Eleştirel düşünmenin okullardaki din eğitimine yansıması
The reflection of critical thinking on religious education in schools
- Tez No: 878464
- Danışmanlar: PROF. DR. NURULLAH ALTAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Eğitim ve Öğretim, Religion, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Eleştirel Düşünme, Din Eğitimi, Din Öğretimi Programı, Critical Thinking, Religious Education, Religious Education Curriculum
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Din Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 244
Özet
“Düşünme üzerine düşünme”felsefeciler tarafından uzun yıllardır tartışılan bir olgudur. Bu düşünme sürecinin bir ürünü olan eleştirel düşünme, felsefenin bir konusu iken daha sonra eğitim alanına aktarılmıştır. 21. yüzyıl becerileri arasında kazanılması gereken bir beceri olarak kabul edildikten sonra öğretim programlarında yaygınlaşmaya başlamıştır. Eleştirel düşünmenin öğretim programlarında yer alması, bu becerinin din öğretimi programlarına dahil edilmesini sağlamıştır. Literatür incelendiğinde, öğretmenlerin eleştirel düşünmenin ne olduğu ve din alanında nasıl anlaşılması gerektiği konusunda bilgi eksikliklerinin olduğu görülmüştür. Bu bağlamda araştırmanın problemi, felsefi arka planını ile birlikte eleştirel düşünmenin program geliştirme süreçlerinde ve din derslerinde nasıl anlaşıldığını ortaya koymaya çalışmak şeklinde kurgulanmıştır. Eleştirel düşünmenin felsefenin bir konusu iken eğitim alanına nasıl yansıdığının, din öğretimi programlarında yer alma sürecinin ve nasıl anlaşıldığının ilgili literatür ve program örnekleri ile somutlaştırılarak bütüncül bir şekilde ele alınması amaçlanmıştır. Araştırmanın yöntemi, derinlemesine analiz çalışmalarına imkân veren nitel yöntemdir.“Din eğitiminde eleştirel düşünme”olgusu ne, neden ve nasıl soruları kapsamında ele alınmıştır. Çalışmanın verileri dokümanlardan elde edilmiş ve araştırmanın problemleri dokümanlar analiz edilerek çözülmeye çalışılmıştır. Felsefi arka plana bakıldığında, düşünmenin eleştirel olabilmesi için bilgiye ulaşma ve bilgiyi kullanmaya yönelik standart ve becerilere, toplumsal konuların eğitime dahil edilmesine ve bu konuların bugünün sorularına cevap ve çözüm olacak şekilde ele alınması gerekliliğine vurgu yapıldığı görülmüştür. Din eğitiminde eleştirel düşünmenin kişinin kendi inancı için anlam inşa etmesine yardım edecek bir beceri olarak inanç gelişiminin bireysel yönü ve farklılıklar ile bir arada yaşama kültürünün oluşmasına katkı sağlayan bir beceri olarak inanç gelişiminin toplumsal yönü ile ilgili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Din eğitiminde eleştirel düşünmenin nasıl anlaşılacağına ilişkin somut öneriler ortaya koyabilmek adına eleştirel düşünme, din öğretimi programının hedef, içerik, öğrenme ve öğretme süreci ile değerlendirme süreçleri açısından ele alınmıştır. Araştırma sonucunda, örgün eğitimde verilecek din derslerinin çağın problemlerine cevap arayabilmesi için dinî epistemolojinin günümüz bağlamında değerlendirilmesini içeren bir içerik ile hazırlanması önerilmektedir. Ayrıca, din öğretimi programlarının hedef ve kazanımlarının eleştirel düşünme becerilerini içeren fiiller; değerlendirme araçlarının ise eleştirel düşünme standartlarını içerecen sıfatlar ile hazırlanması gerekliliğine vurgu yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
“Thinking about thinking”is a phenomenon that has been discussed by philosophers for many years. Critical thinking, which is a product of this thought process, was a subject of philosophy and was later transferred to education. After it was accepted as a skill that should be acquired among the 21st century skills, it has become widespread in curricula. The inclusion of critical thinking in curricula has enabled this skill to be included in religious education curricula as well. When the literature was examined, it was seen that teachers had a lack of knowledge about what critical thinking is and how it should be understood in the field of religion. In this context, the problem of this research was determined as trying to reveal how critical thinking is understood in the curriculum development processes and its reflection on religious education courses by addressing the philosophical background of critical thinking. Based on this problem, it is aimed to address how critical thinking is reflected in education, the process of including critical thinking in curricula, and how it is understood in a holistic manner by concretizing it through literature and the curiculum samples. The method of the research was designed within the scope of qualitative method that allows in-depth analysis. The phenomenon of“critical thinking in religious education”is discussed within the scope of what, why and how questions. The data of the study was obtained from documents and the problems of the research were tried to be solved by analyzing the documents. Looking at the philosophical background, it can be seen that in order for thinking to be critical, there is an emphasis on standards and skills for accessing and using information, the inclusion of social issues in education, and the need to address these issues in a way that will provide answers and solutions to today's questions.It has been observed that critical thinking in religious education is related to the individual aspect of faith development, as a skill that will help a person establish a relationship with knowledge and build meaning for his/her belief, and the social aspect of faith development, as a skill that contributes to the formation of a culture of coexistence with people from different cultures. In order to put forward concrete suggestions on how to understand critical thinking in religious education, critical thinking has been discussed in terms of the goal, content, learning and teaching process and assessment processes of the religious education curricula. As a result of the research, it is recommended that religion courses to be given in formal education be prepared with a content that includes the evaluation of religious epistemology in today's context in order to find answers to the problems of the age. In addition, it was emphasized that the goals and learning outcomes of religious education curricula to be expressed with verbs that include critical thinking skills and the assessment instruments should be prepared with adjectives that include critical thinking standards.
Benzer Tezler
- The effect of critical thinking on reading skills: A constructivist perspective
Eleştirel düşünmenin okuma becerileri üzerindeki etkisi: Yapılandırıcı bir yaklaşım
SEZGİN BAĞDAT
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. İSKENDER HAKKI SARIGÖZ
- An investigation of integrating critical thinking skills into ELT pre-service teacher education programs
Eleştirel düşünme becerilerinin İngiliz dili öğretimi hizmet öncesi öğretmen eğitimi programına entegrasyonu üzerine bir araştırma
ELÇİN PETEK
Doktora
İngilizce
2016
Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN BEDİR
- Improving thinking skills of young learners through task-based learning
Görev temelli öğrenme ile çocukların düşünme becerilerini geliştirme
MELİKE YÜCEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HASAN BEDİR
- Çocuklar için felsefe etkinliklerinin öğrenenlerin deneyimlerine ve eleştirel düşünme eğilimlerine etkisi: Bir eylem araştırması
The effect of philosophy activities for children on learners' experiences ana critical thinking tendencies: An action research
SEVİLAY ULUCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAKBULE BAŞBAY
- Okul öncesi dönem sorgulama temelli etkinliklerin çocukların felsefi tutum ve eleştirel düşünme becerileri üzerine etkisi
The effect of pre-school term inquiry activities on children's philosophy attitudes and critical thinking skills
CEREN AYDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERVE ÜNAL