أسلوب الشرط في ديوان الحماسة, دراسة نحوية بلاغية
Dîvan-ı Hamâse'de şart üslûbu: Nahiv ve belâgat açısından inceleme
- Tez No: 880024
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET MEYDAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Arapça
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 247
Özet
Bu çalışma (Dîvan-ı Hamâse'de Şart Üslubu: Nahiv ve Belagat Açısından İnceleme) şart üslûbunu, ilk olarak nahiv açısından, nahivcilerin taksimatına göre unsurlarını, cümle kuruluş özelliklerini, gramer işlevlerini ve şart edatlarının özelliklerini açıklayarak ele almaktadır. İkinci olarak belagat açısından, farklı şart edatlarının anlamlarını, şart cümlelerinin yapılarını, zamanlarını, sıralamasını, hazfedilmesini ve nahvî ihtilafların belagî anlamlarına etkisini açıklamaktadır. Daha sonra, şart üslûbu ile ilgili Dîvânü'l-Hamâse'den çıkarılan şevâhidi/örnekleri, konuların nahivdeki taksimatına göre incelemekte ve belagat anlamlarını açıklamaktadır. Araştırma sorunları şu çerçevede yoğunlaşmıştır: Dîvânü'l-Hamâse'de yer alan şart üslupları nelerdir? Dîvânü'l-Hamâse yer alan yapıların şahid olarak kabul edildiği nahivcilerin görüşleri nelerdir? Şart yapılarının belagat açısından anlamları nelerdir? Şart üslûbunda nahivcilerin ihtilafının belagat anlamına etkisi nedir? Araştırma, şart üslûbu üzerine nahivcilerin görüşlerini açıklayarak, nahiv kaynaklarından meseleleri gözden geçirerek, Dîvânü'l-Hamâse'den çıkardığı şevâhidi/örnekleri nahiv ve belagat açısından analiz ederek betimleyici analitik yöntem izlemektedir. Araştırma, konunun önemi, seçilme nedeni, araştırma sorunları, amaçları, yöntemi, kapsamı, önceki çalışmalar ve araştırmanın katkıları hakkında bir mukadime ile Dîvânü'l-Hamâse ve yazarı hakkında bir giriş ardından üç bağımsız bölümden oluşmaktadır: Birinci Bölüm: Şart ve onun yapısal özellikleri ile belagat açısından anlamı. Bu bölüm, beş alt bölüm içermektedir. Bunlar şöyledir: Şartın tanımı ve bölümleri, cevabın bağlanması ve irabı, şart cümlesinin sıralanışı ve unsurları, şart yapısındaki hazif, şart ve cevab fiiline atıf yapılması, şartın belagat açısından anlamı ve şartın geçmiş zamanda kullanılmasının sebepleri. İkinci Bölüm: Cezmeden şart edatları ve nahiv ve belagat açısından özellikleri ile Dîvânü'lHamâse'de her birinin incelenmesi, Dîvânü'l-Hamâse'de geçen bu altı edatın her biri için bir alt bölüm içermektedir. Üçüncü Bölüm: Cezmetmeyen şart edatları ve nahiv ve belagat açısından özellikleri ile Dîvânü'l-Hamâse'de incelenmesi. Altı edat içermektedir. Her edat ayrı bir alt bölümde açıklanmaktadır. Araştırma, sonuçlar ve kaynakça ile bitirilmiştir.
Özet (Çeviri)
This thesis (The Conditional Style in the Divan of Hamasa: A Grammatical and Rhetorical Study) examines the conditional style in the Divan of Hamasa firstly from a grammatical perspective, according to grammarians' classifications, detailing its components, structural characteristics, grammatical functions, and the characteristics of conjunctions. Secondly, it explores the rhetorical aspect by elucidating the meanings of various conditional conjunctions, their implications, tenses, arrangement, and omission. Subsequently, it analyzes evidence of the conditional style extracted from the Divan of Hamasa according to grammatical divisions and clarifies their rhetorical meanings. The research problems centered around identifying the types of conditionals present in the Divan of Hamasa, the grammatical statements considering the structures in the Divan as evidence, the rhetorical implications of conditional structures, and the impact of grammatical variations on stylistic rhetorical interpretations. The research followed a descriptive-analytical approach, describing grammatical scholars' views on the conditional style, reviewing issues from grammatical sources, extracting and analyzing evidence from the Divan both grammatically and rhetorically. The study comprises an introduction on the topic's significance, selection rationale, research problems, objectives, methodology, scope, previous studies, and contributions. It also includes a preamble on the Divan of Hamasa and its author, followed by three chapters: Chapter One discusses the structure and rhetorical meaning of conditionals, encompassing five sections: definition and classifications, conjunction linking and parsing, conditional sentence arrangement and components, The rhetorical purposes of the conditional verb being in the past tense. Chapter Two focuses on definite conditional tools and their grammatical and rhetorical characteristics, studying each of the six tools as presented in the Divan. Chapter Three examines indefinite conditional tools, their grammatical and rhetorical features, studying six tools per section. The research concludes with findings and a bibliography.
Benzer Tezler
- حاشية شمس الدين محمد بن يوسف الكرماني على تفسير البيضاوي: (من الفاتحة الى الرعد (دراسة وتحقيق
Şemseddin Muhammed b. Yusuf el-Kirmânî'nin Beydâvî Tefsiri Hâşiyesi (Fâtiha Suresinden Ra'd suresine kadar) İnceleme ve Tahkik
SHAKIR MUDHHI HAMDI ALHARDANEE
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURHAN ÇONKOR
- كتاب حصن الإسلام في شرح ألفاظ الكفر والعقائد للعلامة غانم بن محمد غياث الدين أبي محمد البغدادي العثماني دراسة وتحقيقا
Allâme Gânim B. Muhammed Giyâsüddin Ebû Muhammed El-Bağdâdî El-Osmânî nin Hisnü L-Islâm Fi Şerhi L-El-Fâzi L-Küfri Ve L-Akâid adlı eserinin tahkik ve tanıtımı
OTHMAN NOORULDEEN MAHMOOD
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULCEBBAR KAVAK
- ( النشاط التجارى في ليبيا منذ القرن الرابع حتى مطلع القرن التاسع الهجرى ( 10 ـــ 15م
Libya'da ticari faaliyetler (10-15. yüzyıllar arası) - Commercial activities in Libya (Betweeen 10-15th centuries)
MOUSTAFA FARAJ H. ABOHLALA
- تعقبات المباركفوري على الترمذي في جامعهأبواب الطهارة والصلاة أنموذجاً
Mubarakfuri'nin Tirmizî'ye Cami'inde yaptığı itirazlar (Tahâret ve namaz örneği)
AYA KHALİD NOAMAN
Yüksek Lisans
Arapça
2022
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH HİKMET ATAN
- اﻟﺸِّﻌﺮُ اﻟﻌ َﺮﺑ ِﻲﱡ وَ أَﺛَﺮُه ُ ﻓﻲ اﻟﺨُﻄَﺐِ اﻟﺪِّﯾ ْﻨ ِﯿﱠﺔ
Eş-şi'ru'l-'Arabiyyu ve Eseruhu Fi'l-Hutabi'd-Diniyye
NATIQ FAWZI IBRAHIM AL-AZZAWI
Doktora
Arapça
2024
DilbilimUşak ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM KOCABIYIK