Türkiye'de faaliyet gösteren katılım bankaları için alternatif bir finansal model önerisi
An alternative financial model proposal for Islamic banks operating in Turkey
- Tez No: 894601
- Danışmanlar: PROF. DR. SİBEL KARĞIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bankacılık, Banking
- Anahtar Kelimeler: Kredi Kartı, Katılım Bankacılığı, İslami Kredi Kart Modeli, Murabaha Tabanlı Kredi Kartı, Pazar Odaklı Murabaha Temelli Kredi Kartı, İçerik Analizi, Credit Card, Participation Banking, Islamic Credit Card Model, Murabaha Based Credit Card, Market Oriented Murabaha Based Credit Card
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Manisa Celal Bayar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Muhasebe Finansman Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
İslami bankacılık, dünya ekonomisinde alternatif bir bankacılık sistemi olduğu için pek çok kesimin ilgisini çekmektedir. Ülkemizde ise bilinen ismiyle katılım bankacılığı faizsiz bankacılık hizmetleri prensibiyle yola çıkan ve İslami kurallara uygun olarak finansal ürünler sunan bir bankacılık sistemidir. Katılım bankalarının bankacılık sektöründeki toplam payı Ocak 2024 itibariyle %8,7'dir. Sektörde var olan pazar payını artırabilmesi ve konvansiyonel bankalarla rekabet edebilmesi için çeşitli alanlarda gelişim göstermesi gerekmektedir. Bu çerçevede müşteri portföyünü genişletecek yeni ürünler sunabilmesi son derece önemlidir. Aynı zamanda bu ürünlerin İslami esaslara uygun olarak tasarlanması ve konvansiyonel bankalarla rekabet edebilecek güce sahip özelliklerde olması gerekmektedir. Dünyada ve ülkemizde yaygın bir şekilde kullanılan kredi kartı bu çalışmanın diğer ana başlığını oluşturmaktadır. Konvansiyonel bankacılık sisteminde kredi kartı modern ve pratik bir ödeme aracı olarak işlev görmektedir. Aynı zamanda kredi kartı, kısa vadeli faizsiz kredi sağlayan bir enstrümandır. İslami bankalar, geleneksel kredi kartı ile benzer özellikler taşıyan ancak İslami prensiplere uygun olarak işleyen kredi kartı hizmeti verebilmek için alternatif ve uygulanabilir yöntemler aramaktadır. İslami kredi kartı piyasasının gelişimi, İslam ekonomisi ve finansman yaklaşımının piyasada kabulünü ve güvenini ifade etmektedir. İslami kredi kartlarının kullanımı ve yaygınlaşması, katılım bankalarının gelişmesi ve büyümesine kuşkusuz katkı sağlayacaktır. Hem İslami ilkelere uygun hem de konvansiyonel bankalarla rekabet edebilecek pazar odaklı murabaha tabanlı kredi kartı modelinin uygulamaya kazandırılması bu araştırmanın önemli hedeflerinden biridir. Bu hedef çerçevesinde çalışmanın temel amacı Z kuşağına (üniversite öğrencilerine) hitap edebilecek pazar odaklı murabaha tabanlı bir kredi kart model önerisi sunmaktır. Bu amaç doğrultusunda araştırmada nitel yöntem kullanılmıştır. Türkiye'de faaliyet gösteren katılım bankalarında çalışan ve alanında en az 5 yıl iş tecrübesi bulunan toplam 24 meslek uzmanıyla yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilerin kodlanması ve analizi sürecinde MAXQDA nitel analiz programı kullanılmıştır. Sonuç olarak 4 önemli tema üzerinden konu detaylı olarak değerlendirilmiş ve katılımcıların konuya dair bakış açıları sunulmuştur. Bu temalar şu şekildedir: Katılım bankalarının işleyişi, katılım bankacılığında görülen mevcut problemler, müşterilerin İslami bankacılığı tercih nedenleri ve önerilen modele ilişkin deneyimler. Elde edilen bulgular ışığında literatüre yeni bir kavram olarak katkı sağlayacak Pazar odaklı murabaha tabanlı kredi kart model önerisi sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Islamic banking attracts the attention of many segments because it is an alternative banking system in the world economy. Participation banking, as it is known in our country, is a banking system that starts with the principle of interest-free banking services and offers financial products in accordance with Islamic rules. The total share of participation banks in the banking sector is 8.7% as of January 2024. It needs to be improved in various areas in order to increase its market share in the sector and compete with conventional banks. In this context, it is extremely important to be able to offer new products that will expand the customer portfolio. At the same time, these products must be designed in accordance with Islamic principles and have the ability to compete with conventional banks. Credit cards, which are widely used in the world and in our country, constitute the other main topic of this study. In the conventional banking system, credit card functions as a modern and practical payment tool. At the same time, a credit card is an instrument that provides short-term interest-free loans. Islamic banks are looking for alternative and feasible methods to provide credit card services that have similar features to traditional credit cards but operate in accordance with Islamic principles. The development of the Islamic credit card market indicates the acceptance and trust of the Islamic economics and financing approach in the market. The use and proliferation of Islamic credit cards will undoubtedly contribute to the development and growth of participation banks. One of the important goals of this research is to introduce a market-oriented Murabaha-based credit card model that is both in line with Islamic principles and can compete with conventional banks. The main purpose of working within the framework of this target is to propose a market-oriented Murabaha-based credit card model that can appeal to Generation Z (university students). For this purpose, qualitative method was used in the research. Semi-structured interviews were conducted with a total of 24 professional experts who work in participation banks operating in Turkey and have at least 5 years of work experience in their field. MAXQDA qualitative analysis program was used in the coding and analysis process of the obtained data. As a result, the subject was evaluated in detail through 4 important themes and the participants' perspectives on the subject were presented. These themes are as follows: Operation of participation banks; Current problems in participation banking; customers' reasons for choosing Islamic banking and their experiences with the proposed model. In the light of the findings, a market-oriented murabaha-based credit card model proposal that will contribute to the literature as a new concept is presented.
Benzer Tezler
- Faizsiz finans sistemi kapsamında katılım bankacılığının finansal performans analizi: Promethee yöntemi ile Türkiye uygulaması
Financial performance analysis of participation banking within the scope of the interest free finance system: Implementation in Turkey with the promethee method
KEMAL ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
BankacılıkNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiBankacılık ve Finans Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OĞUZ SAYGIN
- Katılım bankalarında finansal tablolar ve analizi
Financial statements and analysis in participation banks
MURAT TARHAN
- Risk yönetimi ve finansal performans ilişkisi: Türkiye'de faaliyet gösteren katılım bankalarında bir araştırma
Risk management and financial performance relationship: A research in participation banks operating in Turkey
MEHMET ZAHİD KÜLÜNKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BankacılıkNecmettin Erbakan Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAİF PARLAKKAYA
- Murabaha işlemlerinin TFRS ve İslami finansal kuruluşlar muhasebe standartları kapsamında değerlendirilmesi: Albaraka Türk örneği
Evaluation of murabaha transactions within the scope of TFRS and accounting standards of islamic financial institutions: Albaraka Türk case
TÜRKAN AYDOĞMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BankacılıkSivas Cumhuriyet ÜniversitesiMuhasebe ve Finansman Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAKUP ÜLKER
- Financial stability and credit risk management of Turkish participation banks
Türkiye'deki katılım bankalarının finansal istikrarı ve kredi risk yönetimi
İNAN GİDİŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
BankacılıkAnkara Sosyal Bilimler Üniversitesiİslam Ekonomisi ve Finansı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP BURCU UĞUR