Mütareke döneminde İstanbul'u işgal eden ve kurtaran komutanlar
Commanders who occupied and rescued İstanbul during the armed period
- Tez No: 887448
- Danışmanlar: PROF. DR. TÜLAY BARAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yeditepe Üniversitesi
- Enstitü: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 363
Özet
I. Dünya Savaşı'ndan yenik çıkan Osmanlı Devleti, Irak Cephesi'nde Kut'ül Amare'de esir alınan ve Büyükada'da tutulan General Townshend aracılığı ile Müttefiklerden ateşkes talep etmiştir. Bunun sonucunda da Müttefikleri adına İngiltere ile Mondros Ateşkes Antlaşması'nı imzalamıştır. Mondros Mütarekesi, Çanakkale ve Boğazlardaki mevcut tahkimatların işgal edilmesine müsaade etmiş, Müttefikler de tahkimatların işgalini bahane ederek İstanbul'u işgal etmişlerdir. İstanbul'un işgalinin ardından Müttefikler, Mütareke Ahkâmının uygulanması için bir yönetim mekanizması kurmayı hedeflemiş ve bu bağlamda da İngiltere, Amiral Calthorpe'u İstanbul'a İlk Yüksek Komiser olarak atamıştır. Ardından Fransız Hükûmeti ilk olarak Amet'i İtalyan Hükûmeti de Kont Carlo Sforza'yı Yüksek Komiser olarak tayin etmiştir. Yüksek Komiserler aldıkları kararlar ile başta İstanbul olmak üzere, yurdun dört bir yanını işgal etmişlerdir. Aynı zamanda Osmanlı Devleti'nin içişlerine de müdahale ederek, egemenlik haklarını zedelemişlerdir. İşgal süreci, başta Mustafa Kemal olmak üzere Türk milletinde bağımsızlık duygusunu oluşturmuş ve Kurtuluş Savaşı'nın neticesinde de İstanbul, işgalden kurtulmuştur. İstanbul'a ilk gelen Komutan Refet Bele, buradan Doğu Trakya'yı teslim almak üzere harekete geçmiş ve ardından Selahattin Adil Paşa İstanbul'u hazırlanan protokolle Müttefiklerden teslim almıştır. Bunun üzerine İstanbul'a ilk giren 1. Tümen'in komutanı Hüseyin Hüsnü Emir Paşa ve ardından gelen Şükrü Naili Paşa, 6 Ekim 1923'te İstanbul'u tamamen kurtarmıştır. Bu tez çalışması İstanbul'da kurulan Yüksek Komiserliklerin işleyişini ve İstanbul'un kurtuluşunu İngiliz, Fransız ve Türk arşiv belgelerinden ve ilaveten Millî Savunma Bakanlığı, Kara Harp Okulu ve Askeri Tarih ve Etüt Başkanlığı belgelerinden, birçok yabancı eser, anı ve gazetelerden yararlanarak hazırlanmıştır. Tezde, İstanbul'a işgale gelen komutanlar ile İstanbul'u teslim alan komutanların biyografilerine yer verilerek, İstanbul'daki faaliyetleri anlatılmıştır.
Özet (Çeviri)
The Ottoman Empire, which was defeated in World War I, requested a ceasefire from the Allies through General Townshend, who was captured in Kut'ul Amare on the Iraqi Front and kept in Büyükada. As a result, he signed the Armistice of Mudros with England on behalf of his Allies. The Armistice of Mudros allowed the occupation of the existing fortifications in Çanakkale and the Straits, and the Allies occupied Istanbul using the occupation of the fortifications as an excuse. After the occupation of Istanbul, the Allies aimed to establish a management mechanism for the implementation of the Armistice Articles, and in this context, England appointed Admiral Calthorpe as the First High Commissioner to Istanbul. Then, the French Government first appointed Amet, and the Italian Government appointed Count Carlo Sforza as High Commissioner. With the decisions they made, the High Commissioners occupied all over the country, especially Istanbul. At the same time, they interfered with the internal affairs of the Ottoman Empire and damaged its sovereign rights. The occupation process created a sense of independence in the Turkish nation, especially Mustafa Kemal, and as a result of the War of Independence, Istanbul was liberated from occupation. The first Commander to arrive in Istanbul, Refet Bele, set out to take over Eastern Thrace from there, and then Selahattin Adil Pasha took over Istanbul from the Allies with the prepared protocol. Thereupon, the commander of the 1st Division, Hüseyin Hüsnü Emir Pasha, who first entered Istanbul, and Şükrü Naili Pasha, who followed, completely liberated Istanbul on October 6, 1923. This thesis study was prepared by using British, French and Turkish archive documents, as well as documents from the Ministry of National Defense, the Military Academy and the Military History and Research Presidency, and many foreign works, memoirs and newspapers. The thesis includes the biographies of the commanders who came to occupy Istanbul and the commanders who took over Istanbul, and describes their activities in Istanbul.
Benzer Tezler
- Mütareke döneminde itilaf devletleri ordularının faaliyetleri (1918-1923)
Activities of the allied armies during the armistice period (1918-1923)
BAHTİYAR DEDEOĞLU
- Türk edebiyatında İstanbul imgesinin teşekkülü (1930-1945)
The making of the image of İstanbul in Turkish literature (1930-1945)
HALE GÜLRU GÜRKANLI KUTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıTOBB Ekonomi ve Teknoloji ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NECMETTİN TURİNAY
- Millî Mücadele Dönemi'nde 13. Kolordu
13th Corps during the National Struggle
ENES MERT DEMİR
Doktora
Türkçe
2024
Türk İnkılap Tarihiİstanbul ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA BUDAK
- Osmanlı'dan Cumhuriyet'e geçiş sürecinde Doğu Anadolu Bölgesi'nde Merkez-çevre ilişkileri (1914-1923)
Center-periphery reletion in Eastern Anatolia during transition from Ottoman Empire to the Repuclic Of Turkey (1914-1923)
DİLEK AKGÜMÜŞ
- İşgal dönemimde İstanbul basını (1918-1922)
The Press of İstanbul at the period of occupation (1918-1922)
SALİH TUNÇ
Doktora
Türkçe
1999
Gazetecilikİstanbul ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ İHSAN GENCER