Geri Dön

İç ve dış siyaset bağlamında III. Murad dönemi Osmanlı Devleti'nin Kuzey Afrika politikası

The Ottoman state's North African policy during Murad III's era in the context of domestic and foreing politics

PDF İndir

  1. Tez No: 899097
  2. Yazar: KAAN AYAZ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH TOK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih ve Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tarih ve Medeniyet Araştırmaları Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 140

Özet

XVI. yüzyıl Osmanlı Devleti için pek çok kırılma noktasının yaşandığı bir dönemdir. Devletin hem iç hem de dış politikada gelişim ve değişimi yaşadığı bu dönemde devletin politikalarının belirlenmesinde en az Sultanlar kadar diğer aktörlerin de mühim bir rolü olduğu görülmektedir. Söz konusu yüzyılda Avrupa siyasetini belirleyen en büyük iki unsurdan birisi olan Osmanlıların iç dengesini anlayabilmek bu noktada önem arz etmektedir. Bu devrin üç büyük Sultanına sadrazamlık yapmış olan Sokullu Mehmed Paşa bu noktada kilit isimlerden birisidir. Mehmed Paşa, Sultan Süleyman'ın son yıllarında Sultan üzerinde nüfuz elde etmiş, Sultan Süleyman'ın vefatı sonrası Sultan II. Selim'in kapıkulu ve pek tabii kendisi ile ters düşmemesini çeşitli siyasi manevralarla temin etmişse de kurmuş olduğu otoritesi Sultan III. Murad ile sarsılmıştır. Bu süreçte Sokullu Mehmed Paşa'ya pek çok isim de eşlik etmiş ve devletin iç politikası doğrudan dış politikasını da etkiler hale gelmiştir. Lala Mustafa Paşa ve Sinan Paşa gibi hırslı ve maceracı kimselerin İran üzerindeki fırsatları değerlendirme arzusuna karşılık Sokullu Mehmed Paşa'nın II. Selim'in ilk zamanlarından itibaren izlemekte olduğu ve kendi otoritesini bunun üzerine inşa ettiği derin diplomasi devletin iki farklı kanadını oluştursa da Kuzey Afrika üzerinde ilerlemek isteyen bir Kılıç Ali Paşa gerçeği de mevcuttur. Habsburglar ile yıllar boyunca süren Kuzey Afrika'daki hakimiyet mücadelesi, Sultan II. Selim'in vefatına yakın Tunus'un tamamen zapt edilmesiyle Osmanlılar lehine sonuçlanmışsa da yine Sultan Selim'in son divanında görüşüldüğü anlaşılan Fas'taki taht mücadelesi, Osmanlılar için önemli bir mesele haline gelmiştir. Özellikle İspanya ve Portekiz gibi harici etmenlerin Kuzey Afrika'ya müdahil olma şansı elde edebilecekleri Fas, Osmanlılar için oldukça kritik bir konumdaydı. III. Murad bu mesele ile doğrudan ilgilenmiş, Kuzey Afrika'da Türk hakimiyetini tesis için çabalamış ve bunu da büyük oranda sağlamışsa da doğuda Safeviler ile gerçekleşen savaş nedeniyle bu politikalarda devamlılık sağlanamamıştır. Başlangıçta Vattasiler, Saadiler'e karşı desteklenerek bir hami devlet kurulmuş, daha sonra Saadiler içerisindeki iç çatışma ortamından faydalanılarak Saadilerin Osmanlı vassalı haline gelmesi sağlanmıştır. Bu dönemde Fas defalarca Türk birliklerince ele geçirilmiş ve daha sonra Türk himayesini kabul eden birine bırakılmıştır. Özellikle Vâdi's-seyl olarak bilinen savaş neticesinde bölgede Osmanlı hakimiyeti oldukça güçlenirken Portekiz tahtı İspanya'ya geçmiştir. Osmanlı Devleti'nin sistematik olarak sürdürmeye gayret ettiği Avrupa birliğini bozma siyaseti III. Murad devrinde de devam etmiş ve dedesi Sultan Süleyman ile I. François'nın V. Charles'a karşı oluşturduğu cephenin bir benzerini Charles'ın halefi olan II. Felipe'ye karşı İngiltere Kraliçesi Elizabeth ile oluşturmaya çalışmıştır. Özellikle Safeviler ile harp devam ederken Kuzey Afrika'da elde edilen çıkarların korunması hususunda İngilizler ile ittifak içerisinde bulunulup, bu bölgelerin emniyeti temin edilmiştir. Portekiz tahtı meselesinden İspanya'nın işgaline kadar pek çok plan gündemde olsa da Osmanlılar doğuda devam eden savaş ve bunalan ekonomisi sebebiyle biraz daha çekimser kalarak İspanya ile ateşkeste sabit kalmış, ancak her an saldırıya geçebilecek vaziyette görünerek İngiltere'yi bir anlamda muhafaza etmiştir. İşbu çalışma III. Murad devrinde yaşanan dahili ve harici meseleler bazında Osmanlı Devleti'nin Kuzey Afrika politikasını incelemektedir.

