Tedarik zincirinde belirsizlik ve risklerin neden olduğu bozulmalarda inovasyon ve dirençlilik yeteneğinin rolüne ilişkin bir araştırma
A study on the role of innovation and resilience capability in supply chain disruptions caused by uncertainty and risks
- Tez No: 878198
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA MÜGE ARSLAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Pazarlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 233
Özet
Bu çalışmanın amacı tedarik zinciri belirsizlik ve risklerini tespit ederek, bu belirsizlik ve risklerin neden olduğu tedarik zinciri bozulmalarında, tedarik zinciri inovasyon yeteneği yoluyla elde edilen dirençlilik yeteneğinin rolüne dinamik yetenekler perspektifinden odaklanarak ampirik kanıtlar sunmaktır. Çalışmada öncelikle kimya tedarik zincirlerindeki temel belirsizlik ve riskleri ortaya çıkarmak için derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bu görüşmeler sonucunda ortaya çıkan belirsizlik ve riskler ile inovasyon yeteneği yoluyla elde edilen dirençlilik yeteneğinin tedarik zinciri riskleri ve bozulmaları üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Ayrıca, çalışmanın hipotezlerini test etmek için kimya sektörü seçilmiş ve veriler kolayda ve yargısal örnekleme yöntemi kullanılarak kimya tedarik zincirlerinde çeşitli pozisyonlarda bulunan yöneticilerden anket yöntemiyle toplanmıştır. Elde edilen veriler, Kısmi En Küçük Kareler (Partial Least Square) yöntemi kullanan yapısal eşitlik modellemesiyle analiz edimiştir. Çalışma bulguları, kimya tedarik zincirlerinde çevresel belirsizliklerin tedarik, talep, bilgi ve lojistik riskleri üzerinde anlamlı ve pozitif bir etkiye sahip olduğunu ampirik olarak doğrulamaktadır. Aynı zamanda talep ve lojistik risklerinin tedarik zinciri bozulmaları üzerinde anlamlı ve pozitif bir etki gösterdiği tespit edilmiştir. Ancak tedarik ve bilgi riskleri tedarik zinciri bozulmaları üzerinde anlamlı bir etki göstermemiştir. Ayrıca kimya tedarik zincirlerinde inovasyon yeteneğinin dirençlilik yeteneği üzerinde anlamlı ve pozitif bir etkiye sahip olduğu; dirençlilik yeteneğinin tedarik, talep, bilgi ve lojistik riskleri üzerinde üzerinde negatif ve anlamlı bir etkiye sahip olduğu, ancak tedarik zinciri dirençlilik yeteneğinin tedarik zinciri bozulmaları üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olmadığı görülmektedir. Dahası, talep ve lojistik risklerinin, dirençlilik yeteneğinin tedarik zinciri bozulmaları üzerindeki etkisinde tam aracılık rolüne sahip olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın uygulamaya yönelik sonuçlarına bakıldığında, inovasyon yeteneği yoluyla dirençlilik yeteneğinin kimya tedarik zincirlerindeki riskler üzerinde etkisi olduğunu ortaya koyması nedeniyle profesyonellere risk azaltma konusunda rehberlik etmektedir. Ayrıca bu çalışma, tedarik zinciri yöneticilerinin belirsizlik, risk ve bozulmalar karşısında günlük kararlar yerine daha uzun vadeli bilimsel bir bakış açısıyla risk yönetimi uygulamalarını hayata geçirmeleri ve dirençlilik yeteneğini tedarik zinciri risk yönetimi uygulamalarına entegre etmeleri için yol göstermektedir. Dolayısıyla bu araştırma, kimya tedarik zincirlerindeki belirsizlik, risk ve bozulmalar ile inovasyon ve dirençlilik yetenekleri arasındaki bağlantılar hakkında fikir vermekte ve hem işletmelere hem de tedarik zincirlerinin sürdürülebilirliğini sağlamak için gerekli adımları atmakla görevli yöneticilere yol göstermektedir. Literatürde tedarik zincirlerinde belirsizlik ve riskler, tedarik zinciri bozulmaları, tedarik zinciri inovasyonu ve dirençlilik yetenekleri ile ilgili farklı çalışmalar bulunmakla birlikte, bu çalışmanın bu kavramları dinamik yetenekler perspektifinden bütünleşik bir şekilde ele alması, aralarındaki bağlantıları kimya tedarik zincirleri bağlamında test etmesi ve inovasyon yeteneği yoluyla elde edilen dirençlilik yeteneğini bir risk azaltma stratejisi olarak konumlandırması, bu konulardaki bir boşluğu doldurması ve literatürün kapsamını genişletmesi açısından teorik alanı zenginleştirmektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to identify chemical supply chain uncertainties and risks, and provide empirical