Erzurum kent merkezindeki medreselerin işlevsellik analizi
Functionality analysis of madrases in Erzurum city center
- Tez No: 894807
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATİH SEMERCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Erzurum, Medrese Mimarisi, Mekan Dizimi, İşlevsellik Analizi, Tarihi Yapıların Yeniden İşlevlendirilmesi, Erzurum, Madrasa Architecture, Space Syntax, Functionality Analysis, Re-functioning of Historical Buildings
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Tarihi yapılar zaman içerisinde ekonomik, sosyal, kültürel ya da teknolojik sebeplerle işlevlerini kaybedebilirler. İşlevini kaybeden tarihi yapılar maruz kaldıkları olumsuz etkenler sonucunda kullanılamaz hale gelebilir hatta çoğu tarihi yapı yok olabilir. Bu yapıların korunmasını sağlamak ve yok olmasını engellemek adına yapılar yeniden işlevlendirilirler. Yeni ihtiyaçlar doğrultusunda çağdaş uyarlamalara giden diğer bir anıtsal yapı türü de medreselerdir. Türklerin İslamiyet'ten sonra geliştirdiği en önemli yapılar medreselerdir. Medrese yapılarının en önemli örnekleri Erzurum'da bulunmaktadır. Çoğunluğu İlhanlı dönemi eserleri olan Erzurum kent merkezinde yer alan tarihi işlevini kaybedip yeniden işlevlendirilen dört medrese örnek olarak seçilmiştir. Bu medreselerin güncel işlevleri analiz edilip medreselere yüklenen yeni işlevlerin etkilerini irdelemek amaçlanmıştır. Bu amaçla yapılan tez çalışması dört ana bölümden meydan gelmektedir. Tez çalışmasının birinci bölümünde çalışma konumuz ile ilgili genel bilgiler verilmiştir. Tezin bu bölümünde çalışmanın amacı, önemi, kapsamı, yöntemi ve konu ile ilgili kaynak araştırması yer almaktadır. Araştırmanın ikinci bölümünde ise, tanımlamalara ve kavramlara yer verilip tezin kavramsal çerçevesi oluşturulmuştur. Bu anlamda tarihi yapılarda koruma ve yeniden işlevlendirme kavramı, medreseler ve medrese mimarisinin gelişimi detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Araştırmanın üçüncü bölümünde ise alan çalışmasına yer verilmiştir. Erzurum kentinin genel özellikleri, tarihsel ve mekansal gelişimi, Erzurum kent merkezinde bulunan tarihi yapılar anlatılmış ve çalışma kapsamında işlevini kaybetmiş olup yeniden işlevlendirilen Erzurum kent merkezinde bulunan Çifte Minareli Medrese, Yakutiye Medresesi, Ahmediye Medresesi ve Kurşunlu Medresesi seçilmiş örnekler olarak çalışılmıştır. Bu yapıların tarihi ve mimari özellikleri detaylıca anlatılmıştır. Yapıların yüklendikleri güncel işlevler mimari plan şemaları ve görseller üzerinden yapılan mekansal okumalarla birlikte mevcut durum analizi yöntemi ve mekan dizimi yöntemi ile birlikte detaylıca çalışılmıştır. Mimari plan şemaları ve görseller üzerinden yapılan güncel mimari analiz yöntemi ile medreselerin mevcut durumlarının mekansal, yapısal ve çevresel değerlendirmeleri ele alınıp analiz edilmiştir. Mekan dizimi yöntemi ile de Depht Map programı üzerinden seçilen medreselerin kat planları analiz edilerek alandaki hareketlilik, derinlik, bütünleşme grafikleri oluşturulmuştur. Araştırmanın son bölümünde ise yapılan analizler sonucunda elde edilen bulgular doğrultusunda sonuç ve önerilere yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
Historical buildings may lose their functions over time due to economic, social, cultural or technological reasons. Historical buildings that lose their functions may become unusable as a result of the negative factors they are exposed to, and many historical buildings may even disappear. In order to ensure the protection of these structures and prevent their destruction, the structures are re-functioned. Another type of monumental building that undergoes contemporary adaptations in line with new needs is madrasahs. The most important structures developed by the Turks after Islam are madrasahs. The most important examples of madrasah structures are in Erzurum. Four madrasahs, most of which are works of the Ilkhanid Period, located in Erzurum City Center, which lost their historical function and were refunctioned, were selected as examples. It is aimed to analyze the current functions of these madrasahs and to examine the effects of the new functions assigned to the madrasahs. The thesis study conducted for this purpose consists of four main parts. In the first part of the thesis, general information about our study subject is given. This section of the thesis includes the purpose, importance, scope, method and source research of the study. In the second part of the research, definitions and concepts were included and the conceptual framework of the thesis was created. In this sense, the concept of preservation and re-functioning of historical buildings, madrasahs and the development of madrasah architecture are discussed in detail. In the third part of the research, field study is included. The general characteristics of Erzurum City, its historical and spatial development, the historical buildings in Erzurum city center are explained, and within the scope of the study, Çifte Minareli Madrasah, Yakutiye Madrasah, Ahmediye Madrasah and Kurşunlu Madrasah, located in Erzurum city center, which lost its function and was re-functioned, were studied as selected examples. The historical and architectural features of these buildings are explained in detail. The current functions of the buildings have been studied in detail using the current situation analysis method and space syntax method, along with spatial readings made on architectural plan diagrams and visuals. With the current architectural analysis method based on architectural plans and visuals, the spatial, structural and environmental evaluations of the current situations of the madrasahs were discussed and analyzed. With the spatial alignment method, the floor plans of the madrasahs selected through the Depht Map program were analyzed and graphs of mobility, depth and integration in the area were created. In the last part of the research, conclusions and suggestions are given in line with the findings obtained as a result of the analysis.
Benzer Tezler
- Erzurum kent merkezindeki bazı tarihi yapı ve çevreleri üzerine görsel etki değerlendirmesi
Visual impact assessment of some historical buildings and environments in Erzurum city centre
ZEYNEP RABİYE BOZHÜYÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Peyzaj MimarlığıAtatürk ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. YAHYA BULUT
- Erzurum kent merkezindeki gizli buzlanma risk düzeyinin belirlenmesi ve akıllı ulaşım sistemleri
Determination of black ice risk level in Erzurum city center and intelligent transportation systems
ERTUĞRUL GÜNEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
CoğrafyaSakarya ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET FATİH DÖKER
- Erzurum kenti örneğinde kent merkezindeki önemli caddelerin gürültü değişimlerinin belirlenmesi ve önleme çalışmaları
Determination and prevention of noise changes of important streets in the city center in the case of the city of Erzurum
OĞUZHAN DİKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Peyzaj MimarlığıAtatürk ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERKAN ÖZER
- Erzurum il merkezinde katı atık verilerinin değerlendirilmesi katı atık toplama ve taşıma optimizasyonu
Başlık çevirisi yok
FİKRET BÜYÜKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Çevre MühendisliğiAtatürk ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ORHAN ÖZBAY
- Kordon bazlı trafik tıkanıklık fiyatlandırılmasına örnek bir uygulama: Erzurum, Cumhuriyet Caddesi
A sample scheme of cordon-based congestion charge: Erzurum, Cumhuri̇yet Street
HARUN COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TrafikErzurum Teknik Üniversitesiİnşaat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED YASİN ÇODUR