Necâtî Bey'in gazellerinde âhenk unsurları
Elements of harmony in Necâtî Bey's Divân
- Tez No: 876741
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BEKİR BELENKUYU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 331
Özet
Şiir, günlük dilden yararlanırken onun pek çok kuralını yıkarak kendine yeni bir anlam dünyası oluşturur. Kendisi için kendi anlamını üreten ve doğal dilin sapmalarından faydalanan şiir, sanatkâr aracılığıyla bize imgesel bir dünya sunar. İnsanoğlu şairin kendi-ne özgü“mimesis”yani“taklit içtepisi”ile gerçek dünyanın sınırlarından yaratı dünyası-nın sınırsızlığına doğru yola çıkar. XV. asrın en önemli şairi Necâtî Bey'in divan şiirinin temel yapı taşlarından biri olması hiç şüphesiz kendine özgü şiir dilidir. Türkçeyi aruzla başarılı bir şekilde bütünleştirmesi, doğal ve ritmik şiir dili, imgesel ve çağrışımsal şairane-liği, deyim ve atasözlerini etkili kullanması onun sanatsal gücünün ögeleridir. Ayrıca Necâtî Bey ses ve anlamı organik bir bütünde dinamik bir yapıyla sunmaktadır. Âhenkli söyleyişin güçlü örneklerini görebildiğimiz Necâtî Bey Divanı bilindiği kadarıyla şairin tek eseridir. Çalışma konusu olarak Divanı'nda sadece gazelleri üzerinden âhenk unsurla-rını değerlendirdik. Tespit edilen âhenk unsurları üç bölüm hâlinde sunulmuştur: Birinci bölümde söz tekrarı, ikinci bölümde ses tekrarı, üçüncü bölümde ritim başlığı altında ve-zin, kafiye, redif unsurları incelenmiştir. Bu sayede Klasik dönem Osmanlı şiirinin kurucu isimlerinden Necâtî Bey'in şiirlerindeki âhenk unsurlarının estetik değeri somut veriler çerçevesinde ortaya konmaya çalışılmıştır. Şairin ses ve ahenge dayalı estetik sapmalarla anlama sağladığı katkı da ulaşılan önemli sonuçlardan biri olmuştur.
Özet (Çeviri)
Poetry creates a new world of meaning for itself by breaking many of its rules while making use of everyday language. Poetry, which produces its own meaning for itself and benefits from the deviations of natural language, presents us with an imaginary world through the artist. With the poet's unique“mimesis”, that is, his reflection, human beings set out from the boundaries of the real world to the limitlessness of the world of creation. XV. The fact that Necâtî Bey, the most important poet of the century, is one of the basic building blocks of divan poetry is undoubtedly his unique poetic language. His successful integration of Turkish with aruz, natural and rhythmic poetic language, imagi-native and associative poetry, and effective use of idioms and proverbs are elements of his artistic power. In addition, Necâtî Bey presents sound and meaning in an organic whole with a dynamic structure. As far as is known, Necâtî Bey's Divan, in which we can see strong examples of harmonious diction, is the only work of our poet. As the subject of our study, we evaluated the harmony elements in his Divan only through his ghazals. The identified harmony elements are presented in three sections: In the first section, word repe-tition, in the second section, sound repetition, and in the third section, meter, rhyme and rhyme elements are examined under the title of rhythm. In this way, the aesthetic value of the harmony elements in the poems of Necâtî Bey, one of the founding names of the Clas-sical period Ottoman poetry, has been tried to be revealed within the framework of con-crete data. The poet's contribution to the meaning through aesthetic deviations based on sound and harmony was one of the important results achieved.
Benzer Tezler
- Sebzî Divanı (inceleme-tenkitli metin)
Sebzî Divani (textual analysis-critisize text)
HAKAN YEKBAŞ
Doktora
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıCumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN AKKAYA
- Necâtî Bey'in XV. ve XVI. yüzyıl klasik Türk şiirine tesiri
The influence of Necâtî Bey on classical Turkish poetry in the XVth and XVIth centuries
ÖMER ARSLAN
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜCAHİT KAÇAR
- Necati Bey Divanı'ndan seçme gazellerin dilinin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
SİBEL TURGA
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
Türk Dili ve EdebiyatıBalıkesir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SABİHA GEMİCİ
- Gayrı redifli gazeller (inceleme-açıklama-karşılaştırma)
Başlık çevirisi yok
NİLGÜN AÇIK
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Türk Dili ve EdebiyatıMuğla ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAMIK AÇIKGÖZ
- Nedim Divan'ında mahallileşme
Başlık çevirisi yok
DİLEK BATİSLAM
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE MENGİ