Altay Türk mitolojisinde maden sembolizmi
Mineral symbolism in Altai Turkish mythology
- Tez No: 882106
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SHURUBU KAYHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Altay, Altay destanları, mit, sembol, maden, metal, taş, Altai, Altai epics, myth, symbol, mine, metal, stone
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 352
Özet
Türk mitolojisinde toprak, su, hava ve ateşten sonra beşinci element olan maden üzerine yapılan bu araştırmada sembolik anlamları incelenmiştir. Bu bakımdan son derece zengin arkaik destan örneklerinden olan Altay destanları inceleme metni olarak belirlenmiştir. Kaynak taraması sonucunda madenlerin sembolik anlamları üzerine demir madeni ve taş dışında çok fazla araştırma yapılmadığı belirlenmiştir. Destanların daha iyi anlaşılması ve kavranması bakımından maden sembolizminin ortaya konması mühimdir. Türklerin kadim demirciler ve madenciler olduğu düşünüldüğünde bu çalışma saha açısından önem arz etmektedir. Üç ana bölümden oluşan çalışmanın birinci bölümde Altay Türklerinin yaşadıkları coğrafya ve inançları incelenmiştir. İkinci bölümde destan ve Altay destan geleneği hakkında bilgi verilmiştir. Temel kavramlar ve madenlerin ifade ettikleri sembolik anlamlar Türk mitolojisinin yanı sıra dünya mitolojilerinde bulunan örneklerden faydalanılarak açıklanmıştır. Üçüncü bölümde ise Altay destanlarında yer alan madenler ve sembolik anlamları örneklerle aktarılmıştır ve destan özetleri verilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this research on metal, which is the fifth element after earth, water, air and fire in Turkish mythology, its symbolic meanings are analysed. In this respect, the Altai Epics, which are extremely rich archaic epic examples, were determined as the text of the study. As a result of the literature review, it was determined that not much research has been done on the symbolic meanings of metals except iron ore and stone. It is important to reveal the mineral symbolism in terms of better understanding and comprehension of the epics. Considering that Turks are ancient blacksmiths and miners, this study is important for the field. In the first part of the study consisting of three main sections, the geography and beliefs of the Altai Turks are examined. In the second part, information about the epic and Altai epic tradition is given. The basic concepts and the symbolic meanings of the mines are explained by making use of examples found in world mythologies as well as Turkish mythology. In the third part, the mines and their symbolic meanings in the Altai epics are given with examples and epic summaries are given.
Benzer Tezler
- Altay, Tuva ve Hakas Destanlarında ölüp dirilme motifi
The motif of resurrection in Altai, Tuva and Hakas Epics
KEZBAN ÖRÜCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Kırşehir Ahi Evran ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALAHADDİN BEKKİ
- Türk mitolojisinde kurban, kutsal şiddet ve günah keçisi motiflerinin hermeneutik incelemesi
Hermeneutical analysis of sacrifice, sacred violence and scapegoat motifs in Turkish Mythology
TALAT ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halk Bilimi (Folklor)Sakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAVUZ KÖKTAN
- Türk destanlarında yeraltı dünyası (Sibirya sahası)
Underworld in Turkish epics (Siberia field)
YAPRAK PELİN ULUIŞIK
Doktora
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM DİLEK
- Altay destanları üzerine bir inceleme - yaratılış, yaşam, öte dünya
A research on the altaic legends -creation, life, death-
FATMA ZEHRA ŞENOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Halk Bilimi (Folklor)Yıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYNUR KOÇAK
- Türk ve Kore kültürlerinde iye kavramı
The concept of owner spirits in Turkish and Korean cultures
RÜVEYDA ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZKUL ÇOBANOĞLU