Süleymân Fehîm Efendi'nin Şerh-i Dîvân-ı Sâʾib'i (elif kafiyeli gazeller) (inceleme-metin)
Commentary on the Divan of Sa'ib by Süleymân Fehîm Efendi (ghazals with elif rhymes) (analysis-text)
- Tez No: 883567
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FETTAH KUZU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Klasik Türk Edebiyatı, Şerh Geleneneği, 19. Yüzyıl, Süleymân Fehîm Efendi, Şerh-i Sâʾib-i Tebrîzî, Classical Turkish Literature, Commentary Tradition, Sâʾib-i Tabrîzî, Süleymân Fehîm Efendi, Şerh-i Sâʾib-i Tabrîzî
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 486
Özet
Şerh geleneği, Arap edebiyatında 9. yüzyıldan itibaren gelişmeye başlamış, 15. yüzyılda Fars edebiyatında özellikle tasavvufî eserlerin şerhleriyle gelişme göstermiştir. Klasik Türk edebiyatında ise 15. yüzyıldan itibaren gelişmeye başlayan şerh edebiyatı 16. yüzyılda zirve noktasına ulaşmıştır. Arapça, Farsça ve Türkçe dinî, tasavvufî ve edebî birçok manzum ve mensur eser Türkçe şerh edilmeye başlanmıştır. Türkçede şerh edilen eserlerden biri de İranlı meşhur şair Sâʾib-i Tebrîzî'nin Dîvânıdır. Oldukça hacimli olan dîvânın hiçbir zaman tamamı şerh edilmemiş, şârihler belirli gazelleri şerh etmekle yetinmişlerdir. Sâʾib'in şiirlerine yapılan şerhlerden biri de 19. yüzyılda Süleymân Fehîm Efendi tarafından başlanan ancak elif harfli gazellerin şerhinden sonra şârihin vefat etmesi sebebiyle Ahmed Cevdet Paşa tarafından tamamlanan Şerh-i Dîvân-ı Sâʾib adlı eserdir. Çalışma Süleymân Fehîm Efendi tarafından yapılan elif harfli gazellerin şerh edildiği kısmı içermektedir. Çalışmanın ilk kısmında şerh ve şerh geleneği hakkında ayrıntılı bilgiler verilmiştir. Hemen akabinde“Sâʾib-i Tebrîzî'nin Hayatı ve Eserleri”hakkında bilgi verilmiştir. Tezin 2. bölümünde eserin şârihi Süleymân Fehîm efendi'nin hayatı ve eserleri hakkında bilgi verilmiştir. Bu bölümde ayrıca Ahmed Cevdet Paşa'nın Şerhe Katkıları başlığı altında Ahmed Cevdet Paşa'nın hayatı hakkında kısaca bilgi verilmiş ve şerhe yaptığı katkılara değinilmiştir. 3. bölümde eserin nüshalarının tavsifleri yapılmış ve eser ayrıntılı bir şekilde incelenmeye çalışılmıştır. Son bölüm olan 4. bölümde ise metin transkribe edilerek Latin harflerine aktarılmış, sonuç bölümü yazılmış ve özel adlar dizini eklenmiştir.
Özet (Çeviri)
The tradition of commentary began to develop in Arabic literature from the 9th century and showed significant progress in Persian literature, especially with the commentaries on mystical works, by the 15th century. In Classical Turkish literature, the tradition of commentary, which began to develop from the 15th century, reached its peak in the 16th century. Many religious, mystical, and literary works in Arabic, Persian, and Turkish, both in verse and prose, started to be commented on in Turkish. One of the works commented on in Turkish is the Divan of the famous Iranian poet Sa'ib of Tabriz. Despite the extensive nature of the divan, it has never been completely commented on; commentators have limited themselves to explaining specific ghazals. One such commentary on Sa'ib's poems is the work titled“Commentary on the Divan of Sa'ib,”which was begun by Süleymân Fehîm Efendi in the 19th century but was completed by Ahmed Cevdet Pasha after the commentator's death following the commentary on the ghazals with the letter alif. This study includes the part where the ghazals with the letter alif were commented on by Süleymân Fehîm Efendi. The first part of the study provides detailed information about the commentary and its tradition. Subsequently, information is given about the life and works of Sa'ib of Tabriz. In the second chapter of the thesis, information is provided about the life and works of the commentator Süleymân Fehîm Efendi. This chapter also briefly discusses the contributions of Ahmed Cevdet Pasha to the commentary under the title“Contributions of Ahmed Cevdet Pasha,”providing brief information about his life and his contributions to the commentary. In the third chapter, the copies of the work are described, and the work is examined in detail. In the final chapter, the fourth chapter, the text is transcribed into Latin letters, the conclusion is written, and an index of proper names is added.
Benzer Tezler
- Süleymân Fehîm Efendi Dîvânı'nın bağlamlı dizini ve işlevsel sözlüğü
Süleyman Fehim Efendi divans the concordance and functional glossary
ZEYNEP LEVENT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıDüzce ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ORHAN KILIÇARSLAN
- 19. Yüzyıl şairi Süleyman Fehim Efendi divanı: İnceleme, metin ve dizin
Nineteenth-century poet Süleyman Fehim Efendi's divan: Analysis, transcription, and index
ELVAN TORUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıBoğaziçi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA YILMAZ
- İlk Türk Dili ve Edebiyatı ders kitapları üzerine inceleme 1870-1910 (Mi'Yaru'l-Kelam - Tedrisat-ı Edebiye - Tarih-i Edebiyat-ı Osmaniye)
Rewiev of the first Turkish Language and Literature textbooks 1870 - 1910 (Mi'Yarul-Kelam - Tedrisat-ı Edebiye - Tarih-i Edebiyat-ı Osmaniye)
FATİH UYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimKaradeniz Teknik ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAHMİ ÇİÇEK
- Prof.Dr. Alaeddin Yavaşça ve Türk müziğindeki yeri
Başlık çevirisi yok
ÜMİT ATALAY
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiGüzel Sanatlar Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALAEDDİN YAVAŞÇA
- Fehîm-i Sânî ve Dîvânı: İnceleme-metin
Fehîm-i Sânî and his Dîvân: Examination-text
RECEP ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıNevşehir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖMER BAYRAM