Çocukluk çağı travmaları ile psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişkide sosyal destek algısı ve duygu düzenleme güçlüğünün aracı rolü
The mediating role of perceived social support and difficulties in emotion regulation in the relationship between childhood trauma and psychological resilience
- Tez No: 889740
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ÖZLEM MESTÇİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Okan Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
Bu çalışmada çocukluk çağı travmaları ile psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişkide sosyal destek algısı ve duygu düzenleme güçlüğünün aracı rolü incelenmiştir. Çalışmaya 25 ile 64 yaşları arasında (x̅ =39.297 ± 12.191 yıl), 220 (%52.8) kadın ve 197(%47.2) erkek olmak üzere toplamda 417 kişi katılmıştır. Katılımcılara Bilgilendirilmiş Onam Formu, Sosyodemografik Bilgi Formu, Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği (CTQ-33), Yetişkinler için Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği-Kısa Form (DDGÖ-16) ölçekleri çevrimiçi olarak sunulmuştur. Değişkenlerin arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla Pearson korelasyon analizi ve çocukluk çağı travmaları ile psikolojik dayanıklılık arasında sosyal destek algısı ve duygu düzenleme güçlüğünün aracı rolünü belirlemek için Process modeliyle regresyon analizleri yapılmıştır. Yapılan çalışmada, çocukluk çağı travmalarının alt boyutları(duygusal taciz, fiziksel taciz, fiziksel ihmal, duygusal ihmal, cinsel taciz ve aşırı koruma-kontrol) ile psikolojik dayanıklılık arasında negatif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Benzer şekilde, çocukluk çağı travmalarının alt boyutları ile sosyal destek algısı arasında negatif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Çocukluk çağı travmalarının alt boyutları ile duygu düzenleme güçlüğünün arasında pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Psikolojik dayanıklılık ve sosyal destek algısı arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Psikolojik dayanıklılık ve duygu düzenleme güçlüğü arasında negatif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Sosyal destek algısı ve duygu düzenleme güçlüğü arasında negatif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Aracı değişken analizlerine göre, sosyal destek algısı ve duygu düzenleme güçlüğünün çocukluk çağı travmaları ile psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişkide kısmi aracılık etkisi gösterdiği görülmüştür. Yapılan çalışma ile birlikte çocukluk çağı travmaları, psikolojik dayanıklılık, sosyal destek algısı ve duygu düzenleme güçlüğü kavramlarına dair çalışmaların sınırlılığından dolayı literatüre katkı sağlanması amaçlanmıştır. Elde edilen veriler ve ilgili kavramlar literatür kapsamında tartışılmış olup gelecek araştırmalar ve izlenecek adımlar için önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, the mediating role of perceived social support and difficulties in emotion regulation in the relationship between childhood traumas and psychological resilience was examined. A total of 417 people, 220 (52.8%) women and 197 (47.2%) men, agedbetween 25 and 64 years (x̅=39.297 ± 12.191 years), participated in the study. Informed Consent Form, Sociodemographic Information Form, Childhood Trauma Questionnaire (CTQ-33), Resilience Scale for Adults, Multidimensional Scale of Perceived Social Support and Difficulties in Emotion Regulation Scale-Brief Form (DERS-16) were presented to the participants online. Pearson correlation analysis was performed to determine the relationship between the variables, and regression analyzes were performed with the Process model to determine the mediating role of perceived social support and difficulties in emotion regulation between childhood traumas and psychological resilience. In the study, a negative significant relationship was found between the sub-dimensions of childhood traumas (emotional abuse, physical abuse, physical neglect, emotional neglect, sexual abuse and overprotection-control) and psychological resilience. Similarly, a negative significant relationship was found between the sub-dimensions of childhood traumas and the perceived social support. There was a significant positive relationship was found between the sub-dimensions of childhood traumas and difficulties in emotion regulation. Another significant positive relationship was found between psychological resilience and perceived social support. There was a significant negative relationship was found between psychological resilience and difficulties in emotion regulation. Similarly, a significant negative relationship was found between perceived social support and difficulties in emotion regulation. In conclusion, according to mediation analyses, it was observed that the perceived social support and difficulties in emotion regulation had a partial mediation effect on the relationship between childhood traumas and psychological resilience. The study aimed to contribute to the literature due to the limitations of studies on the concepts of childhood traumas, psychological resilience, perceived social support and difficulties in emotion regulation. The obtained data and related concepts were discussed within the scope of the literature, and suggestions were made for future researches and steps to be followed.
Benzer Tezler
- Kanser hastalarında çocukluk çağı travmaları, kendine zarar verme davranışı, bilişsel esneklik ve psikolojik dayanıklılığın incelenmesi
Examination of childhood traumas, nonsuicidal self-injury behavior, cognitive flexibility and psychological resilience in patients with cancer
ESRA SÖYLEV ADANALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAnkara ÜniversitesiDisiplinlerarası Adli Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLBAHAR BAŞTUĞ
DR. ÖĞR. ÜYESİ BELGİN ÜSTÜN GÜLLÜ
- Üniversite öğrencilerinin çocukluk çağı travmaları ile psikolojik dayanıklılıkları arasındaki ilişkiye aleksitimik özelliklerinin etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of alexithymic caracteristics on the relationship between childhood trauma and resilience of university students
AYŞE KAZAZOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimUfuk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OLCAY YILMAZ
- Çocukluk çağı travmalarının kişilik örüntüleri üzerindeki etkisinde psikolojik dayanıklılığın aracı rolü
The mediating role of resilience in the effect of childhood traumas on personality patterns
GİZEM GEDİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiEge ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALUK ARKAR
- Majör depresif bozukluğun şema terapi modeli açısından incelenmesi
The examination of major depressive disorder in terms of schema therapy model
ELİF KURNALI ULUSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAnkara Sosyal Bilimler ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASEMİN KAHYA
- Majör depresif bozukluk tanısı konmuş kadınların depresyon düzeyi ile çocukluk çağı istismarı arasındaki ilişkide öz-şefkat ve psikolojik dayanıklılığın aracı rollerinin araştırılması
Examination of the mediation of self-compassion and psychological resiliency among individuals diagnosed as major depressive disorder with sexual abuse history
KADER BAHAYİ
Doktora
Türkçe
2021
PsikolojiDoğuş ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE NEVZAT MUHTAR