Türkiye'deki sanat müzelerinin çevrimiçi çalışmalarının topluma erişilebilirlik üzerinden değerlendirilmesi
Evaluation of online works of art museums in turkey on community accessibility
- Tez No: 884285
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SİBEL TUĞAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Güzel Sanatlar, Müzecilik, İletişim Bilimleri, Fine Arts, Museology, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Sanat Müzesi, Çevrimiçi Erişim, Etkileşim (interaktif), Erişilebilirlik, Müze İletişimi, Art Museum, Online Access, Interactive, Accessibility, Museum Communication
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Işık Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat Kuramı ve Eleştiri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 254
Özet
Müzeler, kültürel mirasın korunması, erişimi ve sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla önemli kültürel kurumlar olarak kabul edilmektedir. Sanat müzelerinde erişilebilirlik, herkesin sanat eserlerine eşit erişim sağlayabilmesi, farklı kültürel, fiziksel ve zihinsel ihtiyaçlara sahip bireylerin müze deneyiminden tam anlamıyla faydalanabilmesi anlamına gelir. Çevrimiçi eğitim yöntemleri, müzelerin global izleyicilere ulaşmasını sağlayarak coğrafi ve sosyal engelleri aşar ve sanatın daha geniş kitlelere erişimini mümkün kılar. Müzelerin erişilebilir olması, engelli bireyler için uygun düzenlemeler yapmasını, çeşitli dillerde bilgi sunmasını ve farklı toplulukların temsil edilmesini içerir. Bu bağlamda, sanat müzelerinin erişilebilirlik ilkesini benimsemesi, sanatın ve kültürel mirasın daha demokratik ve adil bir şekilde paylaşılmasını sağlar. Çevrimiçi teknolojiler, fiziksel olarak müzeleri ziyaret edemeyen veya dezavantajlı grupların erişimini sağlayarak sanatla olumlu bir bağ oluşturur. Çevrimiçi eğitim uygulamaları, pandemi gibi zorlayıcı dönemlerde sanat ve kültürle etkileşimi sürdürerek toplumun ruhsal ve entelektüel gelişimine katkıda bulunmuştur. Artan eğitim seviyesiyle müze ziyaretlerinin artması, toplumun genelinin müzelere ulaşımında sınırlamalar olabileceğini düşündürmektedir. Ancak çevrimiçi eğitim uygulamaları, interaktif öğrenme deneyimleri sunarak müzelerin eğitim ve bilgi merkezleri haline gelmesini sağlar. Çevrimiçi teknolojiler, fiziksel olarak müzeleri ziyaret edemeyen veya dezavantajlı grupların erişimini sağlayarak sanatla olumlu bir bağ oluşturur. Teknolojik yöntemler ve çevrimiçi erişim uygulamaları, müzelerin entelektüel erişimi genişletme, toplumun eğitimine katkıda bulunma ve estetik deneyimleri demokratikleştirme yönündeki potansiyelini artırmıştır. Çevrimiçi teknolojiler, fiziksel olarak müzeleri ziyaret edemeyen veya dezavantajlı grupların erişimini sağlayarak sanatla olumlu bir bağ oluşturur. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'deki sanat müzelerinin çevrimiçi faaliyetlerinin toplumun entelektüel erişimini nasıl etkilediğini ve bu alandaki uygulamaların nasıl geliştirilebileceğini anlamaktır. Çalışma ile sanat müzelerinin çeşitli sosyal gruplardan bireylerin entelektüel erişimini sağlamaya yönelik çalışmalarını değerlendirmek ve müzelerin çevrimiçi uygulamalarının topluma ulaşabilirliği üzerindeki etkisini belirlemek hedeflenmiştir. Türkiye'deki sanat müzelerinin tüm kitlelere etkin bir şekilde ulaşabilmesi için gerçekleştirdikleri çevrimiçi uygulamaların incelenmesine yönelik araştırmalar yapılmıştır. Tezin örneklemi, Türkiye'de çağdaş sanat sergileri düzenleyen, eğitim etkinlikleri gerçekleştiren, çevrimiçi ortamlarda varlık gösteren ve eğitim ile iletişim bölümlerine sahip sanat müzeleri ve sanat merkezlerini içermektedir. Bu kapsamda araştırmanın örnekleminde Pera Müzesi, Sakıp Sabancı Müzesi, İstanbul Modern Sanat Müzesi, Odunpazarı Modern Müze ve müze niteliğinde faaliyet gösteren ARTER (Kültür ve Sanat Merkezi) yer almaktadır. Araştırmada öncelikle literatür taraması ve vaka incelemeleri yapılmıştır. Daha sonra bu müzelerin toplumla bağlarını neden güçlendirmek istediği ve bu amaçla hangi çalışmaların yapıldığı ve planlandığı hakkında bilgi edinmek için belirlenen sanat müzeleri yetkilileri ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bunlara ek olarak, çevrimiçi müze etkinliklerini deneyimlemiş izleyicilerin görüşleri hakkında veri toplamak amacıyla anket çalışması uygulanmıştır. Bu yöntemlerle, çalışmanın derinlemesine bir anlayış sağlayan nitel verileri ve geniş bir katılımcı kitlesinden istatistiksel analizler yapmaya olanak tanıyan nicel verileri bir araya getirilmiştir. Araştırmanın bulguları, çevrimiçi müze çalışmalarının geniş kitlelere ulaşmada ve entelektüel erişimi artırmada önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Özellikle Instagram'ın en etkili platform olduğu, diğer sosyal medya platformlarında ise daha düşük etkileşimlerin gözlendiği belirlenmiştir. Araştırma sonucunda izleyicilerin çevrimiçi gezinti memnuniyetinde cinsiyet, yaş eğitim seviyesi gibi demografik özelliklerine göre farklılıklar bulunmuştur. Örneğin kadınlar sanat müzelerinin çevrimiçi etkinliklerine daha olumlu yaklaşırken, 45-65 yaşlar arasındaki kullanıcıların çevrimiçi gezinti memnuniyeti daha düşük bulunmuştur. Bununla birlikte yüksekokul/üniversite mezunu katılımcıların çevrimiçi gezinti memnuniyeti ve sanat müzelerine çevrimiçi olarak erişim kolaylığının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Müzelerdeki çevrimiçi uygulamaların geliştirilebilmesi için çevrimiçi etkinliklerin duyurularının daha etkili yapılması, etkileşimli içeriklerin artırılması ve erişilebilirlik uygulamalarının geliştirilmesi; Ayrıca, farklı yaş grupları ve cinsiyetler arasında memnuniyet farklılıkları gözlendiğinden, 45-65 yaşlar arasındaki kullanıcılar için müzelerin daha erişilebilir ve kullanıcı dostu çevrimiçi platformlar tasarlanmaları gerektiği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Museums are recognised as important cultural institutions for the protection, access and sustainability of cultural heritage. Accessibility in art museums means that everyone has equal access to works of art and that individuals with different cultural, physical and mental needs can fully benefit from the museum experience. Online education methods enable museums to reach global audiences, overcoming geographical and social barriers and making it possible for art to reach wider audiences. Accessibility of museums includes making appropriate arrangements for people with disabilities, providing information in a variety of languages, and representing diverse communities. In this context, the adoption of the principle of accessibility by art museums enables a more democratic and equitable sharing of art and cultural heritage. Online technologies create a positive connection with art by providing access to disadvantaged groups who cannot physically visit museums. Online educational applications have contributed to the spiritual and intellectual development of society by maintaining interaction with art and culture during challenging periods such as the pandemic. The increase in museum visits with increasing education levels suggests that there may be limitations in the access of the general public to museums. However, online educational applications enable museums to become educational and information centres by providing interactive learning experiences. Online technologies create a positive connection with art by providing access to disadvantaged groups who cannot physically visit museums. Technological methods and online access applications have increased the potential of museums to expand intellectual access, contribute to public education and democratise aesthetic experiences. Online technologies create a positive connection with the arts by providing access to disadvantaged groups who cannot physically visit museums. The aim of this study is to understand how the online activities of art museums in Turkey affect the intellectual access of the public and how practices in this field can be improved. The study aims to evaluate the efforts of art museums to provide intellectual access to individuals from various social groups and to determine the impact of museums' online practices on their accessibility to the public. Research has been conducted to analyse the online practices of art museums in Turkey in order to effectively reach all audiences. The sample of the thesis includes art museums and art centres in Turkey that organise contemporary art exhibitions, carry out educational activities, have an online presence and have education and communication departments. In this context, the sample of the research includes Pera Museum, Sakıp Sabancı Museum, Istanbul Museum of Modern Art, Odunpazarı Modern Museum and ARTER (Culture and Art Centre), which operates as a museum. In the research, firstly, literature review and case studies were conducted. Afterwards, semi-structured interviews were conducted with the officials of the art museums in order to obtain information about why these museums want to strengthen their ties with the society and what activities are carried out and planned for this purpose. In addition, a questionnaire survey was conducted to collect data on the views of audiences who have experienced online museum activities. Through these methods, the qualitative data of the study, which provided an in-depth understanding, and the quantitative data, which allowed for statistical analyses from a wide range of participants, were brought together. The findings of the study show that online museum work plays an important role in reaching large audiences and increasing intellectual access. In particular, Instagram was found to be the most effective platform, with lower interactions observed on other social media platforms. As a result of the research, differences were found in audience satisfaction with online browsing according to demographic characteristics such as gender, age and education level. For example, while women were more positive towards the online activities of art museums, users between the ages of 45-65 had lower satisfaction with online navigation. On the other hand, it was determined that the online navigation satisfaction and ease of access to art museums online were higher among college/university graduates. In order to improve online applications in museums, announcements of online activities should be made more effectively, interactive content should be increased and accessibility applications should be developed; In addition, since satisfaction differences were observed between different age groups and genders, it was determined that museums should design more accessible and user-friendly online platforms for users between the ages of 45-65.
Benzer Tezler
- Covid-19 pandemi döneminde müzelerin sosyal medya çalışmalarının incelenmesi
Examination of museums' social media studies during the Covid-19 pandemic period
DİDEM KIYIKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MüzecilikYıldız Teknik ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVRA ERTÜRK
- Teknolojinin Türkiye'deki özel müzelerin eğitim etkinliklerine yansımaları
Reflections of technology on the educational activities of private museums in Turkey
HANDE BOLU SERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MüzecilikAnkara ÜniversitesiDisiplinlerarası Müze Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞEM YANAR
- Sanal müze ziyaretçilerinin memnuniyet düzeyi ve gerçek zamanlı müze ziyaretlerine etkisi
Satisfaction level of virtual museum visitors and its effect on real time museum visits
GİZEM KAYAKIRAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MüzecilikMersin ÜniversitesiTurizm Rehberliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ LALE YILMAZ
- Müze-izleyici iletişiminde sosyal medya kullanımı: İstanbul'daki sanat müzelerinin takipçi motivasyonları
Social media usage in museum-audience communication: Follower motivations of İstanbul art museums
DUYGU ATALAY ŞİMŞEK
Doktora
Türkçe
2023
MüzecilikYıldız Teknik ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET NUHOĞLU
- Integrating online methods to revenue generation process of museums
Müzelerin gelir yaratım süreçlerinin çevrimiçi yöntemler ile entegre edilmesi
BURAK MERT ÇİLOĞLUGİL
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Müzecilikİstanbul Bilgi ÜniversitesiKültür Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇE OKANDAN DERVİŞOĞLU