Kapalı dövme yönteminde magnezyum alaşımlarının optimizasyonu
Optimization of magnesium alloys in closed forging method
- Tez No: 899739
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET YETMEZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Bu çalışmada, AZ31 ve AZ61 Magnezyum (Mg) alaşımlarına Gadolinyum (Gd) ve İtriyum (Y) Nadir Toprak Elementleri (NTE) ilave edilerek dört farklı yeni alaşım oluşturulmuştur. Bu yeni alaşımlar, kütlece AZ31+%0.5Gd+%0.5Y, AZ61+%1Gd+%1Y, AZ31+%1Gd+%1Y ve AZ61+%0.5Gd+%0.5Y bileşimlerinden oluşmaktadır. Alaşımların üretimi CO2 + %1 SF6 koruyucu gaz atmosferinde indüksiyon ocağı kullanılarak 750 °C'de gerçekleştirilmiştir. Alaşımlar 250 °C'de ısıtılmış metal kalıplara, CO2 + %1 SF6 koruyucu gaz atmosferinde dökülmüştür. Döküm sonrası numuneler, CNC torna tezgahında Ø32 mm çapına tornalanmış ve ardından 350 °C'de 48 saat boyunca homojenleştirme işlemine tabi tutulmuştur. Elde edilen bu alaşım, 375 °C kalıp sıcaklığında ve 0.3 mm/s ekstrüzyon hızıyla 2.24 oranında ekstrüzyon edilerek 20x20 mm kare forma dönüştürülmüştür. Ekstrüzyon sonrası 30mm uzunluğunda kesilerek 20x20x30mm ölçülerine dönüşen numunelere kapalı kalıpta çok yönlü dövme işlemi uygulanmıştır. Çok yönlü dövme işlemi, ısıya dayanıklı Molykote marka HTP kalıp yağlayıcısı kullanılarak 400°C kalıp sıcaklığında sırasıyla X, Y, Z yönlerinde gerçekleştirilmiştir. Alaşım bileşenlerine uygulanan mekanik işlemlerin mikro yapıdaki değişime olan etkileri ve bunların mekanik özelliklere etkisi incelenmiştir. Çalışmada iri taneli bir yapıya sahip AZ31 ve AZ61 döküm Magnezyum alaşımına ilave edilen Nadir toprak elementlerine uygulanan mekanik işlemlerin mikroyapıda etkili olduğu tespit edilmiştir. Alaşımına ilave edilen Gd ve Y'nin mikroyapıda (Mg,Al)3Gd ve Mg24Y5 gibi intermetalik fazların oluşumunu teşvik ederken tane boyutunda önemli bir azalmaya neden olmuştur. AZ31 ve AZ61 Mg alaşıma kütlece %0.5 Gd ve %0.5Y Nadir Toprak Elementlerinin ilavesiyle elde edilen ekstrüzyon sonrası kapalı kalıpta çok yönlü dövme uygulanan numunelerin sertlik, akma sınır ve çekme dayanımı sonuçlarının döküm numunelerden elde edilen değerlerden daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Öte yandan döküm numenlere uygulanan mekanik işlemlerin tane boyutunu azalttığı ve mekanik özellikleri artırdığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, four different new alloys containing Gadolinium (Gd) and Itriyum (Y) Rare Earth (RE) elements were created in AZ31 and AZ61 magnesium (Mg) alloys. These new alloys consist of AZ31+0.5%Gd+0.5%Y, AZ61+1%Gd+1%Y, AZ31+1%Gd+1%Y and AZ61+0.5%Gd+0.5%Y by weight. The production of the alloys was carried out at 750 °C using an induction furnace in a CO2 + 1% SF6 protective gas atmosphere. The alloys were cast into metal molds heated to 250ºC in a CO2 + 1% SF6 protective gas atmosphere. After casting, the samples were turned on a CNC lathe to a diameter of Ø32 mm and then subjected to a homogenization process at 350 ºC for 48 hours. The obtained alloy was extruded at a die temperature of 375 °C and an extrusion speed of 0.3 mm/s with a ratio of 2.24, turning it into a 20x20 mm square form. After extrusion, the samples were cut into 30 mm lengths, resulting in dimensions of 20x20x30 mm, and then subjected to multi-directional forging in a closed die. The multi-directional forging process was carried out at a die temperature of 400⁰C in the X, Y, and Z directions, using heat- resistant Molykote brand HTP die lubricant. The effects of alloy components and applied mechanical processes on microstructural changes and their impact on mechanical properties were examined. The study found that the rare earth element added to the coarse-grained AZ31 and AZ61 cast magnesium alloys and the applied mechanical processes significantly affected the microstructure. The addition of Gd and Y to the alloy promoted the formation of intermetallic phases such as (Mg,Al)3Gd and Mg24Y5 in the microstructure, leading to a significant reduction in grain size. It was determined that the hardness, yield strength, and tensile strength results of the samples, obtained by adding 0.5% Gd and 0.5% Y rare earth elements by weight to the AZ31 and AZ61 Mg alloys and subjected to multi-directional forging in a closed die after extrusion, were higher than the values obtained from the cast samples. Additionally, it was found that the mechanical processes applied to the cast samples reduced the grain size and improved the mechanical properties.
Benzer Tezler
- Novel approaches for protection of light metals under various wear conditions via micro arc oxidation process
Hafif metallerin mikro ark oksidasyon yöntemiyle farklı aşınma şartlarında korunmasına yönelik yenilikçi yaklaşımlar
FAİZ MUHAFFEL
Doktora
İngilizce
2021
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiMalzeme Bilimi ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN ÇİMENOĞLU
- Assessment of properties and mechanical behavior of novel Al/Mg cast alloys
Yeni nesil Al/Mg dökme alaşımlarının özelliklerinin ve mekanik davranışının değerlendirilmesi
KAMİL ARMAĞAN GÜL
Doktora
İngilizce
2024
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EYÜP SABRİ KAYALI
PROF. DR. ÖZGÜR ASLAN
- Ekstrüzyon tipi dövme prosesi için farklı kalıp geometrisi uygulaması
Implementation of different mold geometry for the extrusion type forging process
İLHAN DİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Makine MühendisliğiTrakya ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CENK MISIRLI
- Kompakt grafitli dökme demirin delik delme işleminin incelenmesi ve sıcaklık modelinin oluşturulması
Investigation and thermal modelling of compacted graphite iron drilling
ALİ TANER KUZU
Doktora
Türkçe
2016
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA BAKKAL
- Termal analiz yöntemiyle küresel grafitli dökme demirlerin kalitesinin belirlenmesi
The Definition of the quality of ductile iron with the thermal analysis method
MEHMET AYPEK
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMetalurji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERİDUN DİKEÇ