Aristophanes'in komedyalarında mücadelenin işlenişi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 8958
- Danışmanlar: PROF. DR. Y. KENAN YONARSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1990
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yunan Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 243
Özet
“Akharnailılar”da mücadele, Mücadele Sahnesi, Pro- agon ve Quasi-Agon sahnelerinde işlenmiştir. Mücadele Sahnesi, Akharnai'lı kömürcülerin tören alayını taşlamasıyla başlar. Dikaiopolis ' in konuşma isteğini kabul etmezler. Bunun üzerine Dikaiopolis gider ve elinde bir kömür çuvalı ile bir bıçak olduğu halde geri döner. Sonra da Akharnal ' lıları dostlarını öldürmekle tehdit eder. Koro, Dikaiopolis ' in konuşmasına razı olur. Ellerinden taşları atarlar. Dikaiopolis de çuvalın kömürle dolu olduğunu açıklar. Davasını başını bir kütüğün üzerine koyarak savunacaktır. Konuşmak için hayatını feda etmeyi göze almıştır ve kendi düşüncesine göre dinlenmeyi haketmiştir. Proagonda Koro, Dikaiopolis ' ten savunmasını yapmadan önce kendisini acındırmasını ister. Bunun için Dikaiopolis, Euripides'in evine gider. Kölesinden yattığını öğrenir. Onu döner sahnesini kullanarak aşağıya inmeğe razı eder. En acınacak ve zavallı karakterlerden birinin kıyafetini almak arzusunu açıklar. Euripides Telephos'un kostümünü verir. Dikaiopolis kıyafeti aldıktan sonra Pny- ks'e gelir ve savunmasını yapmak üzere başını kütüğün üstüne koyar. Quasi-Agonda Dikaiopolis belagatli bir konuşma yapar. Peloponnesos Savaş' mm çıkmasında Aspasia'nın- 232 - rolüne değinir. Aspasia Perikles'e tesir ederek Megara Kararnamesini çıkarttırmış, böylece Megara ' lılardan fahişelerini kaçırmalarının öcünü almıştır. Dikaiopolis böylesine saçma bir sebepten savaş çıkmasını eleştirir. Ay rıca Megara Kararnamesinin Lakedaimonil ' lılarla ticareti yasaklamış olmasının yarattığı sıkıntılardan yakınır. Megara'lılar da ticaretin yasaklanmasından sıkıntıya düşünce Sparta ' lılara başvurarak kararnameyi geri aldırmak istemişler fakat bekledikleri sonucu elde edememişlerdir. Dikaiopolis, yasağa rağmen ticaret yapan kişilerin muhbirler tarafından ele verilebileceğini, bunun sonucu olarak da önemsiz ticari mallar yüzünden büyük savaşlar çıkacağını öne sürerek barışı savunur. Bu konuşmanın sonunda Koro iki kısma ayrılır. Birinci Yarım Koro Dikaiopolis ' e karşı düşmanlığını sürdürür. İkinci Yarım Koro ise onu destekler. Birinci Yarım Koro Lamakhos'u yardıma çağırır. Lamakhos baştan aşağıya silahlanmış olarak evinden çıkar. Dikaiopolis ' le Lamakhos tartışırlar. Lamakhos'un söyledikleri tehdit ve küfürden ibarettir. Dikaiopolis ise zekice sözleriyle onu bozguna uğratır. Lamakhos tehditler savurarak ayrılırken, Dikaio polis de Megara'lılar ile Boiotia ' lıları kendisiyle alış veriş etmeğe davet eder.“Atlılar”da Proagon, Birinci Agon, İkinci Agon sahnelerinde mücadele işlenir. Proagonda Koro Sucukçu'yu destekler ve Paphlagoni- alı'yı.döver. Rakipler birbirlerini tehdit ederler ve karşılıklı suçlamalarda bulunurlar. Sucukçu Paphlagonia- lı'yıgümrük kaçakçılığıyla ve hilekârlıkla suçlar.- 233 - Paphlagonialı da onu tanrılara ait domut barsaklarını çalmakla vergi vermemekle itham eder. Birinci Agonda Koro, Sucukçu ve Demosthenes, Kle- on'un devleti altüst ettiğini, vatandaşları aldattığını iddia ederler. Ayrıca Sucukçu, Kleon kadar aşağı tabaka dan olduğunu öne sürer. Kleon ise konuşmadaki başarısı, Demos üzerindeki etkisi ve muhbirlikteki becerisiyle övünür. Taraflar, birçok suçlama ve karalamayla birbirlerini zor durumda bırakmağa çalışırlar. İkinci Agonda taraflar Demos'un gözüne girmeğe çalışırlar. Paphlagonialı, Demos'un refahı için yaptıklarını, harbederek onu savunduğunu, Sparta'dan Pylos'u aldığını, bozguncuları ortaya çıkardığını ve diğer hizmetlerini anlatır. Sucukçu,- Paphlagonialı ' nın yaptığı dalaveraları açıklar ve Demos'a barış, bolluk vaadinde bulunur. Demos'a bir çift ayakkabı ve tonik hediye ederek sözünü tutacağına dair temin eder.