Türkiye'de sosyal güvenlik sisteminin ekonomik etkileri: Sağlık harcamaları ve büyüme ilişkisi üzerine ampirik bir çalışma
Economic effects of the social security system in Turkey: An empirical study on the relationship between health expenditures and growth
- Tez No: 890096
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YUNUS KUTVAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Sosyal Güvenlik Sistemi, Sosyal güvenlik açıkları, Sağlık harcamaları, Büyüme, ARDL, Social Security System, Social Security Deficits, Health Expenditures, Growth, ARDL
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kafkas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Global ölçekte artan sosyal güvenlik harcamaları, demografik değişimler ve değişen toplumsal ihtiyaçlar sosyal güvenlik sistemlerindeki yapısal değişim ihtiyaçlarını sık sık gündeme getirmektedir. Bu ihtiyaçlar sürdürülebilir sosyal güvenlik sistemi için bir gereklilik olmakla birlikte sistemin küresel ölçekteki önemini de giderek artırmaktadır. Bu durum sistemin ekonomi üzerindeki etkilerini de dikkat çekici hale getirmiş ve sosyal güvenliğin ekonomik büyüme ile ilişkisi ekonomi yazınında önemli bir araştırma konusu haline gelmiştir. Bu bağlamda sosyal güvenlik ile ilişkili pek çok kavramın ekonomik büyüme ile ilişkisi ampirik olarak incelenmektedir. Yapısal değişim ihtiyacı tartışılan sosyal güvenlik sistemlerinden biri de Türk sosyal güvenliğidir. Aktüeryal dengenin sağlanamaması hususunda ortaya çıkan ihtiyaçlar, artan sağlık harcamaları ile birleştiğinde son dönemde dikkatleri üzerine çekmektedir. Bu kapsamda Türkiye‟de sosyal güvenliğin ikinci en büyük harcama kalemi olan sağlık harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkileri bu çalışmada ele alınmıştır. Sağlık odaklı büyüme hipotezi olarak da literatürde yer alan bu yaklaşımın test edilmesi için Türkiye'nin 1980-2022 dönemini kapsayan ve toplam sağlık harcamaları ile ekonomik büyüme değişkenlerinin yer aldığı ekonometrik bir model kurulmuştur. Kurulan modelin ARDL sınır testi yordamıyla eşbütünleşme ilişkisi çözümlenmiştir. Analiz sonuçlarına göre, Türkiye'de toplam sağlık harcamaları ile Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) arasındaki ilişki pozitif yönlü olarak tespit edilmiştir. Yapılan ekonometrik analizde, sağlık harcamalarındaki artışın GSYH'yi pozitif etkilediği, ancak bu etkinin görece düşük olduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Increasing social security expenditures on a global scale, along with demographic changes and evolving societal needs, frequently highlight the necessity for structural reforms in social security systems. While these needs are a necessity for a sustainable social security system, they also gradually increase the importance of the system on a global scale. This situation has made the effects of the system on the economy remarkable, and the relationship between social security and economic growth has become an important research topic in the economic literature. In this context, the relationship between many concepts related to social security and economic growth is being empirically examined. One of the social security systems where the need for structural change is being debated is the Turkish social security system. The needs arising from the inability to maintain actuarial balance, combined with increasing health expenditures, have recently drawn significant attention. In this context, the effects of health expenditures, the second largest expenditure item in Turkey's social security system, on economic growth are examined in this study. In order to test this approach, also known as the health-oriented growth hypothesis in the literature, an econometric model covering the period 1980-2022 and including total health expenditures and economic growth variables was constructed. The established model's cointegration relationship was analyzed using the ARDL bounds testing approach. According to the analysis results, a positive relationship between total health expenditures and Gross Domestic Product (GDP) was found in Turkey. The econometric analysis iv shows that the increase in health expenditures positively affects GDP, but this effect is relatively low.
Benzer Tezler
- Türkiye sağlık sisteminin yeniden yapılandırılması: Neoliberal politikaların etkileri
Restructuring of Turkey's health system: The effects of neoliberal policies
UYGAR ALPTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
EkonomiMarmara Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İKBAL BEGÜM KÖSEMEN
- Türkiye'de sosyal güvenlik açıklarının azaltılmasında denetimin önemi (Manisa ili örneği)
The importance of audit in social security deficits reduction in Turkey (Manisa sample)
MÜSLİM DEMİR
- Türkiye'de konsolide bütçe harcamalarının gelişimi: Avrupa Birliği ülkeleri ile bir karşılaştırma
The Development of consolidated budget in Turkey: A comparison with European Union states
DENİZ AYTAÇ
- Özel emeklilik fonları ve sermaye piyasası üzerine etkileri
Pension funds and their effects on capital markets
HATİCE ANIL ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
İşletmeGazi ÜniversitesiMuhasebe ve Finansman Ana Bilim Dalı
PROF.DR. YURDAKUL ÇALDAĞ
- Türkiye'de sosyal konutun gelişimi ile ilgili yasal düzenlemeler ve kent planlaması açısından değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
N. SEÇİL MUTLU