Convergence of classicism and realism in Ben Jonson's comedies: Every man out of his humour, poetaster, bartholomew fair and the devil is an ass
Ben Jonson'ın komedilerinde klasisizm ve realizmin buluşması: Every man out of his humour, poetaster, bartholomew fair and the devil is an ass
- Tez No: 348221
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. SILA ŞENLEN GÜVENÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İngiliz Dili ve Edebiyatı, English Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İngiliz Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
'Yeniden doğuş' anlamına gelen 'Rönesans'da, edebiyat ve sanatta Ortaçağın skolastik düşüncesine karşı çıkarak Yunan ve Roma klasiklerine yeniden dönme eğilimi gösteren Hümanizm ortaya çıkmıştır. Bu doğrultuda, İngiliz Rönesans tiyatrosu, ağırlıklı olarak dini öğeler ve konular barındıran Ortaçağ tiyatrosu anlayışından uzaklaşarak, daha seküler konulara yönelmiş ve ürünlerini Shakespeare, Marlowe ve Fletcher gibi birçok önemli oyun yazarının eselerinde göstermiştir. Rönesans döneminin en önemli ve etkili oyun yazarlarından biri olan Ben Jonson (1572-1637) da hem yazdığı şehir komedyalarıyla İngiliz edebiyatına kazandırdığı“tipler komedyası”yla (comedy of humors) çığır açmış, hem de Yunan ve Roma klasikleriyle ilgili derin bilgisine dayanan ve bu doğrultuda klasik yazınsal kurallara uyan oyunlarıyla klasik bir Rönesans dönemi oyun yazarı olduğunu kanıtlamıştır. Ancak, Jonson İngiliz edebiyatına kattığı yeniliklere ve etkilediği yazarlara rağmen, hak ettiği değeri görememiştir. Türkiye'de de ne yazık ki üzerine yeterince akademik çalışma yapılmamıştır. Bu yüzden bu çalışma Jonson'ın klasik biçim yanlısı ve realist yönünü oyunlarıyla örneklendirerek ortaya koymasının yanı sıra, yazar üstüne yapılmış nadir akademik çalışmalardan biridir. Ben Jonson'un eserlerine bakıldığında, sadece Rönesans geleneğinin bir parçası olarak 'Klasik biçim yanlısı' olmadığı, aynı zamanda modern anlamda, çağından çok öte, bir 'Realist' olduğu görülmektedir. Jonson bir 'Klasik biçim yanlısı' olarak söz konusu dönemde birçok klasik eserin yeniden yazılması veya İngilizceye çevrilmesi, eserlerin konularını klasiklerden alması veya klasik kurallar çerçevesinde yazılmasından birçok oyun yazarı gibi etkilenmiştir. Bu yönüyle, Jonson, Rönesans'ın önde gelen klasik biçim yanlısı yazarlarından biri olarak addedilmiştir. Öte yandan, Elizabeth, Kral I. James (Jacobean Period) ve Kral I. Charles (Caroline Period) olmak üzere üç ayrı döneme şahit olan Jonson, taht değişiklikleri sonucunda ortaya çıkan sorunları ve toplumsal değişiklikleri yakından gözlemleyip, giderek artan toplumsal yozlaşmayı ve siyasi değişimleri oyunlarında hicvederek aynı zamanda bir 'realist' olduğunu da göstermiştir. Jonson'ın klasisizm etkisiyle yazması ve oyunlarının 'klasik' olarak nitelendirilmesi arzusu, dönemin olaylarını göz ardı etmesine ve var olan çarpıklıklara kayıtsız kalmasına yol açmamıştır. Tam aksine, yazar oyunlarında Rönesans İngiltere'sindeki toplumun ikiyüzlülüğünü, açgözlülüğünü, ahlâksızlığını, erdemsizliğini ve benzeri çarpıklıkları hicvetmiştir. Bu yüzden, Jonson sadece klasik biçim yanlısı değil aynı zamanda tam bir 'realist' ve ahlâk kuramcısıdır. Dolayısıyla, oyunlarını klasisizm ve realizm bağlamında incelemek, eserlerini ve eserlerinin altında yatan unsurları daha iyi anlamak açısından oldukça önemlidir. Ancak, Jonson eserlerinde dönemin toplumsal ve siyasal olaylarına sıklıkla göndermede bulunduğu için dönemin önemli tarihsel bilgilerini vermek Jonson'ın komedilerini anlamak açısından oldukça önemlidir. Bu çalışma üç ana bölümden oluşmaktadır; ilk bölümde tarihsel bilgi verilirken ikinci ve üçüncü bölümlerde Jonson'ın dört komedisi ele alınmaktadır. Bu bağlamda, komedi biçiminde yazılmış iki hiciv (comical satire) olan Every Man out of his Humour (1599), Poetaster (1601), 'klasisizm' bağlamında ve iki şehir komedyası (city comedy) Bartholomew Fair (1614) ve The Devil is an Ass(1616) 'realizm' bağlamında incelenmiştir. Bu bakımdan, oyunlarda klasik yazarlara yapılan göndermelerin anlatılmasının yanı sıra, Jonson'ın dönemin toplumsal olaylarını takip edip oyunlarda sıkça hicvettiği veya ele aldığı, toplumsal yozlaşma, Püritenler ve dönemin ekonomik yapısı gibi olaylar incelenmiştir. Ayrıca Jonson'ın tam bir ahlâk kuramcısı olmasından dolayı oyunlarına öğretici bir amaç yüklemesi ele alınmış, sadece dönemin önemli olaylarını değil, dönemin insanlarında görülen açgözlülük, erdemsizlik, ikiyüzlülük gibi özellikleri de eleştirmesi üzerinde durulmuştur. İlk bölüm, Jonson'ın komedilerine temel oluşturan Elizabeth, Jacobean ve Caroline dönemlerinin toplumsal, siyasi ve dini olaylarına ayrılmıştır. Bu bölümde esas olarak, Henry VIII'in Katolik Roma Kilise'sinden ayrılma kararıyla dinin, toplusal, ekonomik ve siyasi olaylar üzerinde söz sahibi olması ve toplumsal yaşamı etkileyen en önemli unsur haline gelmesinden ötürü, 'dini reformasyon' üzerinde durulmuştur. Ayrıca, özellikle Kraliçe Mary ve Kraliçe Elizabeth dönemindeki İngiltere'nin Katoliklik ve Protestanlık arasındaki çıkmazı detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Son olarak, Jonson'ın eserlerinde ele aldığı konulara ışık tutacağı için James I ve Charles I dönemlerinin siyasi ve ekonomik olayları bu bölümde tartışılmıştır. İkinci bölümde 'klasik biçim yanlısı' bir yazar olarak Jonson'ın oyunlarında üç birlik kuralı, 'decorum' ve beşli perde yapısı gibi klasik öğelere yer verdiği görülmüştür. Bunun yanı sıra birçok klasik yazarı okuma fırsatı olan ve aldığı klasik eğitimle diğer Rönesans yazarlarından farkını ortaya koyan Jonson, oyunlarını Aristotle, Horace, Cicero ve Aristophanes gibi klasiklerin ışığı altında yazdığını, yaptığı göndermelerle sıklıkla gözler önüne serer. Bu bağlamda, Jonson'ın oyunlarının 'klassisizm' açısından incelendiği ilk bölüm iki alt başlıktan oluşmaktadır. İlk olarak Every Man out of his Humour (1599) adlı oyundaki klasik öğeler incelenmekte, Jonson'ın bir klasik biçim yanlısı olmasına ve belirli klasik öğeleri uygulamasına rağmen klasiklere sorgulamadan bağlı kalmadığı ve her zaman kendi tarzını ortaya koyduğu gösterilmektedir. Ele alınan ikinci oyun olan Poetaster'de ise Jonson'ın klasik öğelere daha sıkı sıkıya bağlı kaldığı görülmekle birlikte Jonson'ın ahlâkçı yönü de gözler önüne serilmektedir. Jonson 'realist' bir oyun yazarı olarak ele alındığı üçüncü bölümde oyunlarındaki gerçekçi 'mekân' ve 'anlatım' gibi bazı realist öğelerin yanı sıra toplumsal olayları hicvetmesi incelenmekte olup, Jonson'ın realizminin daha çok 'sosyal realizm' olduğu ortaya koyulmaktadır. Öyle ki, klasisizmin de verdiği bir ahlâkçılıkla, Jonson, oyunlarında eğitici bir amaç güttüğü için tipleri (humours) toplumsal yergide bir araç olarak kullanarak insanları bilinçlendirmeyi amaçlar. Dolayısıyla, onun için önemli olan olay örgüsü değil 'mesele'lerdir (matters) bu sebeple 'meseleler' de toplumsal ve siyasi olaylar üzerine kurulur. Bu bilgiler ışığında ikinci bölümde ele alınan ilk oyun Bartholomew Fair'dir. Bu oyunda, Jonson'ın realist öğeler kullanırken, bunların sosyal bir mesaj vermek için kullandığı görülür. Öyle ki, mekân olarak toplumun her kesiminden insanların bir araya geldiği 'fuar'ı kullanarak Jonson, evlilik ve din gibi birçok sosyal kurumu eleştirmenin yanı sıra karakterleri içkici ve kavgacı kişiler olarak yansıtarak toplumsal bozulmayı da gözler önüne sermiştir. Çalışmanın son incelenen oyunu olan The Devil is an Ass'de ise daha çok dönemin politik ve ekonomik olaylarını hicvederek Jonson farkındalığını ortaya koymuş, toplumu da yaşanan olaylar konusunda bilinçlendirmeyi amaçlamıştır. Diğer taraftan, 'moralite oyunları'nı andıran olay örgüsüyle de toplumdaki yozlaşmayı ve toplumsal değerlerin yitirilmesini bir kez daha eleştirmiştir. Sonuç olarak, Jonson'ın hem klasik biçim yanlısı hem de realist bir oyun yazarı olduğu, oyunlarında