evidence by focusing on the role of resilience acquired through supply chain innovation capability in mitigating supply chain disruptions caused by these uncertainties and risks from the perspective of dynamic capabilities. The study first conducted in-depth interviews to reveal the main uncertainties and risks in chemical supply chains. The impact of the uncertainties and risks arising from these interviews, as well as the resilience capability obtained through innovation capability, on supply chain risks and disruptions were investigated. Additionally, the chemical sector was purposively selected to test the hypotheses of the study and data was collected by a survey method using convenience and judgemental sampling from managers in various positions in the chemical supply chains. The data obtained were analyzed using structural equation modeling using the Partial Least Square method. Study findings empirically confirm that environmental uncertainties significantly and positively impact supply, demand, information, and logistics risks in chemical supply chains. It has also been found that demand and logistics risks have a significant and positive impact on supply chain disruptions. However, supply and information risks did not significantly impact supply chain disruptions. Besides, innovation capability in chemical supply chains has a significant and positive effect on resilience capability, and resilience capability has a negative and significant impact on supply, demand, information, and logistics risks, whereas supply chain resilience capability does not have a significant impact on supply chain disruptions. Moreover, demand and logistics risks are found to have a full mediating role in the impact of resilience capability on supply chain disruptions. Considering the practical results of the research, it guides professionals on risk reduction, as it demonstrates that resilience capability through innovation capability has an impact on risks in chemical supply chains. Additionally, this study provides quidance to supply chain managers in implementing risk management practices with a longer-term scientific perspective rather than making daily decisions in the face of uncertainties, risks, and disruptions, as well as integrating resilience capability into supply chain risk management practices. Therefore, this research provides insight into the interrelationships among chemical supply chain uncertainties, risks, and disruptions and the capabilities of innovation and resilience. It also guides businesses and managers tasked with taking the necessary steps to ensure the sustainability of supply chains. There are different studies in the literature on supply chain uncertainties and risks, supply chain disruptions, and supply chain innovation and resilience capabilities. This study however fills a gap in the existing literature, broadens its scope and thus enhances the theoretical field by examining the given concepts in an integrated manner from the dynamic capabilities perspective, testing the connections between them in the context of chemical supply chains, and positioning the resilience capability achieved through innovation capability as a risk mitigation strategy.
Benzer Tezler
- Tedarik zincirinde risk yönetimi ve sürdürülebilirliğe etkisi
Risk management in the supply chain and its impact on sustainability
ZAFER DURAN
- İlaç tedarik zincirinde risk yönetimi
Risk management in pharmaceutical supply chain
BETÜL ÖZKAN
Doktora
Türkçe
2016
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN BAŞLIGİL
- Hizmet tedarik zincirlerinde risk analizi
Risk analysis in service supply chain
SALİHA KARADAYI
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞEYDA SERDAR ASAN
- Tedarik zinciri risk yönetimi modellemesi: Bayes ağları yaklaşımı ve akaryakıt dağıtım sektöründe bir uygulama
Supply chain risk management modelling: Bayes networks approach and an application in the fuel distribution sector
SERDAR SEMİH COŞKUN
- Elektrikli araçların belirsiz batarya kullanımı varsayımıyla bir toplama ve dağıtım problemi
A pickup and delivery problem under the assumption of stochastic battery depletion of electric vehicles
MERVE İBİŞ