Anter kültürü uygulamalarının sitron karpuzunda (Citrullus lanatus var. citroides) haploid bitki eldesi üzerine etkileri
Effects of anther culture applications on haploid plant obtention in citron watermelon (Citrullus lanatus var. citroides)
- Tez No: 879589
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSA SEYMEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 46
Özet
Karpuz (Citrullus lanatus var. lanatus) açık arazi ve örtü altında çoğunlukla aşılı fide ile yetiştirilen ve domatesten sonra en çok üretilen sebzedir. Global iklim değişikliği çerçevesinde meydana gelen ve etkileri her geçen gün artan kuraklık karpuz üretimini kısıtlayan en önemli faktörlerin başındadır. Ticari karpuz çeşitleri kuraklığa yüksek oranda hassastır ve kuraklığa toleransı yüksek anaçlara aşılanarak yetiştirilmesi pratik seçeneklerden birisidir. Citrullus cinsi içerisinde yer alan ve yabani bir form olan sitron karpuzu (Citrullus lanatus var. citroides) kuraklığa toleransının yüksek olması sebebiyle özellikle kurak ve yarı kurak bölgelerde yetiştirilmektedir. Sitron karpuzunun kültür karpuzuna anaç olarak kullanılabilmesi üstün özelliklere sahip F₁ hibrit anaçlarının üretilmesine bağlıdır. Androgenesis (anter kültürü tekniği) karpuzun yüksek oranda yabancı tozlanması sebebiyle klasik yöntemlerle uzun süre (7-8 generasyon kendileme) gerektiren saflaştırma işlemini 1-2 yıla kadar düşürebilecek önemli bir biyoteknolojik (dihaploidizasyon) yöntemdir. Bu amaçla mevcut çalışmada, genotip ve besin ortamlarının 11 sitron karpuzu genotipinde ve 4 ticari çeşitte, 5 farklı besin ortamında (O1, O2, O3, O4 ve O5), anter kültürü tekniğiyle haploid bitki eldesi amaçlanmıştır. Sonuçlar genotiplerin ve besin ortamlarının androgenesise farklı etkilerinin olduğunu ortaya koymuştur. Çalışma boyunca 2137 anter kültüre alınmış, bu anterlerden 1138 tanesi farklılaşma göstermiş ve bunlardan ise 458 tanesinde kallus oluşumu gözlenmiştir. Kallus oluşum oranında genotipler ve ortam açısından en düşük değer“O1”ortamında ve % 14,29 ile Pastel F1 çeşidinden elde edilirken, en yüksek değer“O2”ortamında % 100 ile SK14 genotipinden elde edilmiştir. Embriyo sayısı açısından en yüksek değer % 81,48 ile SK4 genotipinde“O1”ortamından elde edilmiştir. Sadece“O1”ortamından ve SK21 genotipinden 12 adet bitkicik rejenerasyonu gerçekleşmiş, bitkiye dönüşüm oranı (BDO) çok düşük düzeyde (% 0.56 ) kalmıştır. Stomatal gözlemler ve flow sitometri ile yapılan ploidi analizleri sonucunda bitkilerin diploid (2n) yapıda olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Watermelon (Citrullus lanatus var. lanatus) is the most produced vegetable after tomato, grown mostly with grafted seedlings in open fields and protected cultivation. Drought, which occurs within the framework of global climate change and whose effects are increasing day by day, is one of the most important factors limiting watermelon production. Commercial watermelon varieties are highly sensitive to drought and growing them by grafting them onto rootstocks with high drought tolerance is one of the practical options. Citron watermelon (Citrullus lanatus var. citroides), a wild form within the Citrullus genus, is grown especially in arid and semi-arid regions due to its high drought-tolerance. The ability to use citron watermelon as a rootstock for cultivated watermelon depends on the production of F₁ hybrid rootstocks with superior properties. Androgenesis (anther culture technique) is an important biotechnological (dihaploidization) method that can reduce the purification process, which takes a long time (7-8 generations of selfing) with classical methods, to 1-2 years due to the high rate of external pollination of watermelon. For this purpose, the current study was aimed to obtain haploid plants by anther culture technique in 11 citron watermelon genotypes and 4 commercial varieties in 5 different induction media (O1, O2, O3, O4 and O5). The results revealed that genotypes and induction media have different effects on androgenesis. During the study, 2137 anthers were cultured, 1138 of these anthers showed differentiation and callus formation was observed in 458 of them. The lowest value in callus formation rate in terms of genotypes and environment was obtained from the Pastel F1 variety with 14.29 % in the“O1”environment, while the highest value was obtained from the SK14 genotype with 100% in the“O2”environment. The highest value in terms of embryo number, 81.48 %, was obtained from the“O1”medium in the SK4 genotype. Only 12 plantlets were regenerated from the“O1”medium and SK21 genotype, and the conversion rate to plant (CRP) remained at a very low level (0.56 %). As a result of stomata observations and ploidy analyses performed by flow cytometry, it was determined that all plants were diploid (2n).
Benzer Tezler
- Biberde anter kültürü uygulamalarının in vitro androgenesis üzerine etkileri
The effects of anther culture applications on in vitro androgenesis in pepper
MÜNEVVER AĞCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatSelçuk ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERTAN SAİT KURTAR
- Çerezlik ayçiçeği (Helianthus annuus L.) genotiplerinde androgenesis ve haploid bitki elde edilmesi üzerine araştırmalar
Research on androgenesis and haploid plant production in confectionery sunflower (Helianthus annuus L.) genotypes
AHMET SAY
Doktora
Türkçe
2023
ZiraatErciyes ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ARSLAN
- Genotip,besin ortamı ve stres uygulamalarının biberde androgenesis üzerine etkileri
Effects of genotype, nutrient media and stress treatments on androgenesis in pepper
BÜŞRA ÖZSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyoteknolojiTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAİF GEBOLOĞLU
- Genotip, besin ortamı ve soğuk uygulamalarının patlıcanda androgenesis üzerine etkileri
Effects of genotype, nutrient media and cold treatments on androgenesis in eggplant
EZGİ GÜRSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAİF GEBOLOĞLU
- Bebirde (capsicum annuum L.) anter kültürü yoluyla haploid bitki eldesi üzerine farklı sıcaklık ve ışık uygulamalarının etkileri
The Effects of different temperature and light treatments on haploid plant development in anther culture of pepper (capsicum annum L.)
Ş. BEYZA BİNER
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA AKILLI