Batı tur Abdin'de bir geç antik çağ kalesi: Rabat kalesi
A late antique fortress in western tur Abdin: Rabat fortress
- Tez No: 893064
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BÜLENT GENÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mardin Artuklu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kültürel Çalışmalar Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 192
Özet
Rabat Kalesi, Mardin İli, Derik İlçesi, Hisaraltı Köyü'nde yer almaktadır. Kale ovaya hâkim yüksek kayalık bir tepe üzerinde inşa edilmiştir. Yaklaşık 5,57 hektarlık bir alana yayılmış olup, 1200 m uzunluğunda sur duvarları mevcuttur. Kalede 4 gözetleme kulesi, 15 burç kalıntısı bulunmaktadır. Kalenin en zayıf noktaları olan doğu-batı ve orta kısmına 3 hendek ve bu hendeklerin bitişiğine inşa edilen sur duvarları, kule ve burçlarla kalenin mukavemeti artırılmıştır. Hendeklerin uzunlukları yaklaşık 75-135 m, genişlikleri ise 5-10 m arasında değişmektedir. Kaledeki sur duvarlarının en iyi korunduğu alan 1. Hendeğin (Batı) olduğu kısımdır. 2. Hendek (Orta) birkaç burç ve kule temel kalıntısı ile sur duvar temeli dışında yıkık ve harabe haldedir. 3.Hendeğin (Doğu) olduğu alan ile kalenin kuzey ve güney kısımları keskin uçurumlardan oluştuğundan doğal sur vazifesi görünmektedir. Kalenin kuzey ve güney sur duvarları birkaç küçük sur kalıntısı dışında tamamen yıkıkve harabe durumdadır. 1. Hendekten 2. Hendeğe kadar olan alanda genel itibarıyla kaya oyma yapılar ile küçük yuvarlak ağızlı sarnıçlar yoğunluktadır. Kaledeki diğer unsurlar arasında, yapı kalıntıları, sarnıçlar, kilise ve şapel yer almaktadır. Kaleye çıkış kuzey yönde kaya oyma basamaklarla sağlanmaktadır. Kalenin batı hendeğinin yaklaşık 100 m dışında nekropol alanı yer almakta olup, burada Roma Dönemi'ne ait üç klineli oda mezarları ile arcosoliumlu mezarlar yer almaktadır. Kalede yapılan yüzey araştırmalarında; en erkeni Helenistik Döneme tarihlenen Roma, Parth/Sasani ve İslami Dönem ait olduğu belirlenen seramik parçaları tespit edilmiştir. Kalede bulunduğu beyan edilip Mardin Müzesi'ne getirilen bir grup eser arasında; en erkeni Helenistik Döneme ait, Roma, Bizans ve İslami sikkeler olduğu görülmüştür. Rabat Kalesi'nin yaklaşık 1,8 km güneydoğusunda bulunan ve Rabat Kalesi'nin aşağı şehri olarak değerlendirilen Phitur (Fıtne/Pınarcık) kenti yer almaktadır. Bu kentte; Roma Dönemi'ne ait dromoslu üç klineli kaya mezarları, yapı kalıntıları, mezar yazıtı, sütun tambur ve başlıkları ile işliklere ait büyük yuvarlak formlu değirmen taşları tespit edilmiştir. Rabat Kalesi 1866'da Taylor tarafından ilk kez ziyaret edilmiştir. Ardından 1980'de Wiessner, 1989'da Sinclair, 2006'da Comfort tarafından da ziyaret edilip belgelenmiştir. Comfort, Procopius'a dayanarak Rabat Kalesi'nin antik adı için Sifrios ve Baras olmak üzere iki olası isim önermiştir. Ve kalenin Justinianus tarafından güçlendirilen kalelerden biri olan Siphrius/Isfrios olabileceği yönünde aktarımda bulunmuştur. Kaleyi tarihlendirme konusunda Wiessner, Taylor'u izleyerek MS 6. yüzyıl'a Justinianus Dönemi'ne tarihlemiştir. Sinclair, kaleyi MS 4. yüzyıl'da inşa edilmiş olabileceğini aktarmıştır. Comfort da kaleyi MS 6. yüzyıl'a tarihlendirir ve sarnıçlar gibi bazı öğelerin daha erken bir iskana işaret ettiğini vurgulamıştır. Rabat Kalesi özellikle Sinclair'in Constantia (Viranşehir) ve Amida (Diyarbakır) arasındaki güzergâhı korumak için inşa edilen Geç Roma Dönemi'ne ait bir kale olduğuna dair yorum çok önemlidir.
