Geri Dön

Genç yetişkin bireylerin evrim teorisine yönelik tutumlarının, dindarlık, dini kimlik, din-evrim arasında algılanan çatışma ve evrim bilgisi ile ilişkisi

The relationship between young adults' attitudes towards evolutionary theory and religiosity, religious identity, perceived conflict between religion and evolution, and knowledge of evolution

  1. Tez No: 894096
  2. Yazar: OĞUZHAN AVAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HASAN KAYIKLIK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Evrim Teorisi, Din-Evrim Arasında Algılanan Çatışma, Dindarlık, Dinî Kimlik, Evrim Bilgisi, Theory of Evolution, Perceived Conflict between Religion and Evolution, Religiosity, Religious Identity, Knowledge of Evolution
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Din Psikolojisi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 179

Özet

Evrim teorisi birçok ülkede olduğu gibi Türkiye'de de din ile ilişkisi açısından tartışmalıdır. Bireylerin, evrim ve din ile olan ilişkisi, evrim teorisine yönelik tutumları farklılaştırmaktadır. Bu sebeple evrim teorisine yönelik tutumları din psikolojisi açısından araştırmak bu araştırmanın amacıdır. Araştırma genç yetişkin 720 birey üzerinde yapılmıştır. Katılıımcıların 479'u kadın, 241'i erkektir. Katılımcıların 630'u kendisini“Müslüman”olarak tanımlamış, 90'ı ise Müslüman olmadığını ifade etmiştir. Araştırma verileri,“Evrim Teoirisi Ölçeği”,“ Dindarlık Ölçeği”,“ Dinî Kimlik Ölçeği”,“Evrim Bilgi Testi”,“Din-Evrim Arasında Algılanan Çatışma Ölçeği”ve ek sorular ile toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; evrim teorisini kabul etme bağımlı değişkeni ile din-evrim arasında algılanan çatışma, dindarlık ve dinî kimlik bağımsız değişkenleri arasında negatif yönde anlamlı ilişki vardır. Evrim teorisini kabul etme ile evrim bilgisi arasında ise pozitif yönlü anlamlı ilişki vardır. Aracılık analizine göre; evrim teorisini kabul etme ile dindarlık, dinî kimlik, evrim bilgisi arasındaki ilişkiye, din-evrim arasında algılanan çatışma etki etmektedir. Eğitim düzeyine göre, lisansüstü düzeydeki bireyler, lisans ve altı düzeydeki bireylere göre evrim teorisini daha yüksek düzeyde kabul etmekte ve evrimi daha yüksek düzeyde bilmektedir. Ayrıca katılmcıların %76,77'si evrim üzerine resmi ders almamışlardır. Katılımcıların, %36,53'ü evrim teorisini kabul etmekte, %32,64'ü reddetmekte, %30,83'ü ise kararsız olduğunu belirtmiştir. Katılımcıların %53,33'ü evrim teorisi ile İslam dininin çeliştiğini belirtirken, %25,97'si ise çelişmediğini belirtmektedir. Katılımcıların %31,71'i evrim teorisinin Tanrı'nın varlığı ile çeliştiğini belirtirken, %46,45'i çelişmediğini belirtmiştir. Katılımcılara, evrim teorisinin Kur'an'da doğrulanması ya da yanlışlanması konusunda bir bilgi yer alıp almadığı sorusu yöneltilmiş ve %46,3'lük bir oranla en fazla“bilmiyorum”cevabını verdikleri tespit edilmiştir. Katılımcılardan evrim bilgilerini puanlanmaları istendiğinde (1=bilgim yok, 10=çok iyi biliyorum) 4,86 ortalama ile yetersiz bilgiye; İslam dini hakkındaki bilgilerini puanlamaları istendiğinde (1=bilgim yok, 10=çok iyi biliyorum) ise 6,66 ortalama ile orta düzeyde bilgiye sahip oldukları tespit edilmiştir. Elde edilen bulgulardan, katılımcıların; evrim teorisi, İslam dini, evrim ve İslam dini arasındaki ilişki, evrim teorisi ile Kur'an ilişkisi gibi konularda yeterli düzeyde bilgi sahibi olmadıkları ve bu durumun farkında oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Buna rağmen katılımcıların %69'u evrim teorisini kabul ya da ret yönünde fikir belirtirken %31'i kararsız olduğunu belirtmiştir. Bu verilerden yola çıkarak evrim teorisine yönelik tutumlar üzerinde, bilgiden ziyade duyguların etkili olduğu söylenebilir. Sonuç olarak evrim teorisininin kabul ya da reddedilmesi dindarlık, dinî kimlik, evrim bilgisi ve din-evrim arasında algılanan çatışma ile ilişkilidir. Ancak din-evrim arasında bir çatışma olduğu algısının kabul/ret anlayışı üzerinde belirleyici değişken olarak ön plana çıktığı söylenebilir.

