Geri Dön

Türkiye'de finansal kısıtların firmaların vergi planlamaları üzerindeki etkisi

The effect of financial constraints on the tax planning of companies in Turkey

  1. Tez No: 894672
  2. Yazar: ÖZNUR YUVALI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HAKAN AY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Maliye, Finance
  6. Anahtar Kelimeler: Vergi Planlaması, Finansal Kısıt, Vergi Planlama Eğilimi, Vergi Planlama Araçları, Tax Planning, Financial Constraint, Tax Planning Tendency, Tax Planning Tools
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Maliye Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 327

Özet

Mükelleflerin vergiye yönelik gösterdiği tepkilerden biri olarak kabul edilen vergi planlaması, günümüzde oldukça kapsamlı bir alana sahiptir. Gerek mükelleflerin vergi yüklerini azaltmak için yapmış olduğu işlemler gerekse devletlerin vergi gelirlerini etkin bir şekilde toplamak için yapmış olduğu işlemler vergi planlamasının bir parçasını oluşturmaktadır. Buna karşın vergi planlaması daha çok mükelleflerle özellikle işletmelerle özdeşleşen bir uygulama olarak bilinmektedir. Bunun temel sebeplerinden biri ise işletmelerin vergi planlamasını işletme faaliyetlerinin sürdürülmesinde stratejik bir araç olarak kullanmasıdır. Şöyle ki, işletmeler, vergi planlaması yoluyla hem yasal haklarını kullanıp vergi yükünü ve vergi maliyetlerini azaltmakta hem vergi risklerini ortadan kaldırmakta hem de kendilerine bir iç finansman kaynağı oluşturmaktadır. Dolayısıyla işletmeler vergi planlamasını sadece vergi yüklerini azaltmak veya vergiden kaçınmak için yapmamaktadır. İşletmelerin vergi planlaması yapmasında ekonomik, sosyal, kültürel ve vergi mevzuatı kaynaklı pek çok etken bulunmaktadır. Bu etkenlerden birini de finansal kısıtlar oluşturmaktadır. Finansal kısıtlar, işletmelerin ihtiyaç duyduğu finansman kaynağını bulamaması ya da bu kaynağın çok maliyetli olması durumunda söz konusu olmaktadır. Özellikle kredi kısıtlaması yaşayan, dış fonlara erişimi sınırlı olan işletmelerin kendilerine bir iç fon oluşturmak amacıyla vergi planlamasına yönelmesi beklenmektedir. Bu çalışmanın amacı Türkiye'de finansal kısıtların firmaların vergi planlama davranışları üzerindeki etkisini analiz etmektir. Yarı yapılandırılmış görüşme yönteminin tercih edildiği çalışmada toplam 35 firma ile görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen verilerle firmaların vergi planlamasına bakış açısı, vergi planlaması yapma nedenleri, vergi planlamasında kullandıkları araçlar ve vergi planlamasında karşılaştıkları sorunlara ilişkin nitel bir analiz ve değerlendirme yapılmıştır. Ayrıca firmaların finansal kısıt düzeyi ve vergi planlama eğilimi arasındaki ilişkinin anlamlılığını ölçmek için yapılan regresyon analizi sonuçları beklentimiz doğrultusunda pozitif ve anlamlı çıkmıştır. Son olarak firmalara ait faaliyet süresi, çalışan sayısı, yıllık ciro ve firma türü gibi değişkenler kullanılarak regresyon analizleri tekrar yapılmış ve her bir değişken için anlamlı sonuçlar elde edilmiştir.

Özet (Çeviri)

Tax planning, which may be regarded as one of the reactions of taxpayers to taxes, has become a highly comprehensive field of study. The transactions undertaken by taxpayers with the objective of reducing their tax liabilities, as well as those conducted by states with the aim of optimising the collection of tax revenues, represent a constituent element of tax planning. Conversely, tax planning is a practice that is more closely associated with taxpayers, particularly businesses. One of the principal reasons for this is that businesses utilise tax planning as a strategic instrument to facilitate the continuity of their business activities. In essence, businesses employ legal rights and tax planning to reduce their tax burden and costs, mitigate tax risks, and establish a source of internal financing. Tax planning for businesses is not solely driven by the objective of reducing tax burdens or avoiding taxes. Instead, it is shaped by a multitude of factors, including economic, social, cultural, and tax legislative considerations. Financial constraints represent one such factor. Financial constraints may be defined as occurring when businesses are unable to obtain a suitable source of finance or when the costs associated with that source are prohibitively high. It is anticipated that businesses experiencing credit constraints and restricted access to external funding will pursue tax planning strategies to establish an internal fund. The objective of this study is to examine the influence of financial constraints on the tax planning behaviours of companies in Turkey. In the study employing the semi-structured interview method, 35 companies were interviewed in total. A qualitative analysis and evaluation was conducted on the data obtained, focusing on the companies' approach to tax planning, the reasons for tax planning, the methods used in tax planning, and the challenges encountered in tax planning. Furthermore, the regression analysis yielded positive and significant results, aligning with our expectations, in measuring the relationship between the financial constraint level of the companies and their tax planning tendencies. Finally, regression analyses were conducted again using additional variables, including the activity period of the companies, the number of employees, annual turnover, and company type. This resulted in significant findings for each variable.

Benzer Tezler

  1. Finansal kısıtların yatırımlar üzerindeki etkisi: Türkiye imalat sanayii üzerine bir uygulama

    Effect of financial constraints on invsetment: The case of Turkish manufacturing industry

    AYSUN ÖZEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    EkonomiErciyes Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EKREM ERDEM

  2. Müşteri tarafından algılanan marka değeri ve bankacılık sektöründe bir pilot araştırma

    The brand equity perception from clients and a sample search in Turkish banking sector

    ANIL GÖKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    BankacılıkGalatasaray Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ULUN AKTURAN

  3. Türkiye'de parasal aktarım kanallarının işleyişi: Bilanço kanalı

    The monetary transmission mechanism in Turkey: Balance sheet channel

    SELÇUK GÜL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    EkonomiYıldız Teknik Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN TAŞTAN

  4. Sales forecasting in fashion retail industry with classical and machine learning methods

    Moda perakendesi sektöründe klasik ve makine öğrenmesi metodları ile satış tahmini

    HANİFE IŞIK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    Ekonomiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Ekonomi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TOLGA YURET

  5. Türkiye'de ihracat yapan KOBİ'lerin ortaklık ve sermaye yapılarının ihracat performansına etkisi

    The effect of ownership and capital structure on export performance of Turkish exporting SME's

    İLYAS ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    İşletmeGalatasaray Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. VOLKAN DEMİR