Kazan Tatarcasında sınırlandırma
Limitative in Kazan Tatar
- Tez No: 890878
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SİNAN GÜZEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Bu tez, Orta İdil Bölgesinde konuşulan Kıpçak tipindeki Türk değişkelerinden Kazan Tatarcasının sınırlandırma bildiren yapılarını ve sınırlandırma bildiren söz varlığını konu edinmektedir. Kazan Tatarcasında sınırlandırma kategorisi; zamanı, mekânı, miktarı ve ayrıştırma bilgisi ile ismi sınırlandıran birtakım dilbilgisel söz ve yapılardan oluşmaktadır. Bu çalışmada söz konusu sınırlandırma ögeleri, Kazan Tatarcasının sözlük ve gramerler çalışmalarında belirlenip örnek cümleler yardımıyla incelenmiştir. Yapılan incelemede söz konusu sınırlandırma ögelerinin eylemin gerçekleştiği zamanın ve mekânın başlangıç ve bitiş noktasını bildirmek, mekânın ve zamanın başlangıç ve bitiş aralığını belirtmek, miktarın neyden daha fazla veya neyden daha az olduğunu göstermek, herhangi bir ismi diğerlerinden ayırmak suretiyle sınırlandırma yaptıkları belirlenmiştir. İlgili inceleme sonunda Kazan Tatarcasında sınırlandırma kategorisini birtakım hâl eklerinin, sınırlandırma yapan eklerin, zarf-fiil eklerinin, son çekim edatlarının, parçacıkların zarfların ve birtakım sözlerin önüne gelen sayı isimlerinin oluşturduğu belirlenmiş; söz konusu unsurlar tezde, türlerine göre sınıflandırılarak yorumlanmıştır.
Özet (Çeviri)
This thesis examines the limitative structures and limitative words of Kazan Tatar, one of the Kipchak type Turkic variants spoken in the Middle Volga Region. Limitative category in Kazan Tatar consists of a number of grammatical words and structures that limit the noun with the information of time, place, quantity, and distinction. In this study, the elements of limitative in question are determined within the dictionary and grammar studies of Kazan Tatar and examined with the help of sample sentences. In the examination, it was determined that the limitation elements in question make limitations by indicating the starting and ending point of the time and place where the action takes place, indicating the starting and ending range of the place and time, displaying what the amount is more than or less than, and separating a noun from the others. At the end of this analysis, it was determined that the limitative category in Kazan Tatar consists of some case suffixes, gerundium suffixes, conjugation prepositions, particles, adverbs and number names that come before some words; these elements were classified and interpreted according to their types within this thesis.
Benzer Tezler
- Tatar söz varlığında kalıcı benzetmeler
Fixed similes in Tatar lexicon
BEYZA UYANIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖNER
- Rızaeddin b. Fahreddin, Ahmet Hadi Maksudi ve Remiyev kardeşlerin faaliyetleri çerçevesinde Kazan Ceditçiliği
Kazan Jadidism within Rızaeddin B. Fahreddin, Ahmet Hadi Maksudi and Remiyev brothers actions
ASLINUR TİMURHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VARİS ÇAKAN
- Kazan Oğuznamesi'nin tarihsel ve kültürel açıdan değerlendirilmesi
Evaluation of Kazan Oguzname from historical and cultural perspective
SELİM SERKAN ÜKTEN
- XIX. ve XX. yüzyıllarda Kazan Dilbilim Okulu
The Kazan Linguistics School in XIX. and XX. centuries
ALFIIA AKHTAEVA
Doktora
Türkçe
2024
DilbilimAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiRus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP BAĞLAN ÖZER
- Efendiköprüsü'ne yerleşen Kazan Tatarları (Sözlü tarih çalışması)
Kazan Tatars settling in the Efendiköprüsü (Oral history study)
ŞEYMA ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihKütahya Dumlupınar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞAKİR TURAN