Osmanlı idari tevcih sistemi: 1140 numaralı ve 1593-1596 tarihli tahvîl defterine göre (Transkipsiyon-değerlendirme)
The Ottoman administrative appointment system: According to the register of appointments No. 1140 dated 1593-1596 (Transcription-evaluati̇on)
- Tez No: 898661
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA ALKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 500
Özet
Osmanlı Devleti'nin arşiv hazinesinde bulunan tahvîl defterinde; vezir, beylerbeyi, sancak beyi, kadı, ağalık, defterdarlık görevleri gibi devlet memuriyetlerinin tevcih belgelerinin kayıtları bulunmaktadır. Üzerinde çalışılan tahvil defteri, Osmanlı Devleti'nin idari yapısı hakkında önemli verileri bünyesinde barındıran kıymetli bir kaynaktır. Bu tez çalışmasında Osmanlı Devleti'nde 1593-1596 yılları arasında merkezi hükümet tarafından yapılan tevcih kayıtları incelenmiştir. Çalışma konusunun ana kaynağı olan 1140 numaralı tahvil defterinde incelenen kayıtlar Osmanlı Devleti'nin idari yapısı, taşra teşkilatı ve yöneticileri hakkında bilgiler yer almaktadır. Defter kayıtlarında devlet görevlilerinin tevcihlerini içermesinden dolayı Osmanlı Devleti'nin bu yıllarda taşra teşkilatı olan sancak (liva), eyalet (Mir-i miran) ve kaza gibi idari birimlerin varlığı, durumu ya da hangi birime bağlı olduğu tespit edilebilmektedir. Tevcih sisteminde geçerli hususlar, tekamüller, şikayetler ve tevcih sahiplerinin kriterleri, gelirleri, önceki görevleri, yeni görevleri ve kaç akçe ile atandıkları gibi bilgiler bulunmaktadır. Bu bağlamda öncelikle araştırma konusu defterin muhtevası hakkında bilgi verilerek özellikleri tanıtılmıştır. Akabinde defterde bulunan belgelerin vermiş olduğu bilgiler ışığında Osmanlı Devleti hakimiyetinin sürdüğü topraklarda idari sisteminin özellikleri ile taksimat tarzını tatbik etme usulü ve sebepleri üzerinde durulmuştur. Bu çerçevede defterde en çok sözü geçen idari merkezlerinin, kaza, defterdarlık, ağalık yönetimleri ile yöneticileri hakkında bilgi ve değerlendirilmesi kendi aralarında tasnifi yapılarak verilmiştir. Ayrıca transkripsiyonu yapılan defter tevcih hükümleri daha anlaşılır ve mukayese edilebilir olması için sadeleştirilerek özeti sunulmuştur. Son olarak ise yüz elli iki sayfadan oluşan 1140 numaralı defterde bulunan 1302 hüküm belgelerinin transkripsiyonu yer almaktadır. Çalışma hakkında değerlendirme yapıldıktan sonra defter hükümlerinin asıl nüshaları ekler bölümünde verilmiştir.
Özet (Çeviri)
In the archival treasury of the Ottoman Empire, a register for the appointments of state officials was identified during the transcription of the documents. This register includes positions such as vezir (vizier), beylerbeyi (beylerbey), sancakbeyi (sanjak-bey), kadı (kadi), ağa (agha), and defterdar (treasurer). The transcription register being studied is a valuable source that contains important data about the administrative structure of the Ottoman Empire. In this thesis, the appointment records made by the central government between the years 1593-1596 in the Ottoman Empire are examined. The records reviewed in the 1140 numbered conversion register, which is the main source of the study, provide information about the administrative structure, provincial organization, and officials of the Ottoman Empire. Since the register contains the appointments of state officials, it allows for the identification of the existence, status, or the administrative unit to which sancak or liva (sub-district), eyalet or Mir-i miran (provinces), and kaza (district) were affiliated with during these years. Information on the rules in the appointment system, promotions, complaints, the criteria for appointees, their income, previous positions, new positions, and the amount they were appointed with in akçe are included. In this context, first, information is provided about the content of the register, and its characteristics are introduced. Then, in light of the information provided by the documents in the register, the features of the administrative system and the methods and reasons for implementing the division style in the lands where the Ottoman Empire exercised its rule are emphasized. Within this framework, the most frequently mentioned administrative centers in the register such as districts, treasurer, agha administrations and their administrators are categorized and evaluated. Additionally, a simplified summary of the transcription of the conversion rulings is provided to make them more understandable and comparable. Lastly, the transcription of the 1302 rulings, found on page 152 of the 1140-numbered register, is included. After an evaluation of the study, the original copies of the rulings are presented in the appendix section.
Benzer Tezler
- Osmanlı taşra idaresi: Kastamonu örneği (1839-1876)
Ottoman rural administration: Kastamonu case (1839-1876)
ALPEREN YALÇIN BAZNA
- Klasik dönemde Osmanlı eyalet taksimatı
Ottoman provincial administration in the classical age
SULTAN TAŞKESEN
- Osmanlı İmparatorluğu'nda eyalet yönetimi ve Anadolu eyalet valileri (1789-1833)
The principality management in the Ottoman Empire and contemporary Anatolian provolars (1789-1833)
MUSTAFA İNGENÇ
- 818 numaralı Tımar Tevcih Defteri transkripsiyonu ve değerlendirilmesi
Timar Registration Book numbered 818 transcription and assessment
SEVDA BAKAR
- Sivas sancağında timar sisteminin değişimi ve dönüşümü (1573-1651)
The change and transformation of the timar system in the sub-province of Sivas (1573-1651)
SİBEL PEKDOĞAN
