Yapısal Eşitlik Modellerinde aracı ve düzenleyici etkilerin modellenmesi
Modeling of mediator and moderator effects in Structural Equation Models
- Tez No: 895269
- Danışmanlar: PROF. DR. PINAR ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoistatistik, Biostatistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoistatistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Yapısal Eşitlik Modelleri (YEM), sosyal bilimlerde sıklıkla kullanılan güçlü bir analiz yöntemi olmasına rağmen, geniş örneklem gereksinimi ve model uyumunun regresyon analizlerine kıyasla daha zor değerlendirilmesi gibi nedenlerle sağlık alanında nispeten daha az tercih edilmektedir. Bununla birlikte, YEM'in sunduğu esneklik ve derinlik, bireylerin sağlığını etkileyen biyolojik, bilişsel ve sosyal bağlamsal değişkenlerin bütüncül bir şekilde ele alınmasına olanak tanır. Bu sayede, bireylerin sağlıklı bir yaşam sürdürebilmeleri için hangi alanlara odaklanılması gerektiği konusunda önemli ipuçları sağlanabilir. Özellikle sağlık alanında, örneğin obezite ve buna bağlı sağlıksız yeme tutumları gibi konuların ele alınmasında, YEM'in sunacağı katkılar değerlidir. Bu nedenle bu çalışmada YEM'de sıklıkla kullanılan iki temel modele (aracılık ve düzenleyicilik) dair uygulama örneğinin literatüre kazandırılması ve doğrusal regresyon ile gerçekleştirilen benzerleri ile karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla günümüzdeki en önemli sağlık sorunlarından biri olan obezite ile ilişkili olan sağlıksız yeme tutumlarından çöplenme ile duygu düzenleme güçlüğünün ilişkisinde psikolojik stresin aracı rolü ve duygu düzenleme güçlüğü ile çöplenme arasındaki ilişkide VKİ'nin düzenleyici rolü incelenmiştir. Model testleri yaş aralığı 17 - 62 arası olan, 303 (%68) kadın ve 141 (%32) erkek olmak üzere toplam 444 kişilik bir örneklemde gerçekleştirilmiştir. Bulgular psikolojik stresin aracı rolüne işaret ederken VKİ'nin düzenleyici rolü bulunamamıştır.
Özet (Çeviri)
Structural Equation Modeling (SEM) is a powerful analytical method frequently used in social sciences, yet it is relatively less preferred in the health scinces due to its large sample size requirements and the more challenging assessment of model fit compared to regression analyses. However, the flexibility and depth offered by SEM allow for a holistic examination of the biological, cognitive, and social contextual variables that affect individual health. In doing so, it can provide valuable insights into the areas that should be prioritized to ensure a healthy life. In particular, SEM's contributions are valuable in addressing issues such as obesity and related unhealthy eating behaviors. Therefore, this study aims to present an application example of two fundamental SEM models (mediation and moderation) and compare them with similar models conducted through linear regression. To this end, the study examines the mediating role of psychological stress in the relationship between emotional regulation difficulties and binge eating, which is associated with obesity, and the moderating role of Body Mass Index (BMI) in the relationship between emotional regulation difficulties and binge eating. The model tests were conducted with a sample of 444 individuals, aged between 17 and 62, consisting of 303 women (68%) and 141 men (32%). The findings suggest that psychological stress plays a mediating role, while the moderating role of BMI was not found.
Benzer Tezler
- Örgütsel destek ve örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişkide psikolojik sermayenin etkisi: Otel işletmelerine yönelik bir araştırma
The effect of psychological capital on relationship between organizational support and organizational identification: A research on hotel businesses
ERTUĞRUL DÜZGÜN
Doktora
Türkçe
2017
TurizmGazi ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET YEŞİLTAŞ
- Managing creativity at work:The relationships between different aspects of workplace fun and employee creativity
İş yerinde yaratıcılığı yönetmek: İşyeri eğlencesinin farklı yönleri ile çalışan yaratıcılığı arasındaki ilişkiler
WICHAKORN SEKARAWISUT
Doktora
İngilizce
2021
İşletmeMarmara Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE SERRA YURTKORU
- Kurumsal kaynak planlama sistemlerinin kullanımında etkili olan faktörlerin genişletilmiş teknoloji kabul modeli ile incelenmesi
Analysing the factors affecting enterprise resource planning systems usage via extended technology acceptance model
HALE KAŞMER ERDEM
Doktora
Türkçe
2011
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL HAKKI BİÇER
- Bağlanmadan psikolojik belirtilere giden yollar: Zihinselleştirme açısından bir değerlendirme
Pathways from attachment to psychological symptoms: An evaluation in terms of mentalization
GÜLŞEN KAYNAR
Doktora
Türkçe
2021
PsikolojiAnkara ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEGÜL DURAK BATIGÜN
- Dönüşümcü liderlik ve çalışan performansı ilişkisinde dijital olgunluğun aracı ve esnek çalışmaya olan tutumun düzenleyici rolleri
The mediator role of digital maturity and the moderator role of attitude toward flexible work in the relationship between transformational leadership and employee performance
ERAY KARAASLAN