Atık suda pregabalin analizi için sıvı kromatografisi-ardışık kütle spektrometresi ile yöntem geliştirilmesi
Development of a method for the analysis of pregabal in wastewater using liquid chromatography-tandem mass
- Tez No: 889821
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SELDA MERCAN, ÖĞR. GÖR. MERVE KULOĞLU GENÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Adli Tıp ve Adli Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Yasa dışı maddeler vücuda alındıktan sonra diğer bütün maddeler gibi ana bileşik ve varsa metabolitleri olarak doğal atılım yolları olan idrar ve dışkı ile atılır ve kanalizasyona yani atık sulara karışır. Atık su epidemiyolojisi (WBE), atık sudan yasa dışı madde, ilaç etken maddeleri ve çeşitli kimyasalların analizine dayanan bir disiplindir. Yapılan analizlerin sonucunda aranan maddeye göre ana etken madde ya da varsa metabolitinin konsantrasyonu bulunur ve bu sayede tüketilen yasa dışı madde türü ve miktarı tespit edilebilmektedir. Yasa dışı maddelerin, ya da Pregabalin gibi kullanımı kontrole tabi olan ve psikotrop etkileri sebebiyle kötüye kullanım riski bulunan ilaç etken maddelerinin kullanımının izlenmesi adına atık sularda yapılan analizler oldukça önem arz etmektedir. Atık su çalışmaları sayesinde bir bölgedeki pregabalin kullanımı izlenebilmekte, toplumun sağlığı ve bilinçlendirilmesi ile ilgili çalışmalar yapılabilmesi mümkün olmaktadır. Bu tez çalışmasında, kötüye kullanım riski gün geçtikçe artan pregabalinin analizine yönelik sıvı kromatografisi – ardışık kütle spektrometresi LC-MS/MS sistemiyle hızlı, pratik, özgün, düşük tayin limitli, tekrarlanabilirliği ve geri kazanımı yüksek bir yöntem geliştirilmesi ve geçerlilik çalışmalarının yapılması amaçlanmıştır. Yöntemin validasyonunun sağlanması amacıyla seçicilik, tespit limiti (LOD) ve tayin limiti (LOQ), doğrusallık, doğruluk, kesinlik, stabilite parametreleri çalışılmıştır. Çalışmada pregabalinin doğrusal aralığı 0.5-20 ng/mL olarak belirlenmiş ve bu aralıktaki korelasyon katsayısı r2=0,9983 olarak bulunmuştur. LOD değeri 0.05 ng/mL LOQ değeri ise 0.1 ng/mL olarak hesaplanmıştır. Kesinlik için yapılan gün içi tekraredilebilirlik çalışmasında seçilen 0.5, 1, 5 ng/mL konsantrasyonlar için %RSD değerleri sırasıyla 8.959, 5.732 ve 13.663, günler arası tekraredilebilirlik çalışmasında 12.025, 4.625 ve 10.724, ara kesinlik çalışmasında ise 8.834, 5.288 ve 3.323 olarak bulunmuştur. Gerçeklik çalışması için çeşme suyuna pregabalin katılarak hazırlanan çözeltilerden çeşme suyu için 0.5, 1, 5 ng/mL'lik numunelerin geri kazanım değerleri sırasıyla %97.03, %112.54 ve %100.29 bulunmuştur. Stabilite çalışması ise atık suya pregabalin katımı yapılarak gerçekleştirilmiştir. Stabilite çalışmasında 0. saat taze numuneler ile 48 saat +4ºC sıcaklıkta bekletilen numunelerin sonuçları karşılatırılmış ve %bozunma %27.05 olarak hesaplanmıştır. Validasyonu tamamlanan yöntem ile 2 farklı atık su arıtma tesisinden (AAT) 7 gün boyunca toplanan kompozit numuneler (n=14) analiz edilmiş ve pregabalin konsantrasyonları AAT 1 için ortalama 1.519 ng/mL, AAT 2 için ise ortalama 2.203 ng/mL olarak bulunmuştur. Günlük madde tüketim hesaplama sonuçları ise AAT 1 için ortalama 535.231 mg/gün/1000 kişi , AAT 2 için ise ortalama 488.416 mg/gün/1000 kişi olarak bulunmuştur. Bu tez çalışmasında geliştirilen yöntemin, literatüre, adli bilimlere ve adli toksikoloji laboratuvarına da katkı sağladığı düşünülmektedir. Daha önce ülkemizde atık suda yasal ve yasadışı uyuşturucu madde analizine yönelik çalışmalar olmasına rağmen, pregabalinin atık suda analizi için bir çalışma olmadığından, kötüye kullanımı gittikçe artan pregabalin maddesinin atık suda tespiti için analitik bir yöntem geliştirilmiştir. Bu çalışma, pregabalinin tüketim miktarının izlenmesine olanak tanımış, dönemsel ve bölgesel farklılıkların izlenerek gerekli önlemlerin alınabilmesi için sorumluların bilgilendirilmesini mümkün hale getirmiştir.
