Mevlevi Semahanelerinde sembolizm
Symbolism in Mawlawi Semahanes
- Tez No: 883836
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ OSMAN UYSAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 212
Özet
Sembolik ifade; mistik bir dünya görüşünü yansıttığı gibi, görünen bir suret ya da eşyada görülmeyen bir hakikate işaret eder. Anadolu'da, karşılaştığımız tasavvufî semboller, İslâm öncesi Türk inançları ve sanatının izlerini taşımakladır. İslâmiyet'ten sonra İslâm dini inancı doğrultusunda değişime uğrayan, ancak anlam ve biçim olarak benzerliklerini korumuştur. Devleti çeşitli açılardan destekleyen Mevlevilik tarikatının diğer bütün tarikatlarda olduğu gibi gizlilik içeren, sembolleri olan ve tasavvufa dayanan geleneksel törenleri vardır. Mevlevilik ortaya koyduğu sanat eserlerinde kendilerine ait sembollere yer vermişlerdir. Oldukça çok ve zengin örneklerin olduğu taşınır ve taşınmaz tekke eserlerinde sembolik figürlerin çokluğu dikkat çekmektedir. Allah'a ulaşma sembolü olan sema ayini semahane gelişiminde etkili olmuş, mevlevihanelerin herkese açık olan bu mekanı mimari ve süsleme açısından en çok önem verilen mekan olmuştur. Yer-gök ilişkisinin kurulduğu, dikey ve yatay eksende sembolik değerler taşıyan bu mekanlarda bazı süsleme unsurlarıyla da çeşitli mesajlar verilmiştir. Mevlana'nın eserlerinde geçen hikayeler de bu durumu desteklemektedir. Bu çalışma, sembolizm bağlamında, Mevlevi semahanelerindeki sembollerin gönderimde bulunduğu tasavvufi anlam yoğunluğuna işaret etmektedir.
Özet (Çeviri)
As symbolic statement refers to an invisible reality in an visible substance or image it also reflecs a mystic world view. The Sufi symbols we encounter in Anatolia bear the traces of pre-Islamic Turkish beliefs and art. After Islam, they have undergone changes in line with Islamic religious beliefs, but have preserved their similarities in meaning and form. Mawlawism religion which supports the religion in many aspects has traditional, mystical ceremonies involving secrecy and symbols like many other dervish orders have. mawlawism religion includes their own symbols as well. Symbolic figures worth attention in many movable or inmovable work of arts of dervish orders which have various samples of them. The sema ritual, which is a symbol of reaching God, has been influential in the development of the semahane, and this space, which is open to everyone, has been the most important place in terms of architecture and ornamentation. In these places, where the earth-sky relationship is established and which carry symbolic values on the vertical and horizontal axes, various messages were given with some ornamental elements. The stories in Mevlana's works also support this situation. In the context of symbolism, this study points to the intensity of Sufi meaning that the symbols in Mawlawi semahans refer to.
Benzer Tezler
- Mevlevi şairlerin mevlevilik unsurları
The Mawlawiya elements in the poems of the mawlawi poets
NECİP FAZIL DURU
Doktora
Türkçe
1999
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMAL KURNAZ
- Mevlevi Nezir Ahmed ve romancılığı
Mevlevi Nezir Ahmed and his novel authorship
NURAY ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURİYE BİLİK
- Mevlevi ayinlerinin kompozisyon açısından incelenmesi
Analysing of mevlevi ayins (Mevlevi suits) in terms of composition
ŞİRİN KARADENİZ
Doktora
Türkçe
2013
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLGÜN DOĞRUSÖZ
- Urfa'da Mevlevîlik ve Mevlevîler
Mevlevi and Mevlevîs in Urfa
İBRAHİM HALİL GÜVENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinHarran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULVAHAP YILDIZ
- Alî er-Ruhâvî Tuhfe-i Taksîrî (İnceleme-metin 1B-46A)
Alî er-Ruhâvi's Tuhfe-i Taksîrî (Examination-text 1B-46A)
NURULLAH BAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıHarran ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EKREM BEKTAŞ