Geri Dön

TRA1 bölgesindeki arıcılık işletmelerinin etkinlik analizi

Efficiency analysis of beekeeping enterprises in the TRA1 region

  1. Tez No: 880196
  2. Yazar: SEVAL KURTOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AHMET SEMİH UZUNDUMLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 77

Özet

Amaç: TRA1 bölgesinde yer alan Erzurum, Erzincan ve Bayburt illeri 2023 yılında Türkiye toplam bal üretimimin sırasıyla %1,15, %0,8 ve %0,4'ünü karşılamaktadır. Bal üretimi bu bölgenin florasına uygun olup bal üretiminin etkin ve sürdürülebilir bir şekilde sağlanması arzulanmaktadır. Bu nedenle bu bölgede bal üretiminin sürdürülebilir ve etkin olabilmesi için karşılaşılan sorunların en aza indirilerek bal üretimi yapan işletmelerin etkinlik düzeylerini ve etkinlik üzerine etkili faktörlerin belirlenmesi çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Yöntem: Erzurum, Erzincan ve Bayburt illerinden sırası ile 153, 71 ve 46 olmak üzere 270 anket yapılmıştır. Toplanan verilerin değerlendirilmesinde etkinlik için Veri zarflama analizi (VZA) ve Önyükleme analizleri, etkinlik skorlarının sosyo ekonomik ve demografik değişkenler ile olan ilişkisini tespitte kesirli probit modeli ve sorunların belirlenmesinde faktör analizi kullanılmıştır. Bulgular: VZA'da ölçeğe göre sabit getiride işletmeler %48 etkinliğe sahipken Ön yüklemede bu oran %42'dir.VZA'da ölçeğe göre değişken getiride işletmeler %58 etkinliğe sahipken Ön yükleme analizine göre ise değişken getiride işletmelerin %47'si etkindir. Sabit getiriye göre Erzurum ili, işletmecinin birlik üyeliği, kovanları sigorta yaptırma durumu, işletme faaliyetlerini kayıt altına alma durumu, İtalyan ırkı arı kullanımı, alınan destek miktarı, Akdeniz ve Ege Bölgelerinde kışlatma diğer bölgelere göre istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur. Ayrıca değişken getiriye göre ise Erzurum ilinde faaliyette bulunma, birlik üyesi olma durumu, sigorta yaptırma durumu, sabit arıcılık, İşletme faaliyetlerinin kayıt altına alınması, Organik arıcılık yapma durumu, destek alma durumu, bitkisel ve hayvansal üretimde bulunma durumu ve Ege Bölgesinde kışlatma değişkenleri istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Sonuç: Sonuç olarak işletmelerin %42-58'i etkinsiz çalışmakta olup, bal üretiminde kullanılan girdilerin azaltılması yanında karşılaşılan sorunların en aza indirilmesi ve işletmelerin etkinliği üzerine etkili olan faktörlerin desteklenmesi ile hem etkin ve sürdürülebilir bir üretim yanında hem de ekonomik ve çevresel kazanımlar söz konusu olacaktır.

Özet (Çeviri)

Objective: Located in the TRA1 region, Erzurum, Erzincan, and Bayburt provinces will account for 1.15%, 0.8%, and 0.4% of Turkey's total honey production in 2023, respectively. The region's flora complements honey production, which aims to produce honey both efficiently and sustainably. Accordingly, the main objective of the study is to determine the efficiency levels of honey-producing businesses and the factors affecting efficiency by minimizing the problems encountered for sustainable and effective honey production in this region. Method: 270 surveys were conducted, 153, 71 and 46 from Erzurum, Erzincan and Bayburt provinces, respectively. DEA and bootstrapping analyses were used to evaluate the collected data; the fractional probit model was used to determine the relationship between efficiency scores and socioeconomic and demographic variables; and factor analysis was used to identify issues. Findings: The fixed return has a deviation of 0.5%, while the variable return has a deviation of 1.04%, according to Data envelopment analysis (DEA) results. According to the DEA, businesses have 48% efficiency at constant returns to scale, but according to bootstrapping analysis, the same rate is 42%. While businesses have 58% efficiency at variable returns to scale according to DEA, 47% of businesses are efficient at variable returns according to bootstrapping analysis. There was a statistically significant difference between Erzurum province and other provinces when it came to business owners joining the union, hive insurance, business activity registration, using Italian bee species, the amount of incentives received, and winterization in the Mediterranean and Aegean regions. Also, the variable return showed statistical significance in variables related to doing things in Erzurum province, being a member of the union, having insurance, keeping bees permanently, registering a business activity, keeping bees organically, getting incentives, helping with plant and animal production, and preparing for winter in the Aegean region. Conclusion: In conclusion, while 42–58% of businesses operate inefficiently, minimizing the problems encountered and supporting the factors that affect the efficiency of the businesses, as well as reducing the inputs used in honey production, will not only lead to effective and sustainable production but also to economic and environmental gains.

Benzer Tezler

  1. Tra1 bölgesindeki organize sanayi-imalat işletmelerinin iç kontrol sistemlerinin coso modeli çerçevesinde incelenmesi

    Investigation of internal control systems of organized industrial-manufacturing enterprises in the tra1 region within the framework of the coso model

    HİLAL ALMALI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    İşletmeErzincan Binali Yıldırım Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SUAT YILDIRIM

  2. TRA1 bölgesi gübre kullanımının ekonomik analizi

    Economic analysis of fertilizer use in TRA1 region

    MUSA ARSLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    ZiraatAtatürk Üniversitesi

    Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ADEM AKSOY

  3. Süt ve süt ürünleri talebinin aıds modeli ile tahmin edilmesi: TRA1 bölgesi örneği

    Estimating the demand for milk and milk products by aids model: Case study of TRA1 region

    AHMED HAMMADA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    ZiraatAtatürk Üniversitesi

    Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AVNİ BİRİNCİ

  4. Mali müşavirlerin iş tatmini düzeyinin belirlenmesi: TR-A1 düzey-2 bölgesinde bir araştırma

    Determining the work satisfaction level of tax professionals: The case of TR-A1 level-2 region.

    KAHRAMAN ARAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    İşletmeGümüşhane Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HASAN AYAYDIN

  5. Depolama ve satın alma kararlarının üretime etkisi: TR A1 bölgesindeki imalat işletmelerinde bir uygulama

    Production effect of warehouse and purchase decisions: An application in manufacturing operations in TR A1 region

    SELÇUK KORUCUK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    İşletmeAtatürk Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OSMAN DEMİRDÖĞEN