Radyasyon kazalarının tarihsel analizi ve etkileri
Historical analysis and effects of radiation accidents
- Tez No: 895668
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NINA TUNÇEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Radyasyon Güvenliği ve Koruma Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Radyasyonun kullanımının başlamasıyla birlikte hem yararlı hem de zararlı etkileri ortaya çıkmıştır. Radyasyon, nükleer sanayi, endüstri, tıp ve nükleer araştırma gibi alanlarda yaygın olarak kullanır. Tarih boyunca dünya genelinde birçok radyasyon kazası yaşanmış ve bu kazaların uzun vadeli olumsuz etkileri gözlenmiştir. Bu tez çalışmasında toplanan tarihsel materyaller için radyasyon kazaları ve etkileri üzerine yazılmış ulusal ve uluslararası akademik kitaplar, kuruluşlar tarafından yayınlanan raporlar ve teknik dokümanlardan yararlanılmıştır. Ayrıca, Birleşmiş Milletler Bilimsel Komitesi tarafından yayınlanan raporlar da incelenmiştir. Kitap ve rapor formatında dokümantasyonu bulunmayan olay ve kazalar için IAEA ve LAKA web sayfalarındaki bilgilerden yararlanılmıştır. Tarihsel incelemede, 1957-2024 yılları arasında raporlanan radyasyon olay ve kazalarının yıllara, coğrafi bölgelere, INES seviyelerine ve farklı çalışma ortamlarına göre sınıflandırılıp istatistiksel olarak değerlendirmesi yapıldı. Verilerin analizi için“Google E-Tablolar”ve“Google Looker Studio”yazılımları kullanılmıştır. Çalışmada bulunan verilerden, ilk olarak en önemli 23 radyasyon kazası incelendi. İkinci basamağında ise 70 yılı kapsayan toplam kayda geçen 1054 radyasyon vakası bulundu ve olayların payı %98,7 iken kazaların payı %1,3 olarak tespit edildi. 1990'dan önce yetersiz veri nedeniyle INES derecelendirmesi yapılamamış, ancak bu tarihten sonra kayıt ve değerlendirme yapılabildiğinden vaka sayılarında artış izlendi. 2011 yılında Fukushima'nın 7. seviyedeki kaza niteliğinde vakasından sonra yalnız olay niteliğinde vakalar tespit edildi. En fazla radyasyon vakalarının güç reaktörü tesislerinde 600 vaka (%57ornanla) bulunmasına rağmen kaza niteliğinde olan ise 6 vaka ile sınırlıdır. Kazaların ortak nedenleri arasında insan faktörünün yanısıra güvenlik sistemlerindeki hatalar ve teknik unsurlar da önemli etkenler olarak tespit edildi.
Özet (Çeviri)
With the beginning of radiation usage, both its beneficial and harmful effects have become apparent. Radiation is widely used in fields such as nuclear industry, industry, medicine, and nuclear research. Throughout history, many radiation accidents have occurred worldwide, and the long-term negative impacts of these accidents have been observed. In this thesis, historical materials collected, including radiation accidents and their effects, have been gathered from national and international academic books, reports published by organizations, and technical documents. Additionally, reports published by the United Nations Scientific Committee were examined. For events and accidents without documentation in book and report format, information from the IAEA and LAKA websites was utilized. In the historical review, radiation incidents and accidents reported between 1957 and 2024 were classified and statistically analyzed according to years, geographical regions, INES levels, and different work environments. The data analysis was performed using“Google Sheets”and“Google Looker Studio”software. Based on the data collected, the 23 most significant radiation accidents were analyzed first. In the second phase, a total of 1054 radiation incidents recorded over 70 years were identified, with incidents accounting for 98.7% and accidents accounting for 1.3%. Due to insufficient data before 1990, INES scale could not be conducted; however, with the improvement of records and evaluation methods after that date, an increase in reported cases was observed. After the Fukushima accident in 2011, which was classified as a level 7 incident, only event-level cases were recorded. Although the majority of radiation incidents (600 cases, 57%) occurred in nuclear power plant facilities, only 6 of these were classified as accidents. The common causes of accidents were identified as the human factor, as well as errors in safety systems and technical failures, which were significant contributing factors.
Benzer Tezler
- Radyasyona maruz kalmış kişilerde sitogenetik yöntemlerle biyolojik doz tayini ve zamana bağlı değişimi
Biological dose assesment of irradiated person by cytogenetic techniques and changes with time
İNCİ GÜÇLÜ İLBİLGİ
- Dar su yolları için radyasyon izleme tekniği ile atık debi analizinin yeni bir incelemesi
A new investigation of discharges state analysis for narrow water ways with radiation tracing technique
ZUHAL ER
Doktora
Türkçe
2004
Nükleer Mühendislikİstanbul Teknik ÜniversitesiNükleer Fizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERİL TUĞRUL
- Hastane çalışanlarında görülen iş kazalarının nedenleri ve örnek bir risk değerlendirmesi
Causes of occupational accidents at hospital workers and an example risk assessment
AYHAN GÜNGÖRMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Hastanelerİstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAFİZ HULUSİ ACAR
- Bir üniversite ağız diş sağlığı uygulama ve araştırma merkezinde ortam ölçümleri ve htea yöntemiyle risklerin değerlendirilmesi
Environment measurements and assessment of risks by hea method in a university oral health practice and research center
SEDAT ÜLGÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Diş Hekimliğiİstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAFİZ HULUSİ ACAR
- Fiziksel risk faktörlerinin tıbbi görüntüleme ünitelerindeki sağlık çalışanları tarafından iş sağlığı ve güvenliği bağlamında değerlendirilmesi
Assessment of physical risk factors by health workers in medical imaging units in the context of occupational health and safety
KÜBRA KAYA
Doktora
Türkçe
2024
HastanelerAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA MANSUR