“Bulutlar”da mücadele Proagon, Birinci Agon ve İkinci Agon sahnelerinde işlenir. Proagonda rakipler tanışırlar ve Agondaki mücadelede kullanacakları vasıtaları açıklarlar. Bu vasıtaların nitelikleri üzerinde tartışırlar. Diğer hususlarda bir birlerinin kusurlarını ortaya koyarken hakaret ederler. Mücadele sertleşince Koro müdahale eder. Onları temsil ettikleri sistemlerin özelliklerini açıklamak üzere konuşmağa davet eder. Konuşma sırasını kendileri belirlerler. Zayıf İddia, ilk konuşma hakkını rakibine vermekte fayda görür.234 - Birinci Agonda ilk konuşma hakkı Güçlü İddia' ya verilir. Güçlü İddia, dürüstlüğe, adalete, alçak gönüllülüğe, disipline, antrenman yapmak suretiyle sıhhat kazan mağa, ahlâka, görgüye, ölçülülüğe, yaşlılara saygıya da yanan eski eğitimden söz eder ve onu savunur. Zayıf İddia kanunlardaki açıkları bulma, tartışmaları kazanma, zor durumlardan kurtulma yollarını öğreten, sıcak banyoların gerekliliğini, seksüel serbestliğin, aşırılığın doğruluğunu savunan yeni eğitimi anlatır. Taraflar, temsil et tikleri sistemlerin üstünlüğünü deliller göstererek kanıtlamağa çalışırlar. Güçlü İddia bilimsellik konusunda rakibine yenilir ve bu mağlubiyet mücadelenin de sonucu nu teşkil eder. İkinci Agonu hazırlayan Proagon, Strepsiades ' in feryatlarıyla başlar. Strepsiades kendisini kurtarmaları için komşularından ve hemşerilerinden yardım ister. Bir taraftan ah edip inlerken, diğer taraftan oğluna hakaretler eder. Pheidippides babasının hakaretlerinden üzüntü duymaz, aksine memnun olur. Çünkü haklı olduğuna inanmak tadır. Babasına onu dövmekte haklı olduğunu ispatlamayı teklif eder. Strepsiades razı olur. İkinci Agonda Strepsiades ile oğlu, bir kabadayı dövmenin doğruluğu konusunda tartışırlar. Daha sonra tar tışma, farklı eğitim sistemlerini temsil eden şairler üzerinde yoğunlaşır. Pheidippides babasının kendisini çocukken dövdüğünü hatırlatarak, ikinci çocukluk saydığı yaşlılıktan dolayı, onu dövmeğe hakkı olduğunu savunur, hatta aynı mantıkla, annesini dövmesinin de doğru olduğu nu kanıtlamağa kalkışır.- 235 -“Yabanarıları”nda mücadele, Proagon ve Agon sahne lerinde işlenmiştir. Proagonda Philokleon evden kaçmağa çalışır. Yargıçlardan yardım ister. Oğlu uyuyunca ağı kemirerek delik açar ve bir iple aşağıya iner. Ancak Bdelykleon uyanır ve köleleriyle birlikte babasını yakalar. Koro, Philok- leon'a yardım etmek için koşar ve hasımlar kavga ederler. Agonda Bdelykleon * ile Philoklen mahkemede jüri üyesi olmanın kazançları ve kaybettirdikleri üzerine tartışırlar. Philokleon jüri üyelerinin ellerinde bulundurdukları yetkinin büyüklüğünü örneklerle kanıtlar. Bunun için jüri üyelerine yapılan dalkavukluklardan söz eder. Ayrıca Kleon ve diğer demagogların kendilerine iyilik ettiğine inanmaktadır ve onlardan memnundur. Oysa Bdely kleon politikacıların, yargıçların yetkilerini istismar ettiğini, sandığı kadar güçlü olmadıklarını ve az para kazandıklarını ispatlar. Bdelykleon, Atina'daki müzmin yargı illetini eleştirirken, yargıçların aldığı maaşın, devletin bütçesinin çok küçük bir kısmını oluşturduğunu kanıtlamağa çalışır. Bunun için pazarları, limonlardan gelen vergileri, hacizleri, maden ocaklarından ve arazilerden alınan kiraları, mahkeme ücretlerini, yüzde birleri gelir kaynakları olarak sayar. Sonra da Atina'nın gelirleri ile yargıçların maaşını mukayese ederek iddiasını doğrular.