Kanser hastalarında çocukluk çağı travmaları, kendine zarar verme davranışı, bilişsel esneklik ve psikolojik dayanıklılığın incelenmesi
Examination of childhood traumas, nonsuicidal self-injury behavior, cognitive flexibility and psychological resilience in patients with cancer
- Tez No: 899294
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLBAHAR BAŞTUĞ, DR. ÖĞR. ÜYESİ BELGİN ÜSTÜN GÜLLÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Disiplinlerarası Adli Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Adli Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Kanser hastalarında çocukluk çağı travmatik yaşantılarının kendine zarar verme davranışı ile ilişkisinin incelendiği bu çalışmada bu ilişkiyi açıklayabileceği düşünülen bilişsel esneklik, psikolojik dayanıklılık ve algılanan sosyal destek değişkenlerinin rolleri incelenmiştir. Alanyazında kendine zarar verme davranışının kanser hastalarında sağlıklı bireylere göre anlamlı şekilde yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Bu sebeple araştırma grubu kanser tanısı almadan önce kendine zarar verme davranışı gösterenler, tanı sonrası kendine zarar verme davranışı gösterenler ve kendine zarar verme davranışı göstermeyen kanser hastaları olmak üzere üç gruba ayrılmıştır. Ayrıca kanser tanısı almamış sağlıklı bireyler kontrol grubunu oluşturmuştur. Kemoterapi tedavisisırasında hastaların yatar pozisyonda olması ve açık damar yolunun motor becerilerine engel olması nedeniyle ölçek setleri araştırmacı tarafından tek tek okunarak doldurulmuştur. Sırasal etkiyi azaltabilmek amacıyla ölçekler karışık sırada katılımcılara uygulanmıştır. Katılımcılara Bilgilendirilmiş Onam Formu ve Sosyodemografik Bilgi Formu'nun yanı sıra, Kendine Zarar Verme Davranışı Değerlendirme Envanteri (KZVDDE), Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği (ÇÇTÖ), Bilişsel Esneklik Envanteri (BEE), Connor-Davidson Psikolojik Sağlamlık Ölçeği (CD-PSÖ) ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ) uygulanmıştır. Analizler sonucunda, kanser hastalarında çocukluk dönemi travmaları ile kendine zarar verme davranışı arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Bunun yanı sıra çocukluk çağı travmaları ile kendine zarar verme davranışı arasındaki ilişkide bilişsel esneklik, psikolojik dayanıklılık ve algılanan sosyal desteğin rolü incelenmiştir. Analiz bulgularında bu değişkenlerin aracılık ilişkisi saptanmamış ancak elde edilen bulgular düşük bilişsel esneklik, psikolojik dayanıklılık ve algılanan sosyal destek düzeylerinin kendine zarar verme davranışı için risk faktörleri olduğuna işaret etmiştir. Araştırma kapsamında incelenen değişkenlerin birbirleriyle ilişkili olduğu ve dört grubun bulgularının değişkenler ve sosyodemografik bilgiler açısından farklılaştığı görülmüştür. Çalışma sonucunda elde edilen bulgular alanyazın doğrultusunda tartışılmış ve çalışmanın önemi, sınırlılıkları ve gelecek araştırmalar için öneriler ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, the relationship between childhood traumatic experiences and nonsuicidal self-injury behavior in patients with cancer was examined, and the roles of cognitive flexibility, psychological resilience and perceived social support variables, which are thought to explain this relationship, were examined. In the literature, it has been observed that nonsuicidal self-injury behavior in cancer patients is significantly higher than in healthy individuals. For this reason, the research group was divided into three groups: those who showed nonsuicidal self-injury behavior before being diagnosed with cancer, those who showed nonsuicidal self-injury behavior after diagnosis, and cancer patients who did not show nonsuicidal self-injury behavior. In addition, a control group consisting of healthy individuals who were not diagnosed with cancer was created. Since the patients were in a supine position during the chemotherapy and open vascular access hindered their motor skills, in order to reduce the sequential effect, the scale sets prepared by the researcher in a mixed order were read and filled out one by one. In addition to the Informed Consent Form and Sociodemographic Information Form, the participants were given the Inventory of Statements About Self-Injury, Childhood Trauma Questionnaire, Cognitive Flexibility Inventory, Connor-Davidson Psychological Resilience Scale and Multidimensional Perceived Social Support Scale were applied. As a result of the analysis a significant relationship was found between childhood traumas and self-injury behavior in patients with cancer. In addition, the role of cognitive flexibility, psychological resilience and perceived social support in the relationship between childhood traumas and self-injury behavior was examined. In the analysis findings, no mediation relationship was found between these variables but the findings indicated that they were risk factors for self-injury behavior. It was observed that the variables examined within the scope of the research were related to each other, and the findings of the four groups participating in the study differed in terms of variables and sociodemographic information. The findings obtained as a result of the study were discussed in line with the literature, the importance of the study, its limitations and suggestions for future research were discussed.
Benzer Tezler
- Improvement of germ stem cell pool by leptin supplementation and gene editing for male infertility
Erkek infertilitesi için germ kök hücre havuzunun leptin ilavesi ve gen düzenleme ile iyileştirilmesi
NİLGÜN YERSAL
Doktora
İngilizce
2020
Histoloji ve EmbriyolojiHacettepe ÜniversitesiHistoloji ve Embriyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PETEK KORKUSUZ
- Yetişkin kronik hastalarda çocukluk çağı travmaları ve psikolojik iyi oluşun incelenmesi
History of childhood trauma and psychological well-being in individuals with chronic health conditions
MERVE BAŞİBÜYÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI BURÇAK TAŞÖREN
- Pediatrik onkoloji hastalarında 25-(OH) vitamin d düzeylerinin değerlendirilmesi
Evaluation of 25-(OH) vitamin d levels in pedi̇atri̇c oncology patients
NESLİHAN BİLGİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGazi ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEYDA KARADENİZ
- Çocukluk çağı kanserlerinde otonomik sinir sistemi etkilenmesinin kalp hızı değişkenliği yöntemiyle uzun dönemde incelenmesi
Long-term investigation of the effect of the autonomic nervous system in childhood cancer by heart rate variability
CEM DOĞAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN KILIÇ
- Çocukluk çağı kanser hastalarında serum vitamin d düzeylerinin febril nötropeni kliniği ile ilişkisinin retrospektif olarak değerlendirilmesi
Retrospective evaluation of the relation between serum vitamin d levels and clinical findings of febrile neutropenia in childhood cancer patients
BURÇE ORMAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜRSES ŞAHİN