Ali b. Rabben et-Taberi ve Firdevsü'l hikme'de insan sağlığı ve hastalıklar
Ali b. Rabben al-Tabari and human health and diseases in Firdaus al-hikmah
- Tez No: 896934
- Danışmanlar: PROF. DR. NAHİDE BOZKURT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Firdevsü'l-Hikme, Ali b. Rabben et-Taberi, Tıp, Sağlık, Firdevsü'l-Hikme, Ali b. Rabban et-Taberi, Medicine, Health
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 183
Özet
Ali b. Rabben et-Taberî'nin Firdevsü'l-hikme adlı eseri, İslâm tarihinde önemli bir yere sahip olan ilk tıp ansiklopedisidir. Bu eser, İslâm tıp biliminin diğer alanlara kıyasla önemli bir gelişim gösterdiğini ortaya koymaktadır. Eser, yedi nev ve 360 makaleden oluşan kapsamlı bir yapıya sahiptir ve Arapça olarak yazılmış, daha sonra Süryanice'ye çevrilmiştir. Müellif, Hint, Yunan ve İslâm tıp birikimine hakimdir ve antik dönemin önemli hekim ve bilginlerinin eserlerinden etkilenmiştir. Ayrıca, İslâm dönemi hekim ve filozoflarının eserlerinden de faydalanmıştır. Firdevsü'l-hikme, Hint tıbbına da ayrı bir kısım ayırarak ünlü Hint hekimlerin eserlerini incelemiştir. Ancak, eser üzerine yapılan çalışmaların azlığı, içeriğinin ayrıntılı bir şekilde incelenmediğini göstermektedir. Bu nedenle, Firdevsü'l-hikme'nin daha detaylı bir şekilde analiz edilmesi, İslâm tıp tarihi açısından önemli bir kaynak olan bu eserin ve müellifin tanıtılması önemlidir. Bu tezde, Ali b. Rabben'ın hayatı, eserlerinin içeriği ve Firdevsü'l-hikme'nin İslam tıp tarihindeki yeri üzerinde detaylı bir inceleme yapılmıştır. Metin içerisinde tarihsel, kültürel ve dini bağlam üzerinde durulmuş, eserin adlandırılması, konusu, te'lif sebepleri ve özellikleri incelenmiştir. İnsan sağlığına dair geniş bir perspektifle ele alınan eserde, sağlığın idamesi ve sürdürülmesi, mizaç yönetimi, organ sistemlerinin yönetimi gibi konular detaylı bir şekilde işlenmiştir. Ayrıca, hastalıklar ve tedavi yöntemleri başlığı altında hastalıkların ortaya çıkma sebepleri, sınıflandırılması, organ ve mizaç bazlı hastalıklar, tedavi yöntemleri gibi konular ele alınmıştır. Eser, İslam düşünce tarihinde önemli bir döneme ışık tutması açısından değerlidir ve tıp alanında derin bir bilgi birikimine dayanan kapsamlı bir eser olarak kabul edilir. Ali b. Rabben, eserinde tıbbi bilginin yanı sıra felsefi ve ahlaki konuları da ele almıştır. Eser, Orta Çağ Avrupa'sında da büyük bir etki yaratmış ve tıp eğitimi ve uygulaması için önemli bir kaynak olmuştur. Bugün bile, Firdevsü'l-hikme'nin tıp tarihine ve İslam dünyasının bilimsel mirasına olan etkisi devam etmektedir.
Özet (Çeviri)
Ali b. Rabban et-Taberi's work“Firdevsü'l-hikme”stands as a significant milestone in Islamic history, being recognized as the first medical encyclopedia. This work highlights the notable advancement of Islamic medical science compared to other fields. Comprising seven divisions and 360 articles, the comprehensive structure of the text was originally written in Arabic and later translated into Syriac. The author demonstrates a profound understanding of medical knowledge from Hindu, Greek, and Islamic traditions, drawing influence from prominent figures of ancient times. Moreover, references to works by Islamic-era physicians and philosophers enrich the content.“Firdevsü'l-hikme”devotes a separate section to Indian medicine, examining the works of renowned Indian physicians. However, the scarcity of studies on this work suggests a lack of detailed analysis, emphasizing the importance of a more thorough examination. Consequently, exploring“Firdevsü'l-hikme”in greater depth is crucial for introducing this significant resource and its author to the field of Islamic medical history. This thesis provides a detailed examination of Ali b. Rabban's life, the content of his works, and the significance of“Firdevsü'l-hikme”in Islamic medical history. The text delves into the historical, cultural, and religious contexts, exploring aspects such as the title, subject matter, reasons for composition, and characteristics of the work. It comprehensively addresses topics related to maintaining and managing health, including temperament management and the management of organ systems. Additionally, it discusses diseases and treatment methods, covering the causes, classification, and treatment of diseases based on organs and temperaments. The work is deemed valuable for shedding light on a significant period in Islamic intellectual history and is recognized as a comprehensive text based on extensive medical knowledge. Ali b. Rabban addresses not only medical knowledge but also philosophical and ethical subjects in his work. It has had a significant impact on medical education and practice, even in medieval Europe, serving as an important resource. The enduring influence of“Firdevsü'l-hikme”on medical history and the scientific legacy of the Islamic world persists to this day.
Benzer Tezler
- Ali bin Rabben et-Taberi'nin nübüvveti ispat metodları
Proving methots for the prophecy of Ali bin Rabben al-Tabari
FARUK SANCAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
DinKaradeniz Teknik ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SALİH SABRİ YAVUZ
- Son dönem Osmanlı'sında bir mühtedi: Abdülehad Davud
A converted Muslim in the Late Ottoman Empire: Abdu'l Ahad Dawud
MUHAMMED SALİH SEFİLOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Dinİbn Haldun ÜniversitesiDin Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BETÜL AVCI SEBETCİ
- Ali b. Hâmid eş-Şeyhâninin Tafsilû'l- Avâmili'l- Mî'e Adlı eserinin tahkiki
The study of Ali b. Hamid Eş-şeyhânî's Tafsilu'l Avâmili'l-Mi'e
HASAN DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimMardin Artuklu ÜniversitesiArap Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET GEMİ
- Hz. Ali'nin fikhî yönü ve hanefi mezhebine etkisi (Buhârî ve Müslim özelinde)
Legaul viems of Ali B. Abu Talib his influence on hanafi?s fiqh-specifically on Bukhari and Muslim
İLYAZ GÖNEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN ALİ GÖRGÜLÜ