“Barış”ta mücadele sadece Quasi-Half-Agon sahne sinde vardır. Bu sahnede Hermes, Barış'ın uzun zamandır görünmemesinin sebeplerinden söz eder.“Megara Fermanı”,- 236 - bağlı şehirlerin ve Hellenlerin ahlâksızca davranışları, Kleon ile Brasidas'ın kötülükleri onun ortadan kaybolma sına neden olmuştur.“Kuşlar”da mücadele, Mücadele Sahnesi ve Agonda görülür. Mücadele Sahnesi kuşların insanlara hücumuyla başlar. Ancak Hüthüt onları durdurur. Kuşları insanların akıllı ve iyi niyetli olduklarına ikna eder. Koro, Pist- hetairos ile Euelpides'in konuşmasına izin verir. Agon'da iki Atina'lı kuşlara geçmişleriyle ilgili bilgiler vererek, eskiden ne kadar güçlü olduklarını hatırlattıktan sonra yeniden kral olmalarını sağlayacak planı açıklarlar. Plana göre, kuşlar yer. ile gök arasında bir şehir kuracaklar ve etrafını surla çevireceklerdir. Sonra da Zeus'ten krallığı geri isteyecekler, insanlara da bir haberci yollayıp kendilerine itaat etmelerini ve tapmalarını sağlayacaklardır. Kuşlar, planı beğenirler.“Lysistrata”da mücadele Proagon ve Agon sahnele rinde işlenmiştir. Proagonda Kadın Korobaşı ile Erkek Korobaşı bir birlerine hakaret ve küfür ederler. Sonunda kadınlar er keklerin üstüne su dökerler. Probulos, donanmanın teçhizat masraflarını karşılamak üzere dört muhafızla birlikte gelir. Ancak Akropo- lis'in kapıları kapalıdır. Muhafızlara kapıların altına demirler sokarak zorlamalarını emreder.237 - Agonda Probulos- ile Lysistrata tartışırlar. Probu- los, kadınların erkek işlerine karışmalarını doğru bulmaz. Lysistrata devleti yürütme kararlarının sebeplerini açıklar ve idari işlerdeki tecrübelerinden söz eder. Savaşın en çok kadınlara zarar verdiğini örneklerle gösterir. Ayrıca evdeki görevlerinden dolayı kadınları yönetim işleri için yeterli görür.“Thesmophoria Bayramını Kutlayan Kadınlar”da müca dele Quasi-Agonda işlenir. Quasi Agonda Birinci Kadın, Euripides'in kadınlara ettiği hakaretlerden ve iftiralardan ayrıntılı biçimde bahseder ve ölüme mahkum edilmesini teklif eder. İkinci Kadın, ilk konuşmacıyı destekleyen bir konuşma yapar ve teklifini paylaşır. Mnesilokhos ise Euripides'in bahsetmediği, kadınların pek çok kusurunu anlatarak onu savu nur.“Kurbağalar”da mücadele sadece Agon sahnesinde işlenmiştir. Bu sahnede Euripides ile Aiskhylos tartışırlar. Önce Euripides düşüncelerini açıklar. Euripides, Aiskhylos'u, insanüstü karakteri işlediğini, konuşmayan karakterleri sahneye getirerek seyircileri aldattığını ileri sürerek eleştirir. Ayrıca sözü uzatmasını, anlaşılmaz kelimeler kullanmasını abartılı üslubunu, koral Odelerinin uzunluğunu ve savaşla ilgili konuları çok işlemesini onun kusurları olarak ortaya koyar. Aiskhylos, Euripides'in üslubunun şairane olmayışını, dil, karakter ve olay örgüleri konularında aşırı gerçekçiliğini yerer. Gerçekçiliğin insanları ahlâksızlığa238 sürüklediğini öne sürer. Rakibinin Özellikle erkek kadın ilişkilerini ele alış biçimini kınar. Prologoslarının monotonluğunu eleştirir. Ayrıca onu aşağılık kişileri yücelterek, kahramanların kusurlarını açığa vurarak seyircileri olumsuz yönde etkilemekle suçlar. Aiskhylos ile Euripides, şairlerin görevinin, yurttaşları ıslah etmek olduğunu kabul ederler. Aiskhylos, Atina'lıları yoldan çıkardığı gerekçesiyle rakibinin akılcılığını, retoriğini ve sofizmini reddeeder. Sadece soylu ve idea hayat görüşlerinin tiyatroda açıklan masını uygun görür. Euripides'in ihtirasa, insani zaaflara çok önem veren ve dini geleneklere karşı çıkan görüşlerini zararlı bulur.