Özet (Çeviri)

The 16th century was a period of many milestones for the Ottoman State. In this period, when the state experienced development and change in both domestic and foreign policy, it is seen that other actors played an important role in determining the policies of the state as much as the Sultans. At this point, it is important to understand the internal balance of the Ottomans, which was one of the two biggest factors determining European politics in this century. Sokullu Mehmed Pasha, who served as grand vizier to three great Sultans of this period, is one of the key figures at this point. During the last years of Sultan Suleiman, Mehmed Pasha gained influence over the him and after the death of Sultan, he ensured through various political maneuvers that Sultan Selim II did not contradict the Kapıkulu and, of course, himself, but the authority he had established was shaken by Sultan Murad III. In this process, Sokullu Mehmed Pasha was accompanied by many other figures and the domestic policy of the state directly affected its foreign policy. Although the desire of ambitious and adventurous figures such as Lala Mustafa Pasha and Sinan Pasha to seize opportunities over Iran, as opposed to the deep diplomacy that Sokullu Mehmed Pasha had been pursuing since the early days of Selim II and built his authority on it, constituted two different wings of the state, there was also the reality of Kılıç Ali Pasha who wanted to advance over North Africa. Even though the years-long struggle with the Habsburgs for dominance in North Africa ended in favor of the Ottomans with the complete conquest of Tunis near the death of Sultan Selim II, the struggle for the throne in Morocco, which was apparently discussed in Sultan Selim II's last divan, became an important issue for the Ottomans. Especially Morocco, where external factors such as Spain and Portugal could have a chance to intervene in North Africa, was in a very critical position for the Ottomans. Murad III took a direct interest in this issue, endeavored to establish Turkish sovereignty in North Africa and achieved this to a great extent, but these policies could not be sustained due to the war with the Safavids in the east. Initially, the Wattasis were supported against the Saadis to establish a protectorate state, and later, internal conflicts within the Saadis were exploited to turn the Saadis into Ottoman vassals. During this period, Morocco was repeatedly captured by Turkish troops and then ceded to someone who accepted Turkish patronage. In particular, as a result of the battle known as Wadi al-Sayl, Ottoman rule in the region was strengthened considerably, while the Portuguese throne passed to Spain. The Ottoman State's systematic policy of disrupting European unity continued in the reign of Murad III and he tried to form a front similar to the one formed by his grandfather Sultan Suleiman and François I against Charles V with Queen Elizabeth of England against Charles's successor, Felipe II. Especially during the war with the Safavids, an alliance was formed with the British to protect the interests in North Africa and to ensure the security of these regions. Although there were many plans on the agenda, ranging from the Portuguese throne to the invasion of Spain, the Ottomans abstained a little more due to the ongoing war in the east and the overwhelmed economy, and remained fixed in the truce with Spain, but protected England in a sense by appearing to be in a position to attack at any time. This study examines the North African policy of the Ottoman Empire on the basis of internal and external issues during the reign of Murad III.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    845196

    Neoklasik realist perspektiften Türkiye'nin Kuzey Irak politikası (2002-2017)

    Türkiye's Northern Iraq policy from the neoclassical realist perspective (2002-2017)

    TAHİR BEKİROĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Siyasal BilimlerBaşkent Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BANU ELİGÜR

  2. Tez No

    625295

    Rus dış politikasında kimlik arayışı: Batı'dan kopuşun tarihsel analizi

    In search of identity in Russian foreign policy: Historical analysis of breaking away from the west

    ORKHAN GAFAROV

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Uluslararası İlişkilerAnkara Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EREL TELLAL

  3. Tez No

    399969

    The metaphorical (re)construction of Turkey in political discourse: A corpus-driven critical metaphor analysis

    Siyasi söylemlerde Türkiye'nin metaforik olarak yeniden yapılandırılması: Bir derlem-odaklı eleştirel metafor çözümlemesi

    ESRANUR EFEOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    DilbilimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HALE IŞIK GÜLER

  4. Tez No

    780718

    Советско-турецкие отношения на кавказе в 1918-1923 гг.

    Kafkasya'da 1918-1923 yıllarında Sovyet-Türk münasebetleri

    MUSTAFA ÖZTÜRK

    Doktora

    Rusça

    Rusça

    2010

    Uluslararası İlişkilerSaint-Petersburg State University (Sankt-Peterburgskij Gosudarstvennyj Universitet)

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ANDREY YURİEVİÇ PAVLOV

  5. Tez No

    74147

    Demokratik sistemde baskı grupları (Türkiye örneği)

    Oppression groups in democratic system

    HALİL GÖZEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Siyasal BilimlerMarmara Üniversitesi

    Sosyoloji ve Antropoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YÜMNİ SEZEN

Geri Dön