450 – 1550)
Commercial activities in the Red Sea (1450 - 1550)
- Tez No: 875941
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA AKKUŞ YİĞİT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: 15.-16. Yüzyıllar, Kızıldeniz, Ticaret, Memlûkler, Portekizliler, Osmanlılar, 15th-16th Centuries, Red Sea, Trade, Mamluks, Portuguese, Ottomans
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 298
Özet
Çalışmamız siyasî ve ekonomik istikrarsızlıkların hakim olduğu tarihsel bir dönemde Kızıldeniz'deki ticarî faaliyetlerin izlenmesini amaçlamaktadır. Konumuz açısından, Ortaçağ'ın sonu ve Yeni Çağ'ın başlangıcının en önemli tarihsel süreç olduğu belirtilebilir. Çalışmamızda birçok konu, açıklığa kavuşturulmaya çalışılmaktadır. Bunlardan en önemlileri şöyledir: 1450-1550 yılları arasındaki dönemde Kızıldeniz boyunca uluslararası ticarî hareketin izlenmesi ve doğrulanması, o dönemde Kızıldeniz'de uluslararası çatışmanın temel itici gücü olarak ticarî faaliyetlerin öneminin açıklığa kavuşturulması, aynı zamanda Kızıldeniz'deki ticaret sisteminin temel yapısının; ticaret yolları ağı, limanlar, yaygın ticarî mallar, piyasalar ve fiyat hareketleri, ticaret sistemleri, izlenen malî politikalar ve genel olarak ticaret hacminin incelenmesi yoluyla ortaya konulması. Yine aynı şekilde coğrafî keşifler ve Ümit Burnu vasıtasıyla ticaret yollarının Kızıldeniz ticareti üzerindeki etkisinin boyutu ve ayrıca Memlûkler, Osmanlılar ve Kızıldeniz'deki yerel güçlerin her birinin Portekiz varlığına karşı koymadaki rolünün açıklığa kavuşturulması bu çalışmanın hedeflerindendir. Giriş bölümünde çalışmanın önemi, amaçları, zaman ve mekan bakımından çerçevesinin yanı sıra izlediğimiz bilimsel yöntem ve araştırma sırasında karşılaştığımız zorluklar ve engeller hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde, Kızıldeniz isminin menşei ve Kızıldeniz'in coğrafî yapısı ele alınarak 15. yüzyılın ortalarına kadar olan dünya ticareti açısından tarihi ve stratejik önemi kısaca ele alınmıştır. Ayrıca 1450-1550 arasındaki tarihi süreçte Kızıldeniz'e siyasî, askerî ve ticarî olarak hükmeden uluslararası ve yerel güçlerin kısa bir tarihsel sunumu da yapılmıştır. İkinci bölümde Kızıldeniz'in çevresini birbirine bağlayan iç ticaret yolları ve Kızıldeniz'i dünyaya (batıda Avrupa, doğuda Hindistan ve Çin) bağlayan dış ticaret yolları detaylı olarak incelendi. Bu bölümde ayrıca çalışmanın kapsadığı dönemde Kızıldeniz'de kullanılan ticarî gemilerin türleri, şekilleri ve boyutları açıklandı. Üçüncü bölümde ise Kızıldeniz'deki limanlar ve ticaret merkezleri detaylı olarak ele alındı. Dördüncü bölümde, ticarî faaliyetin temelini teşkil eden ticaret malları incelendi. Bu mallar aracılığıyla Kızıldeniz üzerinden Doğu ile Batı arasındaki ticarî ilişkiler ve ticaret hacmi ortaya konmaya çalışıldı. Beşinci bölümde limanların yönetimi, vergi türleri, ticarî temsilcilikler ve loncalar, ölçekler, tartı sistemleri, oteller ve konaklama sistemi, tüccar grupları ve görevleri incelendi. Ayrıca Kızıldeniz'deki ticarî sistem hakkında detaylı olarak bilgi verildi. Bu bölüm, Kızıldeniz'deki ticarî faaliyet üzerinde önemli bir etkiye sahip olan Hac mevsiminin önemine dair kısa bir değerlendirmeyle sonlanmaktadır. Altıncı bölümde ise, finansal sistem ve o dönemde tedavülde olan paralar ele alındı. Bu kapsamda para türleri, adları, değerleri, emtia fiyatları ve fiyatlarda yaşanan dalgalanmalar üzerinde duruldu. Ayrıca kambiyo sistemi, transferler ve ödeme sistemleri gibi finansal konulara da değinildi. Son olarak finansal krizler, bunların nedenleri, etkileri ve bunlarla başa çıkma yöntemleri ele alındı. Sonuç olarak Kızıldeniz'in Memlûkler, Portekizliler ve Osmanlılar arasında çatışmalara sahne olduğunu, Ortaçağ'da ve erken Yeniçağ'da Batı ve Doğu arasında birçok ticarî faaliyetin bu deniz yoluyla gerçekleştirildiğini söylemek mümkündür.