Özet (Çeviri)
After taking illegal drugs into the body, like all other substances, the main compound and any metabolites are excreted through urine and feces, which are natural excretion routes, and mix with sewage, i.e. wastewater. Wastewater-based epidemiology (WBE) is a discipline based on the analysis of illegal substances, various drugs and chemicals taken from wastewater. As a result of the analysis, the concentration of the main substance or its metabolite, if any, is determined according to the desired substance, and thus the type and amount of illegal substance consumed in society can be determined. Analyzes made in wastewater are very important in order to monitor the use of illegal substances or pharmaceutical active substances such as Pregabalin, which are subject to control and have a risk of abuse due to their psychotropic effects. Thanks to wastewater studies, pregabalin use in a region can be monitored and studies on public health and awareness can be carried out. In this thesis study, it is aimed to develop a fast, practical, specific, low detection limit, high reproducibility and recovery method with the liquid chromatography - tandem mass spectrometry LC-MS/MS system for the analysis of pregabalin, whose abuse risk is increasing day by day, and to carry out validity studies. In order to validate the method, selectivity, limit of detection (LOD) and limit of quantification (LOQ), linearity, accuracy, precision and stability parameters were studied. In the study, the linear range of pregabalin was determined as 0.5-20ng/mL and the correlation coefficient in this range was found to be r2 = 0.9983. The LOD value was calculated as 0.05 ng/mL and the LOQ value was calculated as 0.1 ng/mL. %RSD values for the selected concentrations of 0.5, 1, 5 ng/mL were found to be 8.959, 5.732 and 13.663, respectively in the repeatability study for precision, 12.025, 4.625 and 10.724 in the inter-day repeatability study, and 8.834, 5.288 and 3.323 in the intermediate precision study. For the accuracy study, the recovery values of 0.5, 1, 5, ng/mL samples for tap water were found as 97.03%, 112.54% and 100.29%, respectively, from the solutions prepared by spiking pregabalin to tap water. The stability study was carried out by adding pregabalin to wastewater. In the stability study, the results of 0th hour fresh samples were compared with the samples kept at +4ºC for 48 hours, and the % degradation was calculated as 27.05%. With the validated method, composite samples (n=14) collected from 2 different wastewater treatment plants (WWTP) for 7 days were analyzed and pregabalin concentrations were found to be 1.519 ng/mL on average for WWTP 1 and 2.203 ng/mL on average for WWTP 2. The daily substance consumption calculation results were found to be an average of 535.231 mg/day/1000 people for WWTP 1 and 488.416 mg/day/1000 people for WWTP 2. It is thought that the method developed in this thesis study also contributes to the literature, forensic sciences and forensic toxicology laboratory. Although there have been previous studies on the analysis of legal and illegal drugs in wastewater in our country, since there is no study on the analysis of pregabalin in wastewater, an analytical method has been developed to detect pregabalin, which is increasingly abused, in wastewater. This study allowed the consumption amount of pregabalin to be monitored and made it possible to monitor periodic and regional differences and inform those responsible so that the necessary precautions could be taken.
Benzer Tezler
- Atık suda gabapentin analizi için sıvı kromotografisi-ardışık kütle spektrometresi ile yöntem geliştirilmesi
Başlık çevirisi yok
AYGÜL YUSİFZADA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Adli Tıpİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaFen Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELDA MERCAN
- Atık sularda bulunan ilaçların LC-QTOF-MS Metodu ile tayini
Identification of drugs in wastewater by LC-QTOF-MS Method
RUMEYSA GÜRGÖZE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Farmasötik ToksikolojiGazi ÜniversitesiFarmasötik Toksikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRE DURMAZ
- Atik suda kafei̇n anali̇zi̇ i̇çi̇n sivi kromatografi̇si̇-ardişik kütle spektrometresi̇ i̇le yöntem geli̇şti̇ri̇lmesi̇
Development of A method with liquid chromatography - tandem mass spectrometry for analysis of caffeine in wastewater
YELİZ ARPACIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Adli Tıpİstanbul ÜniversitesiFen Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELDA MERCAN
- Effect of biosurfactants on the biodegradation of hydrocarbons in waste water
Atık suda hidrokarbonların biyolojik ayrışması üzerine biyosurfaktanların etkisi
AYLA UYSAL
Doktora
İngilizce
2006
Çevre MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN TÜRKMAN
- Atık suda yeni nesil psikoaktif madde tayini için analitik yöntem geliştirilmesi
Başlık çevirisi yok
MERVE KULOĞLU GENÇ
Doktora
Türkçe
2023
Halk Sağlığıİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaFen Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FARUK AŞICIOĞLU