Geri Dön

Polonya istihbarat raporlarında Türkiye (1918-1923)

Türkiye in Polish intelligence reports (1918-1923)

  1. Tez No: 878592
  2. Yazar: REMZİ CAN UĞUR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HACER TOPAKTAŞ ÜSTÜNER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Batı Dilleri ve Edebiyatı, Tarih, Uluslararası İlişkiler, Western Linguistics and Literature, History, International Relations
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Slav Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Polonya Araştırmaları Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 224

Özet

I. Dünya Savaşı, birçok millet için bir dönüm noktası olmuştur. Birbirlerinden görece uzak iki devlet olan Polonya ve Türkiye'de bu değişimden etkilenmiştir. Polonya, 123 yıllık esaretin ardından tekrar bağımsızlığını elde ederken Türkiye ise İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmiş ve dört yıllık zorlu bir savaş vermek zorunda kalmıştı. Bağımsızlığını muhafaza etmek isteyen Polonya, Avrupa'nın birçok başkentinde diplomatik faaliyetler yürütmeye başlamasının yanı sıra istihbarat şebekeleri de tesis ederek siyasi rakip ve düşmanlarına karşı avantaj elde etmeyi hedeflemiştir. Bu şekilde Türkiye ve Polonya, tarihte birçok kez olduğu gibi 20. yüzyıl başında tekrar karşılaşmışlardır. Bu çalışmanın amacı, 1918-1923 yılları arasında devam eden Millî Mücadele Dönemi'nin Türkiye'de görev yapan Polonyalı istihbarat elemanlarının rapor ve belgelerinde nasıl yansıdığının incelenmesidir. Türk devletinin geleceğinin belirsizliği ve Sovyet Rusya'nın hem Avrupa'ya hem de Asya'ya yönelik yayılmacı tavrının bir sonucu olarak Türkiye, Polonya için giderek daha önemli bir merkez haline gelmiştir. Polonya için Millî Mücadele'nin akıbeti, Avrupa'da ve Yakın Doğu'da yürüteceği politikanın belirleyici unsurlarından biri olmuştur. Çalışmada Mondros Mütarekesi'nden Lozan Barış Antlaşması'na kadar geçen süre zarfında Polonya'nın Türkiye siyaseti gerek İstanbul'da gerekse Avrupa'nın diğer başkentlerinde görevli Polonyalı istihbarat elemanlarının raporları ışığında analiz edilmiştir. Söz konusu raporların doğruluğu ve raporlanan bilgilerin ve yorumların isabetliliğinin de incelendiği bu çalışma aynı zamanda Millî Mücadele Dönemi'ne farklı bir açıdan yani Polonya cephesinden yaklaşmayı da amaçlamıştır.

Özet (Çeviri)

The First World War marked a turning point in the history of many nations. Two relatively distant states, Poland and Türkiye, were affected by this change. Poland regained its independence after 123 years of captivity, while Türkiye was occupied by the Allied powers and endured a difficult four-year war. After gaining independence, Poland not only started diplomatic activities in many European capitals, but also set up intelligence networks in order to gain an advantage over its political rivals and enemies. Thus, as happened multiple times in history, Türkiye and Poland met again in the beginning of 20th century. This study aims to examine how the Turkish National Struggle, which lasted from 1918 to 1923, was reflected in the reports and documents written by Polish intelligence officers stationed in Turkey. Due to the uncertainty surrounding the future of Türkiye and the expansionist stance of Soviet Russia in both Europe and Asia, Türkiye became an increasingly important center for Poland. One of the determining factors for Poland's policy in Europe would be the result of the National Struggle Period. This study analyzes Poland's policy towards Türkiye during the period from the Armistice of Mudros to the Treaty of Lausanne in the light of the reports of Polish intelligence officers stationed both in Istanbul and in other European capitals. This study, which also examines the accuracy of these reports and the validity of the comments, aims to approach the period of the National Struggle Period from a different perspective, in other words from the perspective of Poland.

Benzer Tezler

  1. İkinci Dünya Savaşı'nda Polonya Yurt Ordusu ve Varşova Ayaklanması

    The Polish Home Army and the Warsaw Uprising During the Second World War

    EMRE TÜMTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    TarihMilli Savunma Üniversitesi

    Harp Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSNÜ ÖZLÜ

  2. Promethee hareketi ve Ukrayna

    Promethee movement and Ukraine

    HAVVA ÇAMLIYOL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    TarihEge Üniversitesi

    Türk Dünyası Sosyal Ekonomik ve Siyasal İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YAHYA KEMAL TAŞTAN

  3. Tadeusz Borowski'nin Proszę Państwa do Gazu (Gaza Buyrunuz Hanımlar Beyler) adlı öyküsünün ara dilden çeviri bağlamında incelemesi

    An analysis of Tadeusz Borowski's story Proszę Państwa do Gazu (This Way For The Gas Ladies and Gentlemen) in the context of secondary language

    MESUT ALPARSLAN KANTAROĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Slav Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEDA KÖYCÜ

  4. Polonya'nın jeopolitiğinde Almanya'nın yeri

    Germany's location in Poland's geopolitics

    HASAN HOŞOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Uluslararası İlişkilerKara Harp Okulu Komutanlığı

    Güvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SOYALP TAMÇELİK

  5. Güç bağlamında Polonya'nın Avrupa Birliği ve NATO üyeliği

    Poland's EU and NATO membership in the concept of power

    BEGÜM ÖZKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Siyasal BilimlerAltınbaş Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET KASIM HAN