Geri Dön

Türkiye doğal gaz piyasasının gelişimi ve doğal gaz tüketimini etkileyen faktörler

The development of turkish natural gas market and the factors of affecting natural gas consumption

  1. Tez No: 892178
  2. Yazar: HASAN GÜRHAN KAYA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SAİT ÖZTÜRK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 132

Özet

Günümüzde enerji kaynaklarının sürdürülebilirliği, artan enerji talebi ve yenilenebilir enerji kaynaklarının yetersiz kalması, enerji kaynaklarına olan ilgiyi dünya genelinde arttırmaktadır. Bu bakımdan doğal gaz piyasası; üretimdeki temel girdi faktörlerinden biri olması, toplumların gereksinimleri, devletlerin stratejik yatırımları, yanma açısından verimliliği ve düşük karbon salınımı gibi çevresel faktörler ile birlikte düşünüldüğünde enerji sektörünün önemli bir bileşeni olarak karşımıza çıkmaktadır. Son yıllarda emtia fiyatlarının yükselişi, pandemi krizi etkisiyle artan enerji girdi maliyetleri ve küresel ısınma sorunlarının enerji sektörünü ön plana çıkardığı dönemde doğal gaz sektörünün Türkiye'de gelişimi tarihî bir perspektif ile literatüre kazandırılmıştır. Bu araştırma; Türkiye'de, doğal gaz piyasasının gelişimini, doğal gaz tüketiminin bölgesel bazda değerlendirilmesini ve doğal gaz tüketimini etkileyen faktörleri incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma aynı zamanda Dünya'da ve Türkiye'de enerji kaynakları, doğal gaz kaynakları, doğal gaz tüketim eğilimleri ve piyasa yapısı üzerinden doğal gaz tüketimi ile tüketimi etkileyen faktörler arasında analiz yaparak bir değerlendirme sunmayı hedeflemektedir. Bu doğrultuda Türkiye'de doğal gaz tüketimini etkileyen faktörlerden iktisadi büyüme, nüfus artış hızı, sıcaklık derecesi ve yağış miktarı değişkenleri bağımsız değişkenler; toplam doğal gaz tüketimi bağımlı değişken olmak üzere zaman serisi yöntemi uygulanmıştır. Dönem olarak 1976-2022 yıllarını referans alan çalışmada doğal gaz tüketimi ile büyüme, nüfus artışı ve yağış arasında pozitif bir ilişki, sıcaklık ile negatif bir ilişki tespit edilmiştir. Bu dört bağımsız değişkenden Türkiye'de doğal gaz tüketimini en çok etkileyen unsurun iktisadi büyüme olduğu saptanmıştır. Ardından nüfus artış hızı, sıcaklık derecesi ve yağış miktarı olarak sıralanmaktadır.

Özet (Çeviri)

The sustainability of energy resources today, coupled with increasing energy demand and the inadequacy of renewable energy sources, is increasing global interest in energy resources. In this regard, the natural gas market emerges as an important component of the energy sector, considering its role as a key input factor in production, societal needs, strategic investments of states, efficiency in combustion, and environmental factors such as low carbon emissions. In recent years, the rise in commodity prices, the increase in energy input costs due to the pandemic crisis, and the persistence of global warming issues have kept the energy sector in the spotlight. Against this backdrop, the development of the natural gas sector in Turkey has been documented in the literature from a historical perspective. This research aims to examine the development of the natural gas market in Turkey, evaluate natural gas consumption on a regional basis, and analyze the factors influencing natural gas consumption. Additionally, the study intends to provide an evaluation by analyzing natural gas consumption trends, market structures, energy resources, natural gas reserves, and factors affecting consumption both globally and in Turkey. In this context, a time series method has been applied, with economic growth, population growth rate, temperature, and precipitation as independent variables, and total natural gas consumption as the dependent variable, to analyze the factors influencing natural gas consumption in Turkey. The study, referencing the period between 1976 and 2022, has identified a positive relationship between natural gas consumption and economic growth, population growth, and precipitation, while a negative relationship has been observed between natural gas consumption and temperature. The study has determined that economic growth is the most influential factor on natural gas consumption in Turkey among these four independent variables. Following economic growth, population growth rate, temperature, and precipitation are listed in descending order of impact on natural gas consumption.

Benzer Tezler

  1. Uluslararası doğal gaz piyasasının ekonomik analizi, Türkiye'deki gelişimi ve Eskişehir uygulaması

    Economic analysis of natural gas market and its development in Turkey and its application in Eskişehir

    HÜSEYİN NACİ BAYRAÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    EkonomiAnadolu Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. S. RIDVAN KARLUK

  2. Doğalgaz talep tahmini: Bayburt ili üzerine bir uygulama

    Natural gas demand estimation: An application for Bayburt

    GÜLDEN ŞENGÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    EkonomiAtatürk Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUAMMER YAYLALI

  3. Makroekonomik değişkenler ile enerji piyasaları arasındaki ilişkinin keşfi: Türkiye örneği

    Exploration of the relationship between energy markets and macroeconomic variables: The case of Turkey

    SALİH PARMAKSIZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    EkonometriSüleyman Demirel Üniversitesi

    Bankacılık ve Finans Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OZAN ÖZDEMİR

  4. Türkiye'de 1990 sonrası enerji politikalarının (petro-gaz'ın) kamu maliyesine yansımaları

    Reflections of the energy policies (oil-gas) on the public finance after 1990 in Turkey

    ALPARSLAN UĞUR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    EnerjiCelal Bayar Üniversitesi

    Maliye Bölümü

    PROF. DR. NACİ BİROL MUTER

  5. Doğal gaz piyasasının gelişimi ve Türkiye doğal gaz piyasasının yapılanma süreci

    The development of natural gas market and the process of natural gas market in Turkey

    ARSLAN GÜNAYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    EkonomiAbant İzzet Baysal Üniversitesi

    İktisat Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. ERDOĞAN KOTİL