Okul müdürlerinin örgütsel sosyalleşmesi: Bir gömülü teori çalışması
Organizational socialization of school principals: A grounded theory study
- Tez No: 878463
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞÖHEYDA GÖKTÜRK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Örgütsel sosyalleşme, örgütsel sosyalleşme evreleri, okul müdürleri, rotasyon, Organizational socialization, organizational socialization stages, school principals, principal succession
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 221
Özet
Bu araştırmada Türkiye'de okul müdürlerinin yeni bir okula müdür olarak görevlendirmeleri ile başlayan örgütsel sosyalleşme sürecini oluşturan evrelerin ortaya çıkarılarak kavramsal olarak adlandırılması ve evreler bazında okul müdürlerinin ve diğer paydaşların yaşadıkları deneyimlerin ve davranışsal ve duygusal tepkilerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Kavramlara dayanarak yeni bir kuramın varlığını teşhis edebilmek için nitel araştırma desenlerinden gömülü teori deseninin kullanıldığı araştırmada 19 okul müdürü katılımcı olarak seçilmiştir. Boylamsal bir araştırma olan bu araştırmada bu müdürlerden yedisi ile beş yıl sonra yeni görüşmeler yapılmıştır. Araştırmada görüşmelerde elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Araştırmanın bulgularına göre tecrübeden ve okul türünden bağımsız olarak Türkiye'de okul müdürleri okullarında dört evreli bir örgütsel sosyalleşme süreci yaşamaktadır: Varış öncesi evresi, başlangıç ve tanıma evresi, aktivite ve öğrenme evresi, uyum evresi. Araştırmada her evrenin kendisine özel deneyimlere ve duygulara sahip olduğu görülmüştür. Varış öncesi evresi okul müdürlerinin okullarında göreve başlamadan önceki zihinsel ve duygusal hazırlık dönemini, başlangıç ve tanıma evresi okul müdürlerinin okullarında göreve başladıktan sonraki duygusal yoğunluklu tanıma ve tanıtma dönemini, aktivite ve öğrenme evresi faaliyet yoğunluklu ve okulun müdürü olmanın öğrenildiği dönemi ve uyum evresi ise okulun hakimi olunan dönemi tanımlamaktadır. Araştırmanın bulgularına göre okul müdürlerinin tecrübeli olması onların deneyimlediği örgütsel sosyalleşme sürecini belli oranda kolaylaştırırken süreci ve evrelerini ortadan kaldırmamaktadır. Araştırma okul müdürleri için örgütsel sosyalleşme sürecinin kaygı hali oluşturduğunu, karmaşık ve sürprizlere açık bir süreç olduğunu, sürprizlerin görülme sıklıklarının değişebildiğini ve sürecin gözlemlere, toplantılara ve sorun çözme çabalarına dayandığını ve sürecin sağlıklı bir iletişime dayanması gerektiğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to reveal the stages that constitute the organizational socialization process that begins with the assignment of school principals to a new school in Turkey, and to conceptually name them and to determine the experiences and behavioral and emotional reactions of school principals and other stakeholders based on the stages. In the study, where the grounded theory design, one of the qualitative research designs, was used to produce a new theory based on the concepts, 19 school principals were selected as participants. In this longitudinal study, new interviews were conducted with seven of these principals five years later. The data obtained from the interviews in the study were analyzed with content analysis. According to the findings of the study, regardless of experience and school type, school principals in Turkey experience a four-stage organizational socialization process in their schools: Pre-arrival stage, initiation and recognition stage, activity and learning stage, and adaptation stage. In the study, it was seen that each stage has its own experiences and emotions. The pre-arrival phase describes the mental and emotional preparation period before school principals start working at their schools, the initiation and recognition phase describes the emotionally intense recognition and introduction period after school principals start working at their schools, the activity and learning phase describes the period when being the principal of the school is intense and is learned, and the adaptation phase describes the period when the school is dominated. According to the findings of the research, while the fact that school principals are experienced makes the organizational socialization process they experience easier to a certain extent, it does not eliminate the process and its stages. The research shows that the organizational socialization process creates anxiety for school principals, is a complex and surprise-prone process, the frequency of surprises can vary, the process is based on observations, meetings and problem-solving efforts, and the process should be based on healthy communication.
Benzer Tezler
- İlköğretim okulu müdürlerinin öğretmenlerin örgütsel sosyalleşme sürecinde sosyalleştirme stratejilerini kullanma becerileri (Kırıkkale İli örneği )
Opinions of primary school administrators about socialization strategies uses skiils of teacher's at organizational socialization process (the example Kırıkkale province)
YASEMİN KUŞDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimKırıkkale ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. VURAL HOŞGÖRÜR
- Okul müdürlerinin liderlik stilleri ve örgütsel sosyalleşmenin örgütsel adanmışlığı yordaması
Leadership styles of school directors and organizational socialization to order organizational adhabilitation
TUĞBA ERDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA YÜKSEL ERDOĞDU
- Okul müdürlerinin denetim rolleri ile öğretmenlerin örgütsel sosyalleşme düzeyleri arasındaki ilişki
Relationship between the supervisory roles of school principals and the organizational socialization levels of teachers
SERDAR HAZAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimSiirt ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET SAYLIK
- Öğretmenlerin örgütsel sosyalleşme düzeyleri ile okul yöneticilerinin liderlik stilleri arasındaki ilişki
The releationship between organizational socialization levels of teachers and leadership styles of principals
ELVAN KARAER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT GÜRKAN GÜLCAN
- Güç merkezi oluşturma oyunlarının örgütsel sessizlik ve örgütsel sosyalleşmeye etkisi
The effect of power base games on organizational silence and organizational socialization
MUHARREM GENCER
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimPamukkale ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜRKAY NURİ TOK
YRD. DOÇ. DR. AYDAN ORDU