Özet (Çeviri)
Our study aims to trace the commercial activities in the Red Sea during a historical period of political and economic instability. In terms of our subject, it can be stated that the end of the Middle Ages and the beginning of the Modern Age mark the most important historical periods. Many issues are tried to be clarified in our study. The most important of these are as follows: Monitoring and verifying the movement of international trade across the Red Sea in the period between 1450 and 1550, clarifying the importance of commercial activities as the main driver of international conflict in the Red Sea at that time as well as revealing the basic structure of the trade system in the Red Sea through the network of trade routes, ports, common commodities, markets and price movements, trading systems, financial policies pursued and the volume of trade in general. Likewise, in addition to clarifying the extent of the influence of geographical discoveries and trade routes through the Cape of Good Hope on Red Sea trade, this study also elaborates on the role of the Mamluks, the Ottomans and the local powers in the Red Sea in countering the Portuguese presence. The introductory chapter provides information about the importance of the study, its aims, its framework in terms of time and place, the scientific methodology we followed, and the difficulties and obstacles we encountered during the research. In the first chapter, the origin of the name“Red Sea”and its geographical structure are discussed, and the historical and strategic importance of the Red Sea in terms of world trade until the mid-15th century is briefly explained. It also provides a brief historical overview of the international and local powers that ruled the Red Sea politically, militarily and commercially in the period between 1450 and 1550. In the second chapter, we examined in detail the internal trade routes that connected the Red Sea to its surroundings and the external trade routes that connected it to the outside world (Europe in the west, India and China in the east). In this section, we also discussed the types, shapes and sizes of the commercial ships used in the Red Sea during the period covered by this study. In the third chapter, we examined the ports and trade centers in the Red Sea in detail. In the fourth chapter, trade goods that form the basis of any commercial activity were examined. Through these goods, an attempt was made to reveal the volume of mutual trade and commercial relations between the East and the West in the Red Sea. In the fifth chapter the management of ports, tax types, commercial agencies and guilds, scales, weighing systems, hotels and accommodation, merchant groups and their duties were examined. Additionally, detailed information about the commercial system in the Red Sea was given. The chapter concludes with a brief assessment of the importance of the Hajj season, which has a significant impact on commercial activity in the Red Sea. In the sixth chapter, we examined the financial system and the currencies in circulation at the time. In this context, we focused on money types, names, values, commodity prices and fluctuations in prices. We also touched upon financial issues such as financial transactions and payment systems like the foreign exchange system and transfers. Finally, we discussed financial crises, their causes, effects and ways of dealing with them. In conclusion, it can be said that the Red Sea was the scene of conflicts between the Mamluks, the Portuguese and the Ottomans, and that many commercial activities between the West and the East were carried out through this sea route in the Middle Ages and the early Modern Age.
Benzer Tezler
- Yemen'de Osmanlı-İngiliz mücadelesi (1871-1914)
Ottoman-English challenge on Yemen (1871-1914)
YAHYA YEŞİLYURT
- Amerikan konsolosluk raporlarına göre Yemen ve Yemen Demiryolu Projesi
According to The American consulate reports Yemen and Yemen Railway Project
BEGÜL KÖMÜRCÜ
- Abbasi Döneminde Hint Okyanusu ticareti
Indian Ocean trade in the Abbasid Period
AHMED KHIDER ELZAIN BABIKER
- Osmanlı Devrinde Yemen'de mahalli idare (1266-1337 / 1850-1918)
Başlık çevirisi yok
ABDULKERİM AL-OZAİR
Doktora
Türkçe
2000
TarihMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HULUSİ YAVUZ
- Resûlîler (626-858/1229-1454): Siyasî tarih ve sosyo-kültürel hayat
The Rasulids (626-858/1229-1454): Political history and socio-cultural life
HAKAN CAN
Doktora
Türkçe
2023
TarihAtatürk Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN GÜRBÜZ