“Meclis Kadmları”nda mücadele Half-Agon sahnesin de görülür. Praksagora planladığı yeni sistemi kocası Blepyros'a kabul ettirmeğe çalışır. Praksagora“yeni sistemi ayrıntılı biçimde anla tır. Bütün mülkler lağvedilecek ve kadınlar da dahil olmak üzere her şey eşit biçimde yeniden paylaşılacaktır. Çıkarılacak bir kanunla, erkeklerin güzel bir kadından önce çirkinle birlikte olması sağlanacaktır. Benzer bir kanunla, çirkin erkekler de korunacaktır. Davalar son bulacaktır. Herkes resmi ziyafet binalarında yemek yiyecektir. Böylece toplumun büyük bir aile gibi yaşaması sağlanacaktır. ”Zenginlik"te Proagon ile Half-Agon sahneleri mücadeleyi içerir.- 239 - Proagon yaşlı bir kadının tehditler savurarak gelmesiyle başlar. Khremylos ile arkadaşı Blepsidemos onun kim olduğunu ve tehditlerinin sebebini anlamağa çalışırlar ve bazı tahminlerde bulunurlar. Nihayet yaşlı kadın Fakirlik oduğunu, Zengirlik'e görme duyusunu kazandırmak istedikleri için onlara düşmanlık beslediğini açıklar. Khremylos ile arkadaşı onun insanlığın zararına, Zenginlik'in ise yararına olduğuna inanmaktadırlar. Bunun üzerine Fakirlik insanlara faydalı olduğunu kanıtlamayı tek lif eder. Taraflar şartlı olarak bu teklifi kabul ederler. Half-Agonda Fakirlik ile Khremylos tartışırlar, Bepsidemos arkadaşını destekler. Khremyles, Zenginlik'in görme duyusunu kazanması halinde, iyileri ödüllendireceğine, kötülerden uzak duracağına inanmaktadır. Böylece Zenginlik, herkesin dürüst, zengin ve dindar olmasını sağlayacaktır. Fakirlik cevabi konuşmasında yoksulluk korkusu' olmadan insanların hiçbir şey üretmeyeceğini, kimsenin alacak bir şey bulamayacağını ileri sürer. Ayrıca zenginliğin soysuzlaşmaya ve adaletsizliğe sebep olduğu inancındadır. Ancak iddiaları ve kanıtları rakibini fazla ilgilendirmez. Bunun için Fakirlik tartışmada yeni lir ve tehdit savurarak uzaklaşır. Çalışma, mücadele sahneleri, içerdikleri bölümler hakkında sonuçlara varılmasını sağlamıştır. Ayrıca Koronun rolünün tayin edilmesine, Aristophanes' in mücadele anlayışının, bazı konulardaki görüşlerinin tespit edilme sine ve kendisiyle ilgili bazı kanaatlerin ortaya çıkma sına yardımcı olmuştur.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Aristophanes'in komedyalarında kadın ve kadın algısı
Perception of women and women in Aristophanes' comedies
TUĞBA YAYLA
- Hellen tragedya ve komedyalarında kadın imgesi
Women image in Greek tragedia and comedia
İLKAY ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2023
TarihManisa Celal Bayar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE PALAZ ERDEMİR
- Aristophanes'in Eşekarıları oyununun, pantomim ve ortaoyunu özelliklerinden yararlanılarak sahnelenmesi
The staging of Aristophanes play 'The Wasps' by referring the characteristics of pantomime and ortaoyunu
GÖKÇE KARAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Sahne ve Görüntü SanatlarıBahçeşehir Üniversitesiİleri Oyunculuk Ana Bilim Dalı
DR. ULUÇ ESEN
- Modern sonrası tiyatroda ironi ve bir örnek olarak Tom Stoppard tiyatrosu
Irony in postmodern theatre and a case study: The theatre of Tom Stoppard
B. BELİZ GÜÇBİLMEZ
Doktora
Türkçe
2002
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnkara ÜniversitesiTiyatro Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. N. SELDA ÖNDÜL
- Convergence of classicism and realism in Ben Jonson's comedies: Every man out of his humour, poetaster, bartholomew fair and the devil is an ass
Ben Jonson'ın komedilerinde klasisizm ve realizmin buluşması: Every man out of his humour, poetaster, bartholomew fair and the devil is an ass
SEÇİL KARANA
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
İngiliz Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. SILA ŞENLEN GÜVENÇ