Çankırı'da geleneksel meslekler ve günümüzdeki durumu
Traditional professions in Çankiri and their current situation
- Tez No: 897206
- Danışmanlar: PROF. ABDULSELAM ARVAS
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 235
Özet
Geleneksel Türk zanaatları, insanoğlunun hâsıl olan ihtiyaçlarına karşılık vermek için ortaya çıkmıştır. Orta Asya'da icra edilmeye başlandığı düşünülen Türk zanaatları, fetih ve göçlerle Anadolu coğrafyasına taşınmış, Anadolu'da yaşayan medeniyetlere ait şekil ve tekniklerle harmanlanarak yeni biçimler kazanmıştır. İlk zamanlarda daha iptidai olduğu sanılan zanaatlar zamanla teknik ve imkânların gelişmesiyle estetik yönden gelişmiş; hem motifleri, işlemeleri sayesinde dönemin üslubunu, yaşantı tarzını yansıtmış hem de insanların duygu ve düşüncelerini anlattığı bir araç olmuştur. Meslek folkloru kapsamına giren ve ulusal değerlerin koruyucusu olan zanaatlar, kayıt altına alınması gereken değerlerdendir. Tezin amacı da Çankırı meslekelerini yok olmadan kayıt altına almaktır. Araştırmaya kaynaklık eden bilgiler derleme tekniği kullanılarak toplanmıştır. Tespiti yapılan meslekler değerlendirilerek başlıklara ayrılmış ve incelenmiştir. Çalışmada, zanaatkârların oluşturduğu meslek kurallarını ve etiğini belirleyen Yâran Teşkilatı'ndan bahsedilip devamında mesleğin aktarımını sağlayan usta-çırak ilişkisine değinilmiştir. Meslek folklorunun araştırma alanına giren, zanaatların kutsalı olan pir inanışı ve hikâyelerine de çalışmada yer verilmiştir. Geleneksel meslekler, gelişen teknoloji ve sanayileşmeye karşı ayakta durmaya çalışsa da makine gücü el emeğinin önüne geçmiş ve tek tek üretilen kişiye özel ürünler, fabrikalarda üretilen seri ürünlere yenik düşmüştür. Buna karşın mesleklerin yok oluşu ancak kültür endüstrisine uyarlanıp arz talep çarkına dâhil edilerek mümkün olabilir. Yine, kültür endüstrisine çevrilmek suretiyle mesleklerin ürettiği bu geleneksel ürünlerin devamlılığı sağlanabilir. Bu manada geleneksel ürünlerin kültür endüstrisine çevrilerek sürdürülebilirliği önem arz etmektedir.
Özet (Çeviri)
Traditional Turkish crafts emerged to meet the needs of human beings. Turkish crafts, thought to have been practiced in Central Asia, were carried to the Anatolian geography with conquests and migrations, and gained new forms by blending with the forms and techniques of the civilizations living in Anatolia. Crafts, which were thought to be more primitive at first, developed aesthetically over time with the development of techniques and possibilities; they both reflected the style and lifestyle of the period thanks to their motifs and embroidery, and became a tool for people to express their feelings and thoughts. Crafts, which are the protectors of national values within the scope of professional folklore, are among the values that need to be recorded, and the aim of the thesis is to record Çankırı professions before they disappear. The information that forms the basis of the research was collected using the compilation technique. The professions that were determined were evaluated, divided into titles and examined. In the study, the Yaran Organization, which determined the professional rules and ethics formed by the craftsmen, was mentioned, and then the master-apprentice relationship that ensured the transfer of the profession was mentioned. The study also includes the belief and stories of pir, which are the sacred of crafts and fall within the research area of occupational folklore. Although traditional professions try to survive against developing technology and industrialization, machine power has surpassed manual labor and individually produced personalized products have succumbed to mass-produced products in factories. The extinction of professions can only be possible by adapting to the culture industry and integrating them into the supply and demand wheel. Continuity can be ensured by transforming the products produced by professions into the culture industry. The sustainability of products transformed into the culture industry is also important.
Benzer Tezler
- Şanlıurfa'da Kazazlık sanatı
Art Kazazlık in Şanlıurfa
HANIM HANDAN AĞIRMATLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
El SanatlarıÇankırı Karatekin ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HACER NURGÜL BEGİÇ
- Çankırı'da geleneksel halk hekimliği
Traditional folk medicine in Çankırı
ŞULE BERBER
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Halk Bilimi (Folklor)Çankırı Karatekin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULSELAM ARVAS
- Müşteri deneyimi ve hafızasının davranışsal niyet üzerindeki etkisi: Somut olmayan kültürel miras unsurlarından geleneksel sohbet toplantıları örneği
The impact of customer experience and memory on behavioral intention: A case of traditional conversation meetings from intangible cultural heritage elements
BERKAN BAŞAR
Doktora
Türkçe
2022
TurizmAfyon Kocatepe ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET BAYTOK
- Şer'iye sicillerine göre XIX. yüzyılın ilk yarısında Çankırı'da aile
According to sharia court registers the family in the first half of the 19th century, in Çankiri
HATİCE DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
TarihÇankırı Karatekin ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET BEŞİRLİ
- Çankırı'da kına, nişan ve düğün geleneği
Tradition of henna night, engagement and wedding ceremony in Çankırı
MELEK VARVAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Halk Bilimi (Folklor)Gazi ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA SEVER