klasisizmden daha çok biçem bakımından faydalandığı ve içerik açısından ele aldığı konuların ise realizme örnek oluşturduğu ortaya konmuştur. Öyle ki, beşli perde yapısı ve üç birlik kuralı gibi klasik öğelerle oyunlarının çerçevesini oluşturan Jonson'ın, çerçevenin içini dönemin toplumsal ve siyasi olayları ve kendi döneminde yaşayan insanların ahlâksızlığı ve erdemsizliğiyle doldurduğu görülmüştür. Buna ek olarak, Jonson'ın klasik yazarlardan edindiği 'eğitici' (didactic) bir amaçla oyunlarını yazmasından ötürü tam bir ahlak kuramcısı olduğu görülür; ahlak dersi verme çabası da kendisini dönemin olaylarını eleştirmeye yönelttiği, dolayısıyla, onun 'realist' bir yazar olmasına vesile olduğu görülmüştür. Diğer bir değişle, Jonson'ın klasisizmi onu aynı zamanda 'realist' bir yazar olmasıyla sonuçlanmıştır. Diğer taraftan, Jonson'ın iki akıma da sorgusuz sualsiz bağlı kalmadığı, aksine her iki akımdan da amacı doğrultusunda yararlandığı bu nedenle de oyunlarında her zaman kendi tarzını ortaya koyduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
The Renaissance Period, a the turning point in literary world due to secularization and the revival of ancient Greek and Roman texts, led to production of a great number of plays by various playwrights such as William Shakespeare, Christopher Marlowe and Ben Jonson. Ben Jonson, known especially for his 'comedy of humours' and his distinctive contributions to English drama, was very much a representative of Classical learning in the Renaissance. With the influence of 'Humanism' and the translation and revival of ancient texts, which led to 'classicism', Jonson became a 'full blooded' classicist who displayed an adherence to classical principles and writers. This strong inclination, however, did not make him indifferent to the social, political, religious problems around him. In this respect, the 'realism' in Jonson's plays is revealed through the employments of realistic elements and the criticism on contemporary matters. Thus, this study aims to reveal the convergence of 'classicism' and 'realism' in Jonson's comedies namely Every Man out of his Humour (1599), Poetaster (1601), Bartholomew Fair (1614) and The Devil is an Ass (1616). This study is composed of three parts: Part I: A Brief Historcal Survey of England from 1509 to 1660“, which provides background information to Jonson's comedies that handled in this study and Part II: ”Ben Jonson as a Representative of Classicism“, which is illustrated with his adherence to classical principles and forms in comical satires and Part III ”Realism in Ben Jonson's Comedies“, which is exemplified through Jonson's two city comedies. In this regard, the first part focuses on mainly Elizabethan, Jacobean and Caroline Periods, the political, financial and religious problems of which Jonson witnessed personally. Furthermore, since religion plays a crucial role on contemporary social and political matters, 'religious reformation' which took place with Henry VIII's decision to break up with Roman Catholic Church and exacerbated in the reigns of Queen Mary and Elizabeth is handled in this part. Finally the political and financial events of the Jacobean and Caroline Periods are examined since they shed light to the events which Jonson satirizes in his works. The second part examines Jonson as a classicist playwright of Renaissance Period. In this regard, the first chapter ”Classical Elements in Every Man Out Of His Humour“ of ”Part II“ focuses on the indications of classicism in Jonson's Every Man Out Of His Humour. In this comical satire, he exhibits his classical idea through imitating the form of Aristophanes' Old Comedy and the use of Theophrastian characters and conformity to the unity of place. However, Jonson displays his innovative style rather than imitating classics servileley in the play. In Chapter 2 ”Classical Elements in Poetaster or His Arraignment“, Jonson's 'classicism' is illustrated not