Instagram'da kadınların benlik sunumları: Erving Goffman ve Instagram'a dair toplumsal cinsiyet bağlamında bir inceleme
Women's self-presentations on Instagram: A gendered analysis on Erving Goffman and Instagram
- Tez No: 897183
- Danışmanlar: PROF. DR. BEDRİYE POYRAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gazetecilik, Sosyoloji, İletişim Bilimleri, Journalism, Sociology, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Gazetecilik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 314
Özet
Instagram, günümüzde hızla ve toplumun büyük bir kesimi tarafından benimsenerek gündelik hayatın bir parçası haline gelmiştir. Kadınların gündelik hayat pratiklerinin ayrışmaz bir parçasını oluşturan Instagram'ın toplumsal cinsiyet performanslarına etkisi yadsınamaz bir olgudur. Tam da bu sebeple, Instagram'ın gündelik hayatta gerçekleştirilen benlik sunumu pratiklerine eklemlenmesinin yarattığı etkiler ve dönüşümler, Instagram'da gerçekleştirilen benlik sunumlarına toplumsal cinsiyet kavramı bağlamında odaklanmayı gerektirir. Toplumsal cinsiyet, etkileşimsel bir biçimde icra ve inşa edilen bir olgu olarak bireylerin benlik sunumu performanslarının temel unsurlarından biridir. Bireyler toplumsal cinsiyetlerini, gündelik hayatın tüm aşamalarında girdikleri etkileşimlerde ortama, bağlama, etkileşimin katılımcılarına, kendi değer sistemleri ile toplumsal norm ve yapılar gibi değişkenlere göre icra ve inşa ederler. Tam da bu sebeple Instagram'ın hem çevrim içi bir mecra hem de etkileşim alanı olarak kadınlar tarafından kullanımı, ataerkil toplumsal cinsiyet ilişkilerinin yeniden üretimine dair şekil ve süreçleri ile hakim toplumsal cinsiyet varsayımlarının sorgulanmasının gerçekleştirileceği önemli bir zemin oluşturmaktadır. Buradan hareketle araştırmada, Instagram kullanıcısı kadınların benlik sunumu performanslarının toplumsal cinsiyet tartışmaları bağlamında incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma iki ana bölümden oluşmaktadır. Üç alt başlıkta incelenen ilk bölümde, gündelik hayatın dinamiklerini anlamak için gündelik hayat sosyolojisinin ortaya çıkışına ve temel tartışmalarına değinilmiştir. Sonrasında ise ikinci alt başlık altında toplumsal cinsiyet tartışmaları tarihsel gelişim süreci ve temel kuramsal literatür analiz edilerek yürütülmüştür. Birinci bölümün son başlığında ise Erving Goffman'ın literatüre kazandırdığı benlik sunumu kavramı ve bağlı diğer kavram ve iddialarına etraflıca değinilmiştir. İkinci bölümde 474 kadın Instagram kullanıcından anket yoluyla elde edilen veriler ile 20 kadın Instagram kullanıcısı ve 4'er kadın Instagram kullanıcısından oluşan iki odak grup ile gerçekleştirilen yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmelerden elde edilen verilerin ayrıntılı bir analizi gerçekleştirilmiştir. Araştırma süresince elde edilen veriler, kadınların Instagram'da icra ve inşa ettikleri kadınlık performanslarının, toplumsal cinsiyete dair norm ve temsilleri gündelik hayattan çok daha ataerkil biçimlerde oluştuğunu göstermektedir. Bir başka deyişle araştırma kapsamında elde edilen veriler Instagram'da benlik performanslarının toplumsal cinsiyet ilişkilerini büyük oranda ataerki yönünde güçlendirdiğini açık bir şekilde gözler önüne sermektedir.
Özet (Çeviri)
Instagram has become a part of everyday life by being rapidly adopted by a large segment of the society. As an integral part of women's daily life practices, Instagram's impact on gender performances is undeniable. Precisely for this reason, the effects and transformations caused by the articulation of Instagram into the practices of self-presentation in daily life require a focus on the self-presentations performed on Instagram in the context of the concept of gender. Gender, as a phenomenon that is performed and constructed interactively, is one of the fundamental elements of individuals' self-presentation performances. Individuals perform and construct their gender in their interactions at all stages of daily life according to variables such as the environment, context, participants of the interaction, their own value systems, social norms and structures. For this very reason, the use of Instagram by women, both as an online medium and as an interaction space, constitutes an important ground for questioning the dominant gender assumptions and the forms and processes of the reproduction of patriarchal gender relations. From this point of view, the study aims to examine the self-presentation performances of Instagram user women in the context of gender debates. The study consists of two main chapters. In the first chapter, which is analyzed under three sections, the emergence and fundamental discussions of the sociology of everyday life are mentioned in order to understand the dynamics of everyday life. Then, under the second section, gender debates were conducted by analyzing the historical development process and fundamental theoretical literature. In the last section of the first chapter, the concept of self-presentation introduced to the literature by Erving Goffman and other related concepts and claims are discussed in detail. In the second chapter, a detailed analysis of the data obtained from 474 female Instagram users through a questionnaire and semi-structured in-depth interviews with 20 female Instagram users and two focus groups consisting of 4 female Instagram users each was conducted. The data obtained during the research show that the performances of femininity that women perform and construct on Instagram constitute gender norms and representations in much more patriarchal ways than in everyday life. In other words, the data obtained within the scope of the research clearly reveals that the performances of the self on Instagram reinforce gender relations in the direction of patriarchy to a great extent.
Benzer Tezler
- Çalışan kadınların sosyal medyadaki benlik sunumu
Working women of self presentati̇on on social media
LEYLA DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halkla İlişkilerMarmara ÜniversitesiHalkla İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE GÜL SONCU
- Kişilerarası iletişimde benlik sunumu: Instagram'daki yeni gelinler üzerine bir araştırma
Self-presentation in interpersonal communication: A research on new brides of instagram
ŞEYMA ÇOŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halkla İlişkilerMarmara ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEYDA AKYOL
- Kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı bağlamında sosyal medyada online benlik sunumu üzerine teorik ve uygulamalı bir çalışma
Theoretical and applied study on online self-presentation in social media wi̇thi̇n the framework of uses and gratifi̇cati̇ons approach
CEREN ÖNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halkla İlişkilerSakarya ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Reklamcılık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN IŞIK
- Instagram hikaye efektleri kullanımının estetik cerrahiyi kabul etme ve benlik saygısı ile ilişkisinin incelenmesi
Examination of the relationship between the use of Instagram story effects, acceptance of aesthetic surgery and self-esteem
MELİSA YUDUM TABAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Plastik ve Rekonstrüktif CerrahiBeykent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN KAHRAMAN
- The moderating effect of gender roles in the relationship between instagram use and body dissatisfaction among young women
Genç kadınların instagram kullanımı ve beden memnuniyetsizliği arasındaki ilişkide toplumsal cinsiyet rolünün moderatör etkisi
NURŞAH MEMİŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. BAHAR TANYAS