Özet (Çeviri)

The theory of evolution is controversial in Turkey, as in many other countries, in terms of its relationship with religion. The relationship between evolution and religion differentiates attitudes towards evolution theory. Therefore, the aim of this study is to investigate the psychological foundations of attitudes towards the theory of evolution. The study was conducted on 720 young adults. 479 of the participants were female and 241 were male. All participants were born in a Muslim family, 630 of the participants stated that they were Muslim and 90 of the participants stated that they were not Muslim. The research data were collected with the“Evolution Theory Scale”,“Religiosity Scale”,“Religious Identity Scale”,“Evolution Knowledge Test”,“Perceived Conflict Between Religion and Evolution Scale”and additional questionnaire questions. According to the findings of the study, there is a significant negative relationship between acceptance of the theory of evolution and religiosity, religious identity, and perceived conflict between religion and evolution. There is a significant positive relationship between acceptance of the theory of evolution and knowledge of evolution. On the other hand, the relationship between acceptance of the theory of evolution and religiosity, religious identity, and knowledge of evolution is affected by the perceived conflict between religion and evolution. According to the level of education, individuals at the graduate level accept the theory of evolution at a higher level and know evolution at a higher level than individuals at the undergraduate level and below. Also, 76,77% of the participants have not taken formal courses on evolution. 36.53% of the participants accepted the theory of evolution, 32.64% rejected it, and 30.83% were undecided. While 53.33% of the participants stated that the theory of evolution and Islam contradict, 25.97% stated that they do not. While 31.71% of the participants stated that the theory of evolution contradicts the existence of God, 46.45% stated that it does not. The participants answered“I don't know”in the first place with %... regarding the confirmation or falsification of the theory of evolution in the Qur'an. When asked to rate their knowledge of evolution (1=no knowledge, 10=very good knowledge), the participants indicated that their knowledge was insufficient with an average of 4.86. When participants were asked about their perceived level of knowledge about Islam (1=no knowledge, 10=very good knowledge), they indicated that they had a moderate level of knowledge with an average of 6.66. From the findings obtained, the participants' knowledge about the theory of evolution, their level of knowledge about the Islamic religion, their level of knowledge about the relationship between evolution and the Islamic religion, and their level of knowledge about the relationship between the theory of evolution and the Qur'an are not sufficient. Participants are also aware of this situation. Despite this, 69% of the participants stated that they either accepted or rejected the theory of evolution, while 31% were undecided. This result led to the conclusion that emotions rather than knowledge come to the fore in attitudes towards the theory of evolution. In conclusion, although attitudes towards the theory of evolution are related to many variables, the perceived conflict between religion and evolution is a determinant of attitudes towards the theory of evolution. This conflict is emotion-based.

Benzer Tezler

  1. Disrupting factors in Cameroonian families: A focus on polygyny practice of contemporary Bamun people

    Kamerunlu aileleri yıkan faktörler: Çağdaş Bamunların çok eşlilik uygulamalarına odaklanma

    ROUKAYA MEFIRE NJOYA

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    SosyolojiSelçuk Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZLEM ALTUNSU SÖNMEZ

  2. Music non-literate virtuosi: the 'Alaylı' metal band performer

    Nota okuyamayan virtüyözler: 'Alaylı' metal grubu icracısı

    HALE FULYA SOĞANCI

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Müzik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CAN KARADOĞAN

  3. Genç yetişkin bireylerin ayrılma bireyleşme düzeyi ile toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi

    Examining the separation individuation level of young adults and their attitudes towards gender roles in terms of different variables

    HİCRET ÇİFTÇİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EGEMEN HANIMOĞLU

  4. Genç yetişkin bireylerin anne-babalarıyla kurdukları ilişki örüntüsünün romantik ilişkilerindeki kaygı ve kaçınma düzeylerini yordama gücü

    The predictive power of determining the level of anxiety and avoidance in the romantic relationship of the relationship pattern that young adult individuals build with their parents

    CEREN AKDAĞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    PsikolojiMarmara Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİL EKŞİ

  5. Genç yetişkin bireylerin vücut algısı ve sosyal görünüş kaygısının cinsel doyuma etkisinin incelenmesi

    Examination of the effects of body perception and social appearance anxiety on sexual satisfaction of young adult individuals

    ÇAĞRI KARA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    PsikolojiÜsküdar Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EYLEM ÖZTEN