only through his strict adherence to classical principles such as the three unities and decorum but also certain classical allusions which is revealed by the revival of such classics as Horace, Virgil and Ovid on the stage. In this regard, the events take place in Augustan Period, the poesy and moral principles reached its peak, serves also Jonson's didactic purpose which is to differentiate the poets from poetasters by evaluating their morality. Thus the second part not only examines Jonson as a classicist playwright, it also focuses on his 'moralism' and 'didacticism' which are indispensible constituents of 'classicism'. The third part of this study ”Realism in Ben Jonson's Comedies“ discusses Jonson as a realist playwright who employs realistic elements such as realistic setting, life-like language and humourous characters in his plays. This part deals with two city comedies by Jonson, Bartholomew Fair and The Devil is an Ass to illustrate that Jonson realism is displayed not only through the use of realistic elements but also through the contemporary matters he handled in his plays. In this regard, Chapter 1 ”From a Realist Perspective Bartholomew Fair“ focuses on the realistic elements employed in order to criticize contemporary social matters. In the play Jonson satirizes certain controversial social issues of the time such as Puritans, marriage system and corrupted morals through a variety of characters from different social ranks. Thus, Jonson is mainly depicted as a 'social realist' who utilizes such significant weapons as 'satire' in order to attack degenerated society in the first chapter. Chapter 2 entitled ”From a Realist Perspective The Devil is an Ass" dwells mainly upon Jonson's social and political satire in The Devil is an Ass, which are the explicit signifiers of his 'social realism'. In this regard, Jonson not only attacks times' vice and folly through 'devil plot' and ridiculing witchcraft but also employs a harsh political criticism through satirizing contemporary political and economic matters such as monopoly system, patent system and drainage of the drowned lands. This study argues that Jonson's classicism does not preclude his realism, but on the contrary, constitutes a form for his social realism. Thus, the convergence of classicism and realism in his comedies is depicted through his four comedies Every Man Out Of His Humour, Poetaster or His Arraignment, Bartholomew Fair and The Devil is an Ass. Jonson, however, does not adhere to classical and realist elements slavishly. Even if Jonson is regarded as both a classicist and accomplished realist, he always reveals his own unique style becoming of a didactic 'moralist' in his plays.
Benzer Tezler
- Durkheim ve Weber: Paradigmatik bağlamda karşılaştırmalı bir inceleme
Durkheim and Weber: A comparative analysis in a paradigmatic context
ZEYNEP TÜRKKAN
Doktora
Türkçe
2017
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN UÇAR
- Romanlara yansıyan yeme içme kültürü: Dünya klasikleri incelemesi
Food and beverage culture reflected on novels: An evaluation of world classics
RUKİYE ERŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BARIŞ DEMİRCİ
- Atıf klasiklerinin etkisinin ve ilgililik sıralamalarının Pennant diyagramları ile analizi
The analysis of the impact of citation classics and relevance rankings using Pennant diagrams
MÜGE AKBULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Bilgi ve Belge YönetimiHacettepe ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR AHMET TONTA
- Kompleks interpolasyon polinomlarının simetrik fonksiyon uzaylarında yakınsaklığı
Convergence of interpolating polynomials in symmetric function spaces
HÜSEYİN KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
MatematikBalıkesir ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAMAZAN AKGÜN
- Szasz-Mirakyan-beta operatörlerinin yakınsaklık özellikleri
Convergence of Szasz-Mirakyan-beta operators
AHMET TUNCER