Eleştirel kuram ve epistemoloji: Bilginin yapısal dönüşümü
Critical theory and epistemology: Structural transformation of knowledge
- Tez No: 888027
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İSMAİL SERİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
Bu tezde Eleştirel Kuram adıyla anılan Frankfurt Toplumsal Araştırmalar Enstitüsü üyelerinden Horkheimer, Adorno ve Habermas'ın görüşleri bağlamında bilginin yapısal dönüşümü sorunu üzerine eleştirel bir serimleme yapılacaktır. Özellikle yirmi ve yirmibirinci yüzyılda yaşanan tarihi yıkımların ve temel olarak klasik epistemoloji tartışmalarının yetersiz kaldığının görülmesine koşut olarak, bilginin yapısal anlamda döneme bağlı değişimi gözlemlenmiştir. Dolayısıyla bilginin oluşum şartları olduğu kadar, bilginin yapısal dönüşümü de tartışılması gereken bir problem olarak varlığını korumaktadır. Bu nedenle, bilgi olarak kabul edebileceğimiz olgu, olay ya da tutumların yapısındaki dönüşümü anlayabilmek için geçmişten günümüze, yaşanan değişimleri ele almak gereklidir. Aydınlanma Çağı'nın ardından, akıl, bilginin pratik hayatta somut bir yansımasının olması gerektiğini savunan bir ölçüt ile karşılaşmıştır. Böylece akıl, modern toplumun kırılgan bağlar üzerine kurnazca inşa ettiği kurallara indirgenerek, yeni bir epistemolojik bağlamı temel alarak araçsallaşmıştır. Metinde göreceğimiz üzere, Eleştirel Kuram için bilgi kavramı dönemin ihtiyaçlarına cevap veren bir süreç içinde değişir ve değişmelidir. Buna göre Eleştirel Kuram için ancak öznelerin aktif gücü tekrar bilgiye dahil edilebilirse gerçek anlamda bir bilgiden söz edilebilir. Bu anlamda, Eleştirel Kuram düşünürleri klasik epistemolojik görüşe hem epistemolojinin sınırları içinden hem de bilginin üretim süreçleri üzerinden eleştiriler yöneltmişlerdir. Gelinen noktada bilginin tekrar yapılandırılması süreci, şimdiye değin süregelen bilgi kavramına yeni bir boyut eklemeyi gerektirmektedir. Yirminci yüzyıldan başlayarak bir kere daha bilgiye dair köklü bir eleştirinin yapılması, modern dönemde bilginin geçirdiği yapısal dönüşümün betimlenmesi için gereklidir. Her bir ana bölümü bir filozof ve bir temayla ayrılan bu tezin temel amacı; ilk bölümde eleştirel bir kuram nedir sorusunu cevaplamak, ikinci bölümde fenomenoloji özelinde bilgikuramı eleştirisi sunmak ve üçüncü bölümde bir bilgi eleştirisi olarak sunulan yeni bilgi düşüncesiyle, bilginin yapısal dönüşümünü gözler önüne sermektir.
Özet (Çeviri)
In this thesis, a critical exposition will be made on the problem of structural transformation of knowledge in the context of the views of Horkheimer, Adorno, and Habermas, members of the Frankfurt Institute of Social Research, also known as Critical Theory. In parallel with the historical destructions experienced, especially in the twentieth and twenty-first centuries, and the inadequacy of classical epistemology discussions, one may have observed that the structural change of knowledge depends on the period. Therefore, the structural transformation of knowledge and the conditions for forming knowledge remain a problem that one needs to discuss. For this reason, it is necessary to consider the changes from past to present to understand the transformation in the structure of facts, events, or attitudes that we can accept as knowledge. Following the Age of Enlightenment, reason encountered a criterion that argued that knowledge should have a concrete reflection in practical life. Thus, reason has become instrumental, based on a new epistemological context, by being reduced to the rules that modern society has cunningly built on fragile bonds. As we will see in the text, the concept of knowledge for Critical Theory changes and should change in a process that responds to the needs of the period. Accordingly, for Critical Theory, we can only talk about actual knowledge if the active power of the subjects can be included in the knowledge again. In this sense, Critical Theory thinkers have criticized the classical epistemological view within the boundaries of epistemology and through knowledge production processes. At this point, restructuring knowledge requires adding a new dimension to the concept of knowledge that has existed until now. It is necessary to make a radical criticism of knowledge again, starting from the twentieth century, to describe the structural transformation that knowledge has undergone in the modern period. The primary purpose of this thesis is that each main section is divided into a philosopher and a theme. In the first part, it is to answer the question of what a critical theory is; in the second part, it is to offer a critique of epistemology, specifically in phenomenology; and in the third part, it is to reveal the structural transformation of knowledge with the new idea of knowledge presented as a critique of knowledge.
Benzer Tezler
- Rethinking agricultural communication in the context of power/knowledge: Socialization of digital agriculture in Geyve
Tarımsal ı̇letı̇şı̇mı̇ bilgi/iktidar bağlamında yenı̇den düşünmek: Geyve'de dı̇jı̇tal tarımın sosyalleşmesı̇
KÜBRA SULTAN YÜZÜNCÜYIL
Doktora
İngilizce
2024
İletişim BilimleriGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİME YÜCEL BOURSE
- The light of intellect and spiritual vision in al-Ghazali's Mishkat al-Anwar
Gazali'nin Mişkat el-Enver'inde akıl ve sezgi
ALMARIN ADEMI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Felsefeİbn Haldun ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET İKBAL BAKIR
- Locke, Rousseau ve Dewey'e göre eğitim ve deneyim ilişkisi
On the interrelation between education and experience according to Locke, Rousseau and Dewey
DEMET SAVRUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEYFİ KENAN
- La recepción de la poesia de Antonio Machado desde el punto de vista del 'yo poético' y la 'temporalidad' en el siglo XX
Antonio Machado'nun şiirlerinde 'şiirsel ben' ve 'zamansallık' kavramlarının XX: Yüzyıl boyunca alımlanması
OLCAY ÖZTUNALI
Doktora
İspanyolca
2005
Batı Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUKADDER YAYCIOĞLU
- A Framework for understanding 'modernism' in architecture, and architecture as a field of knowledge
Başlık çevirisi yok
EMEL AKÖZER