Sigara bırakma tedavisinde partner desteğinin etkisinin incelenmesi: Randomize kontrollü çalışma
Examining the ımpact of partner support on smoking cessation behavior: a Randomized Controlled study
- Tez No: 896058
- Danışmanlar: PROF. DR. VİLDAN MEVSİM
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Aile Hekimi, Sigara bırakma, Partner Desteği, Family Doctor, Smoking Cessation, partner support
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Amaç: Bu çalışmada, sigara bırakma davranışı üzerine partner destekli sigara bırakma tedavisinin etkisini saptamak amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırma Dokuz Eylül Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim dalı Sigara Bırakma Polikliniğinde başvuran 18 yaş üstü katılımcılar ile yürütülmüştür. Araştırma paralel gruplu, açık etiketli randomize kontrollü deney olarak tasarlanmıştır. Çalışmanın birincil sonuç çıktısı partner desteğinin sigara bırakma davranışı üzerine etkisidir. Etki düzeyi (effect size) =0,25, 0,05 hata payı, %80 güç ve %20 kayıp oranı ile örneklem sayısı 144 hasta olarak belirlenmiştir. Hastalara Aşerme Yaşantı Ölçeği, Sigara İçme Arzusu Ölçeği, Fagerström Nikotin Bağımlılık Testi, Sigara Bırakma Tedavisi İzlem Formu, İlaç Uyum Bildirim Ölçeği ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ile veriler toplanmıştır. Müdahale 3 ay ve izlem de 3 ay devam etmiştir. Veri analizinde tanımlayıcı analizler, bağımlı ve bağımsız gruplarda t testi, khi kare analizi ve intention-to treat analizi yapılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan 140 katılımcının 71'i müdahale grubunda, 69'u kontrol grubundadır. Çalışmaya dahil edilen katılımcıların müdahale grubunun yaş ortalaması 46,13 ± 14,85 , kontrol grubunun yaş ortalaması 41,07 ± 13,14 yıldır. Çalışmaya katılan müdahale grubundan 71 kişinin %53,3'ü (n=32) kadın, %48,8'i (n=39) erkek; kontrol grubundan 69 kişinin %46,7'si, (n=28) kadın, 51,2's, (n=41) erkektir. Her iki grubun başlangıçtaki sosyodemografik özellikleri, sigara kullanım miktarları ve 'Aşerme Yaşantı ölçeğinden aldıkları puanlar benzer olarak saptanmıştır. Müdahale grubu katılımcılarında daha önce sigara bırakmayı düşünen katılımcı sayısı kontrol grubundan daha fazla olduğu görülmüştür. Sigara bırakmanın 6.ayında iki grup arasında sigara bırakma durumları ve tedavi uyum puanları arasında fark yoktur. Sigara bırakmanın 6. ayında sigara bırakan katılımcıların daha düzenli ilaç kullandığı görülmüştür. Sigara bırakmanın 6.ayında müdahale grubunun tedavi izlem formunda memnuniyet oranının arttığı görülmüştür. Sonuç: Sigara kullanımı nedeniyle her gün binlerce insan yeni morbidite ve mortalite ile yüz yüze kalmaktadır. Sigara bırakma oranları gün geçtikçe artsa da halen istenilen düzeyde değildir. Çalışmamızda istatiksel olarak anlamlı sonuç oluşturmasa da müdahale grubunda sigara bırakma oranlarının daha fazla olması partner desteğinin sigara bırakmayı destekleyebileceği sonucu ortaya koymaktadır. Bu sebeple sigara bırakma tedavisinde partner desteğinin etkisini inceleyen daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Özet (Çeviri)
Aim: In this study, the aim is to determine the effect of partner-supported smoking cessation treatment on smoking cessation behavior. Method: The research was conducted with participants over the age of 18 who applied to the Smoking Cessation Clinic of the Family Medicine Department at Dokuz Eylül University. The study was designed as a parallel-group, open-label randomized controlled trial. The primary outcome of the study is the effect of partner support on smoking cessation behavior. With an effect size of 0.25, a 0.05 margin of error, 80% power, and a 20% loss rate, the sample size was determined to be 144 patients. Data were collected from the patients using the Craving Experience Questionnaire, the Desire to Smoke Scale, the Fagerström Test for Nicotine Dependence, the Smoking Cessation Treatment Follow-up Form, the Medication Adherence Report Scale, and the Multidimensional Scale of Perceived Social Support. The intervention lasted for 3 months, followed by a 3-month follow-up period. Descriptive analyses, t-tests for dependent and independent groups, chi-square analysis, and per-protocol analysis were performed in the data analysis. Results: Of the 140 participants in the study, 71 were in the intervention group and 69 were in the control group. The average age of the participants in the intervention group was 46.13 ± 14.85 years, while the average age of the control group was 41.07 ± 13.14 years. In the intervention group, 53.3% (n=32) were women and 48.8% (n=39) were men; in the control group, 46.7% (n=28) were women and 51.2% (n=41) were men. The baseline sociodemographic characteristics, smoking amounts, and scores from the Craving Experience Questionnaire were found to be similar between the two groups. It was observed that the number of participants in the intervention group who had previously considered quitting smoking was higher than in the control group. At the 6th month of smoking cessation, there were no differences between the two groups in terms of smoking cessation status and treatment adherence scores. Participants who quit smoking by the 6th month were observed to use their medication more regularly. By the 6th month of smoking cessation, the intervention group showed an increase in satisfaction rates in the treatment follow-up form. Conclusion: Every day, thousands of people face new morbidity and mortality due to smoking. Although smoking cessation rates are increasing, they are still not at the desired level. In our study, although the results were not statistically significant, the higher smoking cessation rates in the intervention group suggest that partner support may aid in smoking cessation. Therefore, more studies are needed to investigate the effect of partner support in smoking cessation treatment.
Benzer Tezler
- Sigara bağımlılarının uzun dönemde sigara bırakma durumları üzerine ailelerinden ve sosyal çevrelerinden aldıkları desteği etkisi
The influence of the support that smoking addicts they recieve from the family and social enviroment in the long term smoking cessation success
ÇİĞDEM AKYÜZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Aile HekimliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEKTAŞ MURAT YALÇIN
- Sigara bırakma tedavisinde tele-konsültasyon ile yapılan danışmanlığın sigara bırakma başarısı üzerine etkisi: Randomize kontrollü deney
The effect of tele-consultation counseling on smoking cessation success in smoking cessation therapy: Randomized controlled trial
HASAN SEMİH DOĞAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiDokuz Eylül ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VİLDAN MEVSİM
DOÇ. DR. MAKBULE NESLİŞAH TAN
- Sigara bırakma polikliniğinde uygulanan medikal tedavilerin değerlendirilmesi
Sigara bırakma polikliniğinde uygulanan medikal tedavilerin değerlendirilmesi
BÜŞRA KANATSIZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
Aile HekimliğiSağlık BakanlığıAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ŞEYMA BAŞLILAR
- Sigara bırakma tedavisinde kullanılan yöntemlerin başarısını etkileyen faktörler
Factors that influence the success of smoking cessation methods
ALEV KARARLI BİNGÜL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2006
Göğüs HastalıklarıGazi ÜniversitesiGöğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. CAN ÖZTÜRK
- Sigara bırakma tedavi sonuçlarının yaşlı ve genç hastalarda retrospektif olarak değerlendirilmesi
Retrospective evaluation of cessation treatment outcomes in elderly and young patients
İBRAHİM DEMİRTEPE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. M. ALİ ERYILMAZ