Özet (Çeviri)
Rabat Castle is located in Hisaraltı Village of Derik District, Mardin Province. The castle was built on a high rocky hill overlooking the plain. It is spread over an area of approximately 5.57 hectares and has 1200 m long city walls. There are 4 watchtowers and 15 bastion remains in the castle. The strength of the castle was increased with 3 ditches in the east-west and central parts of the castle, which are the weakest points of the castle, and the fortification walls, towers and bastions built adjacent to these ditches. The lengths of the ditches vary between 75-135 m in length and 5-10 m in width. The best-preserved area of the fortification walls in the castle is the 1st Ditch (West). Trench 2 (Middle) is in ruins except for the remains of a few bastions and tower foundations and the foundation of the fortification wall. The 3rd Ditch (East) and the northern and southern parts of the castle are formed by sharp cliffs and appear to be natural fortifications. north and south fortification walls of the fortress are completely destroyed and ruined except for a few small remains of fortifications. The area from Trench 1 to Trench 2 is dominated by rock-carved structures and small round-mouthed cisterns. Other elements of the fortress include the remains of buildings, cisterns, a church and a chapel. The ascent to the castle is provided by rock-carved steps in the north direction. There is a necropolis area about 100 m outside the western ditch of the castle, and there are three-clinic chamber tombs and arcosolium tombs belonging to the Roman Period. During the surveys carried out in the fortress; sherds of Roman, Parthian/Sasanian and Islamic Period ceramics, the earliest of which dates to the Hellenistic Period, were found. Among a group of artefacts reported to have been found in the citadel and brought to the Mardin Museum; Roman, Byzantine and Islamic coins; the earliest of which belong to the Hellenistic Period; were found. Approximately 1.8 km southeast of Rabat Fortress is the city of Phitur (Fıtne/Pınarcık), which is considered to be the lower city of Rabat Fortress. In this city; three-clinical rock tombs with dromos, building remains, grave inscriptions, column drums and capitals, and large round shaped millstones belonging to workshops belonging to the Roman Period were found. Rabat Fortress was first visited by Taylor in 1866. It was subsequently visited and documented by Wiessner in 1980, Sinclair in 1989, and Comfort in 2006. Comfort, based on Procopius, suggested two possible names for the ancient name of Rabat Fortress, Sifrios and Baras. He also suggested that the fortress may have been Siphrius/Isfrios, one of the fortresses fortified by Justinian. Wiessner, following Taylor in dating the castle, dates it to the 6th century AD during the reign of Justinian. Sinclair reported that the castle may have been built in the 4th century AD. Comfort also dates the fortress to the 6th century AD and emphasises that some elements such as cisterns indicate an earlier occupation. Of particular importance is Sinclair's interpretation of Rabat Castle as a Late Roman fortress built to protect the route between Constantia (Viranşehir) and Amida (Diyarbakır).
Benzer Tezler
- Mardin merkez'de sivil mimari süslemelerinde tipolojik çözümleme
Başlık çevirisi yok
SENEM KAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
El SanatlarıMarmara ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. EROL ETİ
- Siyasal iletişimde şarkı kullanımı: 2019 yerel seçimlerinde AK Parti örneği
The use of songs in political communication: The case of AK Parti in 2019 local elections
HAKAN SİPAHİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İletişim BilimleriGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜN GÜVENLİ
- Cumhuriyet Dönemi Türk resminde insan figürü
Republican Period Turkish paintting of the human figure
MEHMET GÖKTEPE
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2018
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. AYDIN AYAN