Erken çocukluk döneminde görme yetersizliği olan çocukların ayrımcılık ve Stigma deneyimleri
Discrimination and Stigma experiences of young children with visual impairments
- Tez No: 884030
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE AYYILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Erken çocukluk, görme yetersizliği, genel eğitim sınıfları, ayrımcılık, stigma, Early childhood, visual impairments, general education classes, discrimination, stigma
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Toplum içerisinde bireyin bir farklılığının etiketlenmesi, ona olumsuz özellikler yüklenmesi, topluma ait görülmeyerek ayrımcılığa uğraması ve toplumdaki baskın güç tarafından değersizleştirilmesi, bireyin bu değersizliği içselleştirerek stigma deneyimlemesi ile sonuçlanmaktadır. Yaşamın her alanında etkin bir rolü olan görmenin sınırlı kullanılıyor veya hiç kullanılamıyor olması nedeniyle bireyin günlük yaşamının sosyal, fiziksel ve davranışsal olarak etkilenmesine neden olan görme yetersizliği, bu kişilerin toplum içerisinde farklı görülmesine neden olabilmektedir. Yapılan çalışmalar görme yetersizliği olan bireylerin ayrımcılık ve stigma deneyimlediklerini göstermektedir. Bu çalışmayı erken çocukluk döneminde görme yetersizliğine sahip çocukların, okul ortamında herhangi bir ayrımcılık ve stigmayı deneyimi yaşayıp yaşamadıklarını, yaşıyorlarsa neler deneyimlediklerini belirlemek amacıyla yaptım. Çalışmayı İstanbul ilinde genel eğitim okullarında eğitim gören, ikisi okul öncesi eğitimine devam eden ve biri de ilkokul 1. sınıf öğrencisi olan 5-8 yaş arasında üç görme yetersizliği olan çocuk, anneleri ve öğretmenleri ile görüşmeler ve okul ortamında gözlemler yaparak gerçekleştirdim. Ayrımcılık ve stigma deneyimini incelerken nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması ve fenomenolojik yaklaşımı birleştirmek istedim. Görüşmelerden ve gözlemlerden elde ettiğim verileri tümdengelimsel analiz basamaklarını takip ederek analiz ettim. Alanyazının da net şekilde ortaya koyduğu üzere görme yetersizliği olan bireylerin stigma hissetmesi bilgisinden yola çıkarak çalışmamın ana temasını Stigma olarak belirledim. Alt temaları ise, stigma kavramını ayrıntılandırarak açıklayan Link ve Phelan'a göre ve Farklılığa Odaklanma, Stereotipler, Ayrımcılık: Biz ve O ve Stigma Deneyimi şeklinde oluşturdum. Çalışmamın bulguları, erken çocukluk döneminde görme yetersizliği olan çocukların sınıf içerisinde yetersizlikleri nedeniyle etiketlendiklerini göstermektedir. Ayrıca çocukların yetersizliklerine öğretmenleri tarafından olumsuz özellikler yüklendiği, sınıf içerisinde farklı bir gruba ait görülerek dışlandıkları ve ayrımcılık deneyimledikleri de bulgular arasındadır. Sınıf içerisindeki yaklaşım da görme yetersizliği olan çocukların stigmaya maruz kaldığını göstermektedir. Çalışmamın bulguları, erken çocukluk döneminde görme yetersizliği olan çocukların ayrımcılık ve stigma deneyimlerinde sınıftaki düzenlemelerin eksikliği, öğretmenlerin tutumu ve sınıf arkadaşlarının yaklaşımının etkili olduğunu göstermektedir. Erken çocukluk döneminde görme yetersizliği olan çocukların ayrımcılık ve stigma deneyimi yaşamalarının önüne geçebilmek için öğretmenlerin kapsayıcı bakış açısına sahip olması ve tüm çocukların eğitim hakkının sağlanması konusunda eğitim alarak desteklenmesi gerekmektedir. Ayrıca öğretmenin görme yetersizliği olan çocuk için gerekiyorsa materyal desteğinin olması ve çocuğun ihtiyacına uygun çalışmalar hazırlamada da yönlendirilmesi, görme yetersizliği olan çocuğun, akranları ile aynı derse katılması sağlanarak ayrışmasının önüne geçebilecektir. Akranları ile aynı eğitim ortamı içinde bulunan görme yetersizliği olan çocukların bireysel deneyimleri bu alandaki eksiklerin neler olduğunu göstermesi bakımından da önemlidir.
Özet (Çeviri)
Labeling a difference within society, attributing negative characteristics, not being seen as belonging to society and being discriminated against, and being devalued by the dominant power in society results in the individual internalizing this devaluation and perceiving stigma. Visual impairments, which occurs when the individual's daily life is effected socially, physically and behaviorally due to the limited use of vision or lack of vision may cause these individuals to be seen differently in society. Bulk of studies have shown that individuals with visual impairments experience discrimination and perceive stigma. In this study, I aimed to determine whether children with visual impairments experience any discrimination and/or stigma in the school environment during early childhood, and if so, what they experience. I conducted the study by interviewing three children with visual impairments aged 5 to 8, their mothers and teachers, and by systematically observing them in the school environment. The children were attending preschool education in general education schools or are in the first or second grade of primary school, While examining the experience of discrimination and the perception of stigma, I wanted to combine the case study and phenomenological approaches of qualitative research methods. I analyzed the data from the interviews and observations by following the deductive analysis steps. I determined the main theme of my study as Stigma, based on the information that individuals with visual impairments perceive stigma, as the literature clearly shows. The subthemes were Focusing on differences, Stereotypes, Discrimination: We and he/she and Stigma experience according to Link and Phelan, who explained the concept of stigma in detail. The findings show that young children with visual impairments are labeled in the classroom environments because of their disabilities. It is also among the findings that the children's disabilities are attributed negative characteristics by their teachers, they are seen as belonging to a different group in the classroom and they are excluded and discriminated. The approach in the classroom also shows that children with visual impairments are experiencing stigma. The findings of my study show that the lack of classroom arrangements, teachers' attitudes and classmates' approaches have an impact on the discrimination and stigma experiences of children with visual impairments. In order to prevent children with visual impairments from experiencing discrimination and stigma in early childhood, teachers need to have an inclusive perspective and be supported by training in ensuring the right to education for all children. In addition, if the teacher is provided material support for the child with visual impairments when it is necessary and he/she is guided in preparing activities and/or courses appropriate for the child's needs, this also can prevent the child with visual impairments from being separated by attending the same activities and/or courses with his/her peers. The individual experiences of children with visual impairments who are in the same educational environment with their peers are also important in terms of showing what the deficiencies are in this area.
Benzer Tezler
- Ebeveynlerin erken çocukluk döneminde görme-işitme yetersizliği olan çocuğa sahip olmaya ilişkin deneyimlerini anlamlandırması
Parents' meaning making of their experiences about having a young child with deafblindness
ELİF TEKEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Medeniyet ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE AYYILDIZ
- Ağır görme yetersizliği olan, az gören ve normal gelişim gösteren küçük yaş grubu çocuklarla anne-çocuk etkileşiminin karşılaştırılması
A comparison of mother-child interactions of young children with severe visual impairments, children with low vision and, typically developing children and their mothers
AYŞEGÜL İRTİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiGörme Engellilerin Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELDA ÖZDEMİR
- Erken çocukluk döneminde öğretimsel uyarlamalara yönelik öğretmen eğitim programının geliştirilmesi
Development of a teacher training program for instructional adaptations in early childhood
SİNEM İPEK
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiOkul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYPERİ DİKİCİ SIĞIRTMAÇ
- Erken çocukluk döneminde özel gereksinimli çocuklara fenöğretimi ile ilgili paydaşların görüşlerinin değerlendirilmesi:bir Delphi çalışması
Evaluation of stakeholder opinions on science teaching to children with special needs in early childhood: A Delphi study
MUHAMMED MUZAFFER ÖZHAN
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiFen ve Matematik Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANDAN ASUDE BAŞAL
- Paylaşımlı kitap okuma sırasında normal gelişim gösteren, otizm spektrum bozukluğu ve zihinsel yetersizliği olan çocukların annelerinin kullandıkları etkileşim ve dili destekleme stratejilerinin betimlenmesi
Description of strategies that support interaction and language skills used by mothers of children witout disability, with autism and with intellectual disability during shared book reading
AYŞENUR ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiZihin Engellilerin Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. E. RÜYA ÖZMEN