Divriği (Sivas) demir yatağının ana - iz element ve Fe - O izotop jeokimyası
Main – trace element and Fe - O isotope geochemistry of Divriği (Sivas) iron deposit
- Tez No: 891797
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ UÇURUM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Divriği A-B Kafa şeklinde tanımlanan demir yatağı Türkiye'nin en büyük açık işletme demir yatağı olup İç Anadolu bölgesi, Sivas İli'nin yaklaşık 100 km güneydoğusunda yer almaktadır. A-Kafa Üst Kretase-Paleosen siyenitik monzonit, Mesozoyik dolomitik kireçtaşı ve Üst Kretase serpantinleşmiş ultramafik üçlü kayaç kontağında yer almaktadır. B-Kafa ise Mesozoyik kireçtaşı ve Üst Kretase serpantinleşmiş ultramafik kayaç arasındaki tektonik kontakta bulunmaktadır. A ve B kafa demir yatağından ayırt edilen manyetit örneklerinde ana oksit-eser (iz) element analizleri ile Fe-O izotop analizleri yapılarak sonuçlar yorumlanmıştır. Buna göre, Ti-Ni/Cr, V-Ti, Al+Mn-Ti+V, Co+Ni-Ti+Al+V magmatik-hiddrotermal ayırtman diyagramları kullanılarak Divriği A ve B kafa demir yatağının magmatik-hidrotermal süreçlerle oluştuğu sonucuna ulaşılmıştır. Ca+Al+Mn - Ti+V ile Ni/(Cr+Mn) - Ti+V adlandırma diyagramlarına göre Divriği A-B Kafa manyetit örnekleri çoğunlukla skarn, çok az da BIF ve IOCG bölgelerinde dağılım göstermiştir. Divriği A-B Kafa manyetit örneklerinin 𝛿𝛿18 O (n=17) ve 𝛿𝛿56 Fe (n=21) izotop değerleri sırası ile 5,1 ile 13,8 ‰ ve-1,06 ile 0,32 ‰ arasında değişmektedir. 18O ve 56Fe değerleri meteorik su ve havza getirimlerinin, cevherin oluşumunda etkili olmadığını göstermektedir. viii Divriği A-B Kafa demir yatağının 𝛿𝛿18 O ve 𝛿𝛿56 Fe verileri ABD'nin Missouri eyaletinin GD'sunda bulunan Pilot Knob manyetit-apatit yatağına benzerlik göstermektedir. Divriği A-B Kafa manyetit örneklerinin ana oksit, iz element ve izotop jeokimyası sonuçlarına göre; demir cevheri, önce magmatik-hidrotermal süreçlerle oluştuğu daha sonra ise skarn tipi cevherleşmenin eşlik ettiği sonucu çıkarılabilir.
Özet (Çeviri)
The Divriği A-B Kafa iron deposit is the largest open pit iron deposit in Turkey and is located approximately 100 km southeast of Sivas Province in Central Anatolia. A-Kafa is located in the Upper Cretaceous-Paleocene syenitic monzonite, Mesozoic dolomitic limestone and Upper Cretaceous serpentinized ultramafic triple rock contact. B-Kafa is located in the tectonic contact between Mesozoic limestone and Upper Cretaceous serpentinized ultramafic rocks. Main oxide-trace element analyses and Fe-O isotope analyses were performed on the magnetite samples from the A and B Kafa iron deposits and the results were interpreted. Accordingly, by using Ti-Ni/Cr, V-Ti, Al+Mn-Ti+V, Co+Ni-Ti+Al+V magmatic-hydrothermal discrimination diagrams, it was concluded that Divriği A and B Kafa iron deposits were formed by magmatik-hydrothermal processes. According to the Ca+Al+Mn - Ti+V and Ni/(Cr+Mn) - Ti+V nomenclature diagrams, the Divriği A-B Head magnetite samples are mostly distributed in skarn, and very little in BIF and IOCG zones. The 𝛿𝛿18 O (n=17) and 𝛿𝛿56 Fe (n=21) isotope values of Divriği A-B Head magnetite samples vary between 5.1 and 13.8 ‰ and between 1.06 and 0.32 ‰, respectively. 𝛿𝛿18 O and 𝛿𝛿56 Fe values indicate that meteoric water and basin brines were not effective in the formation of the ore. The 𝛿𝛿18 O and 𝛿𝛿56 Fe data of the Divriği A-B Kafa iron deposit are similar to the Pilot Knob magnetite-apatite deposit in the SE of Missouri, USA. x According to the main oxide, trace element and isotope geochemistry results of Divriği A-B Kafa magnetite samples; it can be concluded that iron ore was first formed by magmatic-hydrothermal processes and then accompanied by skarn type mineralization.
Benzer Tezler
- Divriği-Pınargözü (Sivas), Hekimhan (Malatya), Attepe (Kayseri) ve Feke (Adana) demir cevherleşmelerindeki hematitlerin karşılaştırmalı jeokimyasal incelenmesi
Research of geochemical hematites in the iron mineralizations Divriği-Pınargözü (Sivas), Hekimhan (Malatya), Attepe (Kayseri) and Feke (Adana)
EBRU ATA
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Jeoloji MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MUSTAFA AKYILDIZ
- Akdağ (Divriği-Sivas) demir yatağının oluşumunun mineralojik, jeokimyasal ve izotopik bulgular yardımıyla incelenmesi
Mineralogical, geochemical and isotopic investigation of Akdağ (Divriği-Sivas)iron deposit
ECE VAROL
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Jeoloji MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TANER ÜNLÜ
- Ekinbaşı (Divriği-Sivas) demir cevherleşmesinin rezerv hesaplamaları
Reserve calculation of Ekinbaşı (Divriği-Sivas) iron ore deposit
AYDIN KARATEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Maden Mühendisliği ve MadencilikCumhuriyet ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SALİH YÜKSEK
- Divriği bölgesi skarn tipi demir yatağının jeolojisi, jeokimyası ve skarnlaşma süreçleri
Geology, geochemistry and skarnization processes of skarn type iron deposit in Divriği
ERKAN YILMAZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Jeoloji MühendisliğiNiğde ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İLKAY KUŞCU
- Elkondu (Çetinkaya, Kangal-Sivas) demir yatağının oluşumunun incelenmesi
Investigations on the formation of the elkondu iron deposit (Çetinkaya, Kangal-Sivas)
BÜLENT ATEŞÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Jeoloji MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TANER ÜNLÜ