الصلح العشائري في العراق دراسة فقهية تحليلية مقارنة بالقانون العراقي
Irak'ta aşiret barışı Irak yasalarıyla karşılaştırmalı fıkhî ve analitik bir çalışma
- Tez No: 886037
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHTERHAN FURKANİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Arapça
- Üniversite: Aksaray Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Aşiret barışı, başta Araplar olmak üzere Orta Doğu toplumlarında yaygın bir olgudur. Bu sebeple Irak kabileleri arasında da uygulanmakta ve hatta devlet yasalarının önüne geçebilmektedir. Bunun sebebi ise kabile yasalarına duyulan saygı geleneğidir. Diğer yandan, bu yasalar hızlı ve uzlaşmacı çözümler sunarak daha fazla esneklik sağlayabilmektedir. Nitekim devlet mahkemelerine intikal eden davaların uzaması, büyümesi ve hapisle sonuçlanması, sorunu daha da büyütebilir, kin ve nefreti körükleyebilir. Özellikle kamu güvenliğini ilgilendiren davalarda tarafların uzlaşması her zaman mümkün olmayabilir ve bu gibi durumlarda kanunun emrettiği cezalar uygulanacaktır. Bu sebeple, toplumda aşiret yasalarına başvurmak yaygın bir tercihtir. Bu çalışmada aşiret barışı konusu ele almıştır. Bu bağlamda öncelikle aşiret barışı (الصلح العشائري) kavramının tanımı yapılmış, şartları, unsurları, önemi, etkileri, hangi durumlarda geçerli olup olmadığı, gerçekleştirilme aşamaları, uzlaşma hakkına sahip olanlar ve uzlaştırma sürecinde rol alan kişilerin nitelikleri belirtilmiştir. Ardından tüm bu konular çerçevesinde aşiretlerin uzlaşma gelenekleri ile pozitif hukuk ve İslam hukuku arasında mukayese yapılmıştır. Yapılan bu mukayese sonucunda elde edilen bulgular, her konunun sonunda analiz edilmiştir. Çalışma kapsamında ayrıca aşiretlerin belli suçlar için belirlediği uzlaşı geleneği örneklerine yer verilmiştir. Bu bağlamda bütün suçları incelemek çalışmanın sınırlarını zorlayacağından sadece cinayet, zina, hırsızlık ve yaralama gibi suçlarla sınırlı kalınmıştır. Bu suçlar önce aşiret yasaları açısından incelenmiş ardından İslam hukuku ve pozitif hukuk ile karşılaştırılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular arasında aşiret uzlaşmasının önemi ve geliştirilmesi gerektiği yer almaktadır. Zira Irak toplumunda önemli bir rol oynayan aşiret uzlaşması, kabileler arasındaki anlaşmazlıklarda sıklıkla başvurulan bir yöntemdir. Son olarak, aşiret barışının temel kurallarının ve çeşitli meselelerinin ayrıntılı bir şekilde incelenmesi, aşiret barışı ile şer'i ve pozitif hukuk arasındaki bağlantının araştırılması için bu konuda daha fazla akademik çalışma yapılması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Abstract Tribal reconciliation is one of the prevailing phenomena in Middle Eastern societies in general, and Arab societies in particular. Therefore, it is practiced among Iraqi tribal circles, often prioritized over governmental law due to the reverence and respect they hold for tribal laws. Tribal laws offer a swift resolution to conflicts, with room for flexibility and solutions based on mutual agreement and tolerance. This is unlike cases brought to government courts, which can become prolonged and may result in imprisonment and detention, further exacerbating tensions and breeding resentment. Especially since in some cases, if they reach the judiciary, the law must take its course, even if the other party relents. However, resorting to tribal reconciliation is closer to restoring order, especially if the matter concerns public security or issues that government law does not tolerate. Thus, resorting to tribal reconciliation is often seen as a quicker way to restore harmony. This study aims to present the subject of tribal reconciliation for examination, critique, and revision. It defines tribal reconciliation, outlines its conditions, pillars, significance, effects, invalidators, and what is suitable or unsuitable within it. Additionally, it discusses the stages of its completion, who has the right to reconcile, and the qualities of those who undertake the reconciliation process. The study compares the customs of tribal reconciliation with civil law and Islamic law. The researcher analyzes the findings through this comparison of these three aspects, addressing each issue in contention among these parties. The researcher also provides examples of certain tribal reconciliations that have established guidelines for dealing with such matters. The focus is on specific crimes such as murder, adultery, theft, and injuries, presenting them from a tribal perspective, followed by Islamic and legal judgments. One of the conclusions reached by the researcher is the importance of tribal reconciliation, its development, and the correction of its flaws. It is a crucial pillar in Iraqi society, to which tribes refer in their disputes. The researcher recommends intensifying studies on the topic of tribal reconciliation, exploring its foundations and rules, expanding the study of its various issues, and examining the connections between tribal, Islamic, and legal reconciliation.
Benzer Tezler
- Salâhuddîn el-Alâî'nin usûl anlayışı (el-Mecmûʻu'l-Müzheb fî Kavâidi'l-Mezheb özelinde)
الِإمَامُ صَلاحُ الدِّينِ العَلائيُّ وآراؤُهُ الأُصوليّةُ في كتابه المجْمُوعُ المُذْهَبُ في قَواعِدِ المَذْهَبِ / Salah al-Din al-'Ala'i's judegment of fundamentalist (In his book of al-Mecmu'u'l-Muzheb fi Kavaidi'l Mazhab)
AMIRA AKIL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinGaziantep ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADNAN ALGÜL
- الصلح السياسي بين المسلمين في الفقه الإسلامي
İslam Hukukunda Müslümanlar arasında siyasi uzlaşı
AHMED MOHAMMED SALEH ABDULLAH ABOSALEM
Yüksek Lisans
Arapça
2023
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MOHAMMAD HAMMAM ABDELRAHIM MELHEM MOHAMMAD HAMMAM ABDELRAHIM MELHEM
- الأحكام التي نزلت في غزوة خيبر
Hayber Savaşı'nda ortaya çıkan hükümler
MAHMOOD HAMEED MOSLEM ALSUMAİDAEE
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NUSRET DEDE
- ابن الصلاح الشهرزوري وأثره في الفقه الشافعي
İbnu's-Salâh eş- Şehrezûri ve Eseruhu fi,l fıkhi,Ş-Şafi
MOHAMMED SHAİKHAN TAMARKHAN
Yüksek Lisans
Arapça
2017
DinBingöl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İSMAİL NARİN
