Gastronomi ve kimlik, yörük kimliği, Kumluca Yörükleri
Gastronomy and identity, yoruk id, Kumluca Yoruks
- Tez No: 883260
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKAY GÖK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gastronomi ve Mutfak Sanatları, Gastronomy and Culinary Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Okan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gastronomi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Gastronomi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
Anadolu'nun farklı coğrafyalarında yaşayan Yörükler, konar-göçerliği uzun yıllar devam ettirmişlerdir. Baharda yaylalara, güzünde kışlaklara yaptıkları göçleri halen devam ettirmeye çalışan Kumluca Yörükleri ve onların kimliklerinin izlerini sürerek yeme-içme kültürleri hakkında bilgi vermek amacıyla çalışmamız hazırlanmıştır. Gastronomik kimliğin oluşmasında kültür önemli bir rol oynamaktadır. Bu bağlamda yiyecek ve içecek tarihi kültürün devamı ve kültürlerarası etkileşimler gastronomik kimliğe yön vererek şekillendirmektedir. Çalışmamız Kumluca ilçesindeki Yörüklerin yaşadığı yaylalardan Karagöl yaylası, Gödene yaylası, Söğüt cuması yaylası, Gölcük yaylası, Gusça yaylası, Büyükalan yaylası ve Yukarı dere yaylalarındaki Yörükleri kapsayan bir saha çalışmasıdır. Yörüklük geleneğini günümüzde halen sürdürüp sürdürmediklerini, sürdürüyorlar ise Yörük kimliği hakkında genel bilgilere ulaşarak bu geleneğin gelecek nesillere miras olarak kalmasını istememiz çalışmamızın amaçları arasında yer almaktadır. Aynı zamanda amacımız Yörüklük geleneğinin devam ettirilmesini ve bu konudaki teşvik önerilerini, mutfak kültürlerinde yer alan göçebe mutfak ürünlerinin devamlılığını sağlamak olmuştur. Yukarıda belirtilen amaçlar doğrultusunda 2020 yılında saha araştırılması yapıldı. Çalışmamızda Antalya ilinin Kumluca ilçesinde yaşayan Yörüklerin konar-göçer hayatlarını devam ettirmeleri sonucunda yaylaya çıktıklarında üretimini yaptıkları ürünlerin neler olduğu, hayvancılık ile mi tarım ile mi uğraştıkları hakkındaki bilgiler ve göçebe bir yaşam süren yöre halkının mutfak kültürleri hakkındaki bilgi ve deneyimleri araştırılmıştır. Bu araştırmanın gerçekleştirilmesi için çok kapsamlı literatür araştırılması yapılmıştır. Çalışmamız araştırma veri toplama tekniklerinden nitel veri toplama kapsamında kartopu tekniği ve katılımcı gözlemci teknikleri uygulanarak yapılmıştır. Ülkemizin de içinde bulunduğu evrensel zorunlu bir süreç olan covid-19 sürecinden dolayı katılımcı sayımızı 10 kişi ile sınırlandırmak zorunda kaldım. Çalışmamız saha araştırması şeklinde yapıldığı için bölgede yaşayan Yörüklerin yaşlarının belli bir yaşın üzerinde olması ve onları herhangi bir risk içine atmamak amacıyla gerekli şartlar sağlandıktan sonra görüşmeler yapılmıştır. Araştırmanın ana bulguları Yörüklük gelenek ve görenekleri, yaşam şekilleri, göçebe bir toplum oldukları için bu yaşam şekillerinin yeme-içme alışkanlıkları üzerindeki etkileri başlıkları altında incelenmiştir. Tarih boyunca göçebe bir hayat süren Yörüklerin kültür alanındaki katkıları ve geçmişten günümüze kadar korumuş oldukları kimlikleri incelenmiştir. Yapılan çalışma sonucunda Yörük mutfağının yiyecek ve içeceklerinin konar- göçer yaşam şekilleri sonucu ortaya çıkmış yapılması zaman almayan, çok hızlı pişen ve tüketimi de kolay olan ürünler olarak ortaya çıkmıştır. Bu ürünlerin arasında ilk sırayı dayanıklı olması ve saklama koşullarına uygun yufka ekmeği çekmektedir, ayrıca yaşamlarını ve geçimlerini beslemiş oldukları hayvanlar ile sağladıkları için yemek çeşitleri de genellikle hayvansal ürünler olarak çeşitlenmektedir. Çalışmamızda Yörük kimliği olgusunun, gastromik bağlamdaki yeri ve önemi ve bu toplumun göçebe bir yaşam sürmelerinin mutfak kültürü üzerindeki etkisi ve katkısı incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Yoruks living in different geographies o Anatolia continued their nomadism for many years. Our study has been prepared in order to provide information about the Kumluca Yoruks, who are still trying to continue their migration to the plateaus in the spring and to the winter quarters in the autumn, and their food and beverage cultures by tracing their identities. Culture plays an important role in the formation of gastronomic identity. In this context, the history of food and beverage, the continuation of culture and intercultural interactions shape the gastronomic identity. Our study is a field study covering the nomads in the Karagöl plateau, Gödene plateau, Söğüt Cuması plateau, Gölcük plateau, Gusça plateau, Büyükalan plateau and Yukarı dere plateaus, which are the highlands where the nomads live in Kumluca district. Among the aims of our study is whether they still continue the Yoruk tradition today, and if they do, we want to get general information about the Yoruk identity and want this tradition to be inherited for future generations. At the same time, our aim has been to ensure the continuation of the Yörük tradition and the incentive suggestions in this regard, and the continuity of the nomadic cuisine products in their culinary cultures. In line with the above-mentioned purposes, field research was carried out in 2020. In our study, the information about the products they produce when they go to the plateau as a result of the nomadic life of the nomadic people living in the Kumluca district of Antalya province, the information about whether they are engaged in animal husbandry or agriculture, and the knowledge and experiences of the culinary cultures of the local people who lead a nomadic life were investigated. A comprehensive literature search was conducted to carry out this research. Our study was carried out by applying snowball technique and participant observer techniques within the scope of qualitative data collection, one of the research data collection techniques. Due to the covid-19 process, which is a universal mandatory process, including our country, I had to limit the number of our participants to 10 people. Since our study was conducted in the form of field research, interviews were conducted after the necessary conditions were met in order to ensure that the age of the Yoruks living in the region is above a certain age and not to put them at any risk. The main findings of the study were examined under the headings of Yoruks traditions, lifestyles, and the effects of these lifestyles on eating and drinking habits since they are a nomadic society. The contributions of the Yoruks, who have lived a nomadic life throughout history, in the field of culture and the identities they have preserved from the past to the present are examined. As a result of the study, the foods and beverages of the Yoruks cuisine emerged as a result of the nomadic lifestyles, and they emerged as products that do not take time to prepare, cook very quickly and are also easy to consume. Among these products, the first place is phyllo bread, which is durable and suitable for storage conditions, and because they make their living and livelihood with the animals they feed, their food varieties are generally diversified as animal products. In our study, the place and importance of the nomadic identity phenomenon in the gastromic context and the effect and contribution of this society's nomadic life on the culinary culture were examined.
Benzer Tezler
- Anadolu mutfağına etki eden Yörük mutfak kültürünün incelenmesi: Alanya örneği
An examination of the Nomadic cuisine culture that influenced the Anatolian cuisine: Alanya example
ALPARSLAN MUSTAFA TUNCER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıSivas Cumhuriyet ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERAL YILMAZ
- Savaş gastronomisi; Savaşa dayalı gastronomiye ilişkin teorik bir analiz ve Kurtuluş Savaşı'nda Antep Açlık Beyannamesi
A theoretical analysis of gastronomy during times of conflict and conflict based malnutrition: Defensive of Gaziantep during Turkish Liberation & The Hunger Declaration
MİNE NİHAN KÜREKCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıGaziantep ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OYA ÖZKANLI
- Gastronomide kültür ve kimlik yansıması: Süryani mutfak kültürü ve yemekleri
Reflection of culture and identity on gastronomy: Assyrian culinary culture and foods
HANDE TANRIVERMİŞ ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıBaşkent ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL TOKMAK
- Gastronomi kimliği unsurlarının geliştirilmesi ve coğrafi bilgi sistemleri destekli bir model
Development of gastronomy identity elements and a model with support of geographical information systems
GÖKHAN ERŞEN
Doktora
Türkçe
2024
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıAnadolu ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİLMİ RAFET YÜNCÜ
- Klasik menü kartlarının ve dijital menülerin işletme için önemi ve müşteriler üzerindeki etkisinin karışılaştırılması
Comparisoning the importance of classic menu cards and digital menus to business and their effect on customers
AYLİN ERDEM TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıBaşkent ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